Με κατασχέσεις δεν επιστρέφουν καταθέσεις...

Του Κώστα Στούπα

Το 1953 όταν ο Σπύρος Μαρκεζίνης εφάρμοζε τη μεταρρύθμιση η οποία απογείωσε την ελληνική οικονομία για τα επόμενα 20-30 χρόνια, υπήρχε, όπως σε όλες τις χώρες τότε, έλεγχος κεφαλαίων (capital controls).

Στο σχέδιο Μαρκεζίνη προβλεπόταν η ελεύθερη εισαγωγή γαλλικών αρωμάτων. Ο συντηρητικός Στρατάρχης Παπάγος που ήταν πρωθυπουργός, ρώτησε τον πρώτο τη τάξη Υπουργό Συντονισμού Σ. Μαρκεζίνη γιατί δεν βάζει ένα δασμό στα αρώματα προκειμένου να ενισχυθεί η ελληνική αρωματοποιία.

Οι εισαγωγές αρωμάτων δεν αντιπροσωπεύουν παρά ένα μηδαμινό ποσοστό του εμπορικού ισοζυγίου, απάντησε ο Υπουργός. Το θετικό αίσθημα που προκαλεί η ελεύθερη πρόσβαση σε αυτά δημιουργεί μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο στην οικονομία, σε σχέση με την αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο...

Ο Σπύρος Μαρκεζίνης ήταν ο τελευταίος φιλελευθέρων αντιλήψεων πολιτικός που άσκησε εξουσία στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο.

Ας έρθουμε στο σήμερα...

Η Ελλάδα δεν πρόκειται να ξεφύγει από την κατάσταση χρεοκοπίας αν οι καταθέσεις δεν ξεπεράσουν τα 200 δισ. ευρώ.

Το 2009 πριν την χρεοκοπία, οι καταθέσεις ήταν κοντά στα 240 δισ. ευρώ. Το 2012 πριν τις εκλογές είχαν πέσει στα 155 δισ. ευρώ και μετά τη νίκη Σαμαρά ανέβηκαν περί τα 160 δισ. ευρώ.

Με τη δρομολόγηση των πρόωρων εκλογών του Ιανουαρίου του 2015 που κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ οι καταθέσεις άρχισαν να μειώνονται μέχρι κάτω από το οριακό επίπεδο των 120 δισ. ευρώ όπου και προέκυψαν και τα capital controls προκειμένου να μην ξεπεραστεί το οριακό επίπεδο και αναγκαστούν οι τράπεζες να κατεβάσουν ρολά.

Ακόμη και ανακεφαλαίωση των τραπεζών να γίνει, αν δεν υπάρξει σταδιακή επιστροφή των καταθέσεων, οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να παίξουν το ρόλο τους που είναι η χρηματοδότηση της οικονομικής δραστηριότητας, ακόμη και αν αρθούν όλα τα υπόλοιπα αντικίνητρα (υψηλή φορολογία, υψηλές εισφορές, γραφειοκρατία, διαφθορά ασύδοτος συνδικαλισμός, εχθρότητα προς το ιδιωτικό επιχειρείν...). 

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών καλύπτει κυρίως τη φερεγγυότητα, δεν τις γεμίζει με φθηνή ρευστότητα την οποία θα μπορούν να δανείζουν με χαμηλά επιτόκια.

Για να επιστρέψουν οι καταθέσεις, χρειάζεται να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης πως δεν θα κινδυνέψουν από κάποιο "κούρεμα" ή από το μακρύ χέρι του πελατειακού, παρασιτικού και διεφθαρμένου κράτους μέσω της εφορίας. Όταν ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός είναι από τους πλέον διεφθαρμένους, σύμφωνα με τον επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης, το να διορίζεις το συνδικαλιστή των εφοριακών π.χ. υπουργό οικονομίας είναι σαν να ορίζεις τον Αλί Μπαμπά χωροφύλακα στους 40 κλέφτες...

Αντί των προσπαθειών δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης, το σύνολο του πολιτικού συστήματος προσπαθεί να επιστρέψει τις καταθέσεις με κατασταλτικά μέτρα ελέγχων και τιμωριών.

