Σύνορα ανοιχτά υπό προθεσμία

Της απεσταλμένης του Capital.gr Νίκης Ζορμπά στις Βρυξέλλες

Μετά από ένα οργιώδες παρασκήνιο, περισσότερο από 30 ωρών, ο Αλέξης Τσίπρας επιστρέφει στην Αθήνα με την υπόσχεση ότι τα σύνορα θα παραμείνουν ανοιχτά, τουλάχιστον το επόμενο δεκαπενθήμερο. Η Ε.Ε. κλώτσησε την "μπάλα" του προσφυγικού για λίγο παρακάτω και τούτο ύστερα από ασφυκτικές πιέσεις και εντατικές μαλάξεις, της Γερμανίας κυριότατα, στην Αυστρία, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει την πρόβα κλεισίματος των συνόρων της, ανακοινώνοντας ότι θα δέχεται πλέον μόνο 80 πρόσφυγες ημερησίως.

Ο Αλέξης Τσίπρας μετά το πέρας της συνόδου, με τις δηλώσεις του, άφησε να διαφανεί η ανακούφιση που αισθάνεται η ελληνική κυβέρνηση έστω και γι αυτή την υπό προθεσμία δέσμευση που έλαβε ακόμη και από τους σκληρούς της Ε.Ε. ότι δεν θα αλλάξει το καθεστώς της συνοριακής πολιτικής της ΕΕ. Περισσότερο θετικές ήταν οι δηλώσεις του, σ’ ότι αφορά το ξήλωμα της συνθήκης Σένγκεν διατυπώνοντας την εκτίμηση, ότι αυτή τουλάχιστον, ανήκει πλέον στο παρελθόν.

Ο μεγάλος απών

Η σύνοδος κορυφής ξεκίνησε με κακούς οιωνούς και σίγουρα με πολύ χαμηλές προσδοκίες. Η ηχηρή απουσία της Τουρκίας μετά την ματαίωση της συμμετοχής του Αχμέντ Νταβούτογλου στις εργασίες της Συνόδου λόγω του τρομοκρατικού κτυπήματος στην Άγκυρα, χαμήλωσαν εξαιρετικά τον πήχη των προσδοκιών. Με την ελληνική κυβέρνηση τις πρώτες ώρες να εμφανίζεται εξαιρετικά προβληματισμένη και καχύποπτη για την τροπή που θα έπαιρναν οι εξελίξεις. Και τούτου διότι οι χώρες του Βίζεγκραντ, είχαν προσέλθει στο τραπέζι της συζήτησης με εξαιρετικά άγριες διαθέσεις.

Μπροστάρης στην αλλαγή του κλίματος υπέρ της ανάγκης να διατηρηθεί το status quo, ήταν το Βερολίνο με την Άνγκελα Μέρκελ να συντάσσεται εξ αρχής με τις ελληνικές θέσεις και λαμβάνοντας σειρά πρωτοβουλιών και διμερών επαφών σ’ αυτή την κατεύθυνση. Η Τουρκία, συνομολογήθηκε απ’ όλους, ότι αποτελεί το κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών. Και με δεδομένη την κοινή παραδοχή πως αποτελεί την κύρια μεταβλητή για την λύση αυτής της εξίσωσης, αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να επαναληφθεί σύντομα νέα έκτακτη Σύνοδος