Τι θα συμβεί μετά το δημοψήφισμα της Ιταλίας;

Η ώρα της Ιταλίας πλησιάζει. Πρώτα ήταν το Brexit, ύστερα ο Donald Trump και την ερχόμενη Κυριακή, έρχεται η σειρά της Ιταλίας, με τους αναλυτές να έχουν συμπεριλάβει προ πολλού το συνταγματικό δημοψήφισμα στη λίστα με τα πλέον καίρια και κρίσιμα πολιτικά γεγονότα για το 2016. Τι σημαίνει, όμως, για την Ιταλία - και όχι μόνο - το δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου και τι θα ακολουθήσει μετά από την ανακοίνωση του αποτελέσματος; 

Το "ναι", το "όχι" και η σημασία τους

Οι Ιταλοί καλούνται στις κάλπες για να ψηφίσουν για τη συνταγματική μεταρρύθμιση στη χώρα. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi θέλει το "ναι", εξαρτώντας μάλιστα το πολιτικό του μέλλον από το δημοψήφισμα. Επομένως, ενδεχόμενο "όχι" (οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό το "στρατόπεδο" κερδίζει έδαφος) θα αναγκάσει τον Renzi να υποβάλει την παραίτησή του. Ακόμη και ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Wolfgang Schaeuble, έχει δηλώσει πως εάν ήταν Ιταλός, θα ψήφιζε τον Renzi. 

Υπέρ του "όχι" τίθεται το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Beppe Grillo. Εξ ού και η Ιταλία νοείται ως ένας ακόμη "σταθμός" στην πορεία του λαϊκισμού που φαίνεται να απειλεί την Ε.Ε..

Πλέον, όσοι φοβούνται πιθανή ήττα του Renzi εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη μερίδα των αναποφάσιστων, οι οποίοι και εν τέλει θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τον Ιταλό πρωθυπουργό.

Τι θα συμβεί μετά από τη γνωστοποίηση του αποτελέσματος;

Εάν ο Renzi χάσει, πιθανότατα θα λάβει τον δρόμο για το Προεδρικό Μέγαρο στη Ρώμη, την επόμενη κιόλας ημέρα του δημοψηφίσματος, τη Δευτέρα, προκειμένου να εξετάσουν από κοινού με τον Ιταλό Πρόεδρο, Sergio Mattarella, τα από εκεί και έπειτα σχέδια. 

Ο ίδιος ο Renzi έχει δηλώσει πως θα παραιτηθεί, εάν στο δημοψήφισμα κερδίσει το "όχι". Ωστόσο, ο Mattarella έχει εκφράσει τις ανησυχίες του σχετικά με τις προθέσεις του Κινήματος των Πέντε Αστέρων που θα θελήσει να εκμεταλλευτεί τις περιστάσεις, να εξαναγκάσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές και να επιχειρήσει να θέσει την Ιταλία εκτός ευρώ.

Θα παραιτηθεί ο Renzi; 

Εάν, λοιπόν, ο Renzi όντως υποβάλει την παραίτησή του, ο Mattarella θα του ζητήσει να καθυστερήσει τη διαδικασία, για να του δώσει χρόνο να συνομιλήσει με τη Βουλή και τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων, σύμφωνα με ανώτατο κυβερνητικό αξιωματούχο που μίλησε στο Bloomberg. Οι συγκεκριμένες συνομιλίες θα μπορούσαν να διαρκέσουν για αρκετές ημέρες. 

Πολλά θα εξαρτηθούν, πάντως, από το πόσο μεγάλη θα είναι η "ψαλίδα" του αποτελέσματος. Εάν ένα 48%, για παράδειγμα, υποστηρίξει τη συνταγματική μεταρρύθμιση, ο Renzi θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία. 

Θα επανέλθει;

Εάν παραιτηθεί, αναμένεται πάντως να δρομολογήσει άμεσα την επιστροφή του. Οι υποστηρικτές του λένε πως θα παραμείνει στην εξουσία του Δημοκρατικού Κόμματος που είναι το μεγαλύτερο κόμμα στη Βουλή, κάτι που θα μπορούσε να του δώσει την ευκαιρία να αναζητήσει και πάλι στην επάνοδό του.

Εάν νικήσει;

Σε περίπτωση νίκης του, ο Renzi θα αποκτούσε μεγαλύτερη ισχύ στην Ευρώπη και θα μπορούσε να εξασφαλίσει πιο δυνατή "φωνή" όσον αφορά στις πολιτικές που εφαρμόζονται για το μεταναστευτικό και τη λιτότητα. 

Οι αγορές;

Ένα "όχι" θα έφερνε μεταβλητότητα για το ευρώ, έναντι του δολαρίου που έχει ενισχυθεί σημαντικά την τελευταία περίοδο, ενώ στο επίκεντρο της προσοχής θα τεθούν και οι τραπεζικές μετοχές, οι οποίες και διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Για το σενάριο του "ναι", οι αναλυτές αναμένουν ήπια αντίδραση των αγορών, τη Δευτέρα, με μικρές μεταβολές και για τα ιταλικά spreads. 

Ζωή Σεργεντάνη