Το αποτέλεσμα που θα πετύχει θα είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που προσδοκά. Η πολιτική στον τομέα αυτό είναι ίδια και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) και των δανειστών και πολύ περισσότερο της "παλαβής" αριστεράς που νομίζει πως με την καταστολή και την υπερρύθμιση θα προκαλέσει ανάπτυξη και ευημερία.

Όποιος χρωστάει είτε στην εφορία είτε στο ασφαλιστικό ταμείο, πλέον βρίσκεται αντιμέτωπος με την "αυτόματη δέσμευση" του τραπεζικού του λογαριασμού αλλά και την κατάσχεση του οφειλόμενου ποσού με διαδικασίες εξπρές.

Με το "Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών" εκτός από τους ελεγκτές του υπουργείου Οικονομικών θα αποκτήσουν πρόσβαση και οι υπάλληλοι του ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών).

Με απόφαση του 2013 επί υπουργίας κ. Μαυραγάνη ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός είχε αποκτήσει πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων.

Με νέα απόφαση –που υπογράφεται αυτή τη φορά από τον Τρύφωνα Αλεξιάδη - επιτρέπεται η πρόσβαση  στις αναλήψεις και τις καταθέσεις που έγιναν σε βάθος 10ετίας. Όπως γράφει το σχετικό ρεπορτάζ:

"Μάλιστα, οι ελεγκτές θα μπορούν να ενημερώνονται όχι μόνο για τα ποσά που προστέθηκαν και αφαιρέθηκαν αλλά ακόμη και για τον αριθμό του λογαριασμού με τον οποίο υπάρχει η συναλλαγή...

Οι ελεγκτές της εφορίας, μέσω της εφαρμογής της ΔΗΛΕΔ θα μπορούν για συγκεκριμένο ΑΦΜ φυσικού ή νομικού προσώπου, να ζητούν για έναν συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό τις κινήσεις συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Η τράπεζα, θα επιστρέφει όλες τις συναλλαγές που επηρεάζουν το υπόλοιπο της κατάθεσης. Λόγω της εμπιστευτικότητας των στοιχείων –πλέον γίνεται λόγος για πλήρη άρση του τραπεζικού απορρήτου έναντι των φορολογικών αρχών- τα στοιχεία θα στέλνονται κρυπτογραφημένα από τις τράπεζες. Τι θα περιλαμβάνει η απάντηση της τράπεζας; Από την ημερομηνία της κάθε συναλλαγής και το ποσό μέχρι το είδος της κίνησης (ανάληψη, κατάθεση, μεταφορά κ.λ.π.) αλλά και την εξέλιξη του υπολοίπου του τραπεζικού λογαριασμού.

Το επόμενο βήμα θα είναι η ενεργοποίηση του λογισμικού που θα επιτρέπει την αυτόματη δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών όσων οφείλουν στο δημόσιο. Η νομοθετική διάταξη έχει ήδη ψηφιστεί και το μόνο που μένει η ενεργοποίηση του συστήματος.

Η εφορία, θα στέλνει τα ποσά των οφειλετών στις τράπεζες ηλεκτρονικά και οι τράπεζες θα δεσμεύουν αυτόματα τα ποσά. Για τη δέσμευση, θα ενημερώνονται επίσης αυτόματα οι εφορίες και η κατάσχεση των ποσών θα ολοκληρώνεται μέσα σε πέντε ημέρες...".

Σε μια χώρα που οι ανεξόφλητες οφειλές στην εφορία ξεπερνούν τα 80 δισ. και αυξάνουν κατά 1-1,5 δισ. το μήνα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία φτάνουν τα 20 δισ. ευρώ και τα "κόκκινα" δάνεια ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ, μόνο κάποιος "τυφλός" θα ένιωθε ασφαλής να επιστρέψει τις καταθέσεις στις τράπεζες...

Πόσο μάλλον αν έχει αποκτήσει απόλυτη πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς ο πιο διεφθαρμένος φοροεισπρακτικός μηχανισμός της Ευρώπης.

Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις  το βασικό κίνητρο που δημιουργείται είναι να βρεθούν τρόποι έτσι ώστε ούτε η μισθοδοσία, ούτε οι οικονομικές συναλλαγές να γίνονται μέσω τραπεζών...

Θα με θυμηθείτε...

kostas.stoupas@capital.gr