Η κόντρα Ε.Ε.-ΔΝΤ για το χρέος άρχισε "πριν αλέκτορα φωνήσαι"

Του Γιάννη Αγγέλη

Η πρόσφατη συμφωνία στο Eurogroup έδωσε τη δυνατότητα "νομιμοποίησης", έναντι των εθνικών κοινοβουλίων, της εκταμίευσης της επόμενης δόσης. Δεν κατάφερε, όμως, να λύσει τις ουσιώδεις διαφορές μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ. 

Η καταγραφή αυτής της απόστασης αποτυπώνεται ήδη στο "σημείωμα" του ESM, το πρώτο μετά τη συνάντηση της 24ης Μαΐου, όσον αφορά στην εξειδίκευση των μέτρων που αποφασίσθηκαν για την αναδιευθέτηση του ελληνικού χρέους, έναντι των απαιτήσεων του ΔΝΤ, όπως είχαν αποτυπωθεί στο κείμενο που είχε καταθέσει, εκείνο το βράδυ, ο κ. Thomsen.  

Το "σημείωμα" του ESM με τις σχετικές διευκρινίσεις αναφέρει ότι ο ευρωπαϊκός οργανισμός:

- Θα εμπλακεί στην εξομάλυνση των λήξεων του δανείου από τον EFSF (δεύτερο δάνειο) επιμηκύνοντάς τις μέχρι το μέγιστο της μέσης ωρίμανσης των 32,5 ετών.

- Θα αναδιαρθρώσει το χρονοδιάγραμμα δανεισμού έτσι ώστε να μειώσει τον επιτοκιακό κίνδυνο (αύξηση επιτοκίων), χωρίς όμως να μπαίνει σε τεχνικές λεπτομέρειες που να εξηγούν το πώς.

- Θα μετακινήσει στο 2018 - αντί του τέλους του 2016 - την επιβάρυνση από την αύξηση των επιτοκίων για τα δάνεια από EFSF που είχαν χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά χρέους το 2012. 

- Μεσοπρόθεσμα, ο ESM βάζει στο τραπέζι τα αχρησιμοποίητα ποσά από τα 25 δισ. που είχαν δεσμευθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και προτείνει αυτά να χρησιμοποιηθούν για πρόωρη αποπληρωμή είτε των διμερών δανείων (GLF), είτε μέρους του δανείου του ΔΝΤ που έχουν ψηλότερα επιτόκια.

- Στην ίδια λογική, προκρίνει την επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που αγοράστηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων SMP και ANFA. Με τα κεφάλαια αυτά, θεωρεί ότι μπορούν να καλυφθούν οι επιβαρύνσεις από υψηλές υποχρεώσεις τόκων σε κάποιες από τις δύσκολες χρονιές.

- Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα ο ESM εντάσσει τον αυτόματο προληπτικό μηχανισμό για το χρέος. Ο μηχανισμός αυτός θα αφορά στη μακροπρόθεσμη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με βασικό του στοιχείο την ενεργοποίηση πλαφόν στις μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες (αρχικά 15% του ΑΕΠ και στην συνέχεια 20% του ΑΕΠ) και αναβολή στις πληρωμές τόκων.

Το ουσιώδες νέο στοιχείο της συμφωνίας, πάντως, δηλαδή η αναφορά στην επανεξέταση του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος μετά το 2018, δεν είναι σαφές στο σημείωμα.

Η αντίθεση του Thomsen 

Οι προβλέψεις αυτές, είναι σαφές, ότι αντίκεινται στα σημεία που είχε θέσει το κείμενο που είχε καταθέσει στις 12 και μισή, μετά τα μεσάνυχτα της Τρίτης ο κ. Thomsen και το οποίο σε γενικές γραμμές απαιτούσε : 

- Την επιπλέον παράταση της λήξης όλων των δανείων του EFSF/ESM κατά τουλάχιστον 14 χρόνια.

- Την επέκταση των λήξεων των διμερών δανείων (GLF) του 2010 - 2011, δηλαδή του πρώτου μνημονίου κατά 20 χρόνια.

- Την παράταση της περιόδου χάριτος όσον αφορά στη μη καταβολή τόκων για 17 έτη στα δάνεια του ESM/EFSF και για άλλα 24 χρόνια στα διμερή δάνεια.

- Κυρίως όμως προέβλεπε τη διασφάλιση του ορίου για τα επιτόκια σε όλη τη διάρκεια στο 1,5%.

Και όλα αυτά, βέβαια, με πρόβλεψη ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 1,5% του ΑΕΠ, όχι μετά το 2018 αλλά από τώρα.

Σε αυτό το σημείο της "συζήτησης", όλοι πίεζαν να μπει στη συζήτηση η κα. Lagarde, για να βρεθεί τρόπος να αποφευχθεί το πατατράκ της συμφωνίας, αλλά η επικεφαλής του Ταμείου δεν απαντούσε στο τηλέφωνό της από το Καζακστάν, όπου βρισκόταν. Βέβαια, όπως είναι γνωστό, η απάντηση ήρθε τελικά με μία φόρμουλα, η οποία επέτρεψε να δηλωθεί ότι η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί και να αφεθεί η υπόθεση της διαφωνίας για το χρέος για αργότερα. Αλλά αυτό το "αργότερα" φαίνεται ότι έφθασε πολύ νωρίς...