Παρασκευή, 21-Οκτ-2016 11:05
Θέλετε στεγαστικό; Θα δώσετε εγγυήσεις για τη μελλοντική αξία του ακινήτου!
Της Νένας Μαλλιάρα
Προς πολύ αυστηρότερο υπολογισμό της αξίας των καλυμμάτων για τα δάνεια που θα χορηγούν εφεξής, οδεύουν οι τράπεζες, προκειμένου να διασφαλίσουν την αξία των ενεχύρων των χρηματοδοτήσεων.
Έχοντας καεί στο χυλό, οι τράπεζες θα φυσάνε πλέον και το γιαούρτι, αφού ακόμη και για δάνεια με πλήρεις εξασφαλίσεις, όπως είναι τα στεγαστικά που καλύπτονται από το ακίνητο του δανείου, θα απαιτείται υπολογισμός της αξίας των καλυμμάτων με προβολή της στο μέλλον. Οι νέες απαιτήσεις που επιβάλλονται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, θα θωρακίζουν τις νέες δανειοδοτήσεις, περιορίζοντας τον κίνδυνο επισφαλειών. Την ίδια στιγμή, ωστόσο θα περιορίζουν τα ποσά των νέων χορηγήσεων ή και θα λειτουργούν αποτρεπτικά στις νέες εκταμιεύσεις από τις τράπεζες, συρρικνώνοντας τις προοπτικές της πιστωτικής επέκτασης.
Στην ελληνική πραγματικότητα, όπου οι τράπεζες έχουν τον δεύτερο υψηλότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων (47%) στην Ευρώπη, όταν ο μέσος όρος για τις 28 χώρες – μέλη κινείται στο 5,7%, η ανάγκη αυστηροποίησης των καλυμμάτων των δανείων είναι προφανής.
Η μη πλήρης κάλυψη δανείων από εξασφαλίσεις ή ο ελλιπής υπολογισμός της αξίας τους αναδείχθηκε στην περίπτωση μεγάλων "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων. Όπως είχε γράψει το Capital.gr, μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι με μεγάλα και εις το διηνεκές ρυθμιζόμενα δάνεια από τις τράπεζες, είχαν καλύψεις από 40% έως και μόλις 20% της αξίας του δανείου.
Η ανεπάρκεια καλυμμάτων προέκυψε, ωστόσο, και λόγω συγκυρίας, αφού στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων που θεωρητικά είναι πλήρως καλυμμένα από την αξία του υποκείμενου ακινήτου, η πτώση στις τιμές των ακινήτων, "διάβρωσε" την αξία των εξασφαλίσεων.
Κατόπιν αυτού, οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται προσεχώς να υπαχθούν στην εφαρμογή των νέων πανευρωπαϊκών προτύπων για την αποτίμηση ακινήτων κατά τη χορήγηση στεγαστικών δανείων. Αυτό σημαίνει ότι η αποτίμηση της αξίας των ακινήτων δεν θα γίνεται με βάση την τρέχουσα αξία τους, αλλά με βάση τη μελλοντικά εκτιμώμενη.
Όπως αναφέρουν στελέχη της στεγαστικής πίστης στο Capital.gr, το σύνηθες μέχρι σήμερα ήταν οι τράπεζες να δίνουν χρηματοδότηση στον δανειολήπτη ίση με το 75% της αξίας του ενυπόθηκου ακινήτου. Χρηματοδοτώντας το 75% της εμπορικής αξίας του ακινήτου κατά τη στιγμή της σύναψης του δανείου, οι τράπεζες καλύπτονταν στο 100% της αξίας του δανείου από το ακίνητο. Με την υποχώρηση, όμως, των τιμών των ακινήτων, και άρα την πτώση της αξίας των καλυμμάτων, οι τράπεζες ήταν σαν να είχαν χρηματοδοτήσει τον πελάτη για το 100% έως και 125% της αξίας του υποκείμενου ακινήτου.
Η έκθεση των τραπεζών σε δάνεια με συγκριτικά πολύ χαμηλότερες αξίες εμπράγματων εξασφαλίσεων είναι προφανώς πολύ μεγαλύτερη στις περιπτώσεις όπου η αρχική χρηματοδότηση ξεπερνούσε το 75% της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Κάτι τέτοιο δεν ήταν σπάνιο στις ανθηρές περιόδους για τον δανεισμό. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι στις εποχές αυτές, κυρίως την περίοδο 2006 – 2009, οι χορηγήσεις στεγαστικών δανείων ανέρχονταν σε 200 εκατ. ευρώ σε μηνιαία ή ακόμα και εβδομαδιαία βάση, όταν φέτος, από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, τα στεγαστικά δάνεια που έχουν δώσει και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν ξεπερνούν τα 140 εκατ. ευρώ.
Τα ποσά αυτά είναι αμφίβολο κατά πόσο μπορούν να ενισχυθούν σημαντικά στο μέλλον (για το σύνολο της τρέχουσας χρήσης οι προβλέψεις κάνουν λόγο για στεγαστικά 180 – 190 εκατ. ευρώ), με βάση τις νέες αυστηρότερες απαιτήσεις για τα καλύμματα.
Και αυτό διότι οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να χορηγούν το δάνειο, προβαίνοντας σε εκτίμηση της αξίας του ακινήτου κατά τη λήξη του δανείου. Και αν ο δανειολήπτης θα θέλει να λάβει μεγαλύτερο ποσό ή να συντομεύσει τη διάρκεια του δανείου του, θα είναι υποχρεωμένος να βάλει και επιπλέον ακίνητο/α ως εμπράγματη εξασφάλιση του ίδιου δανείου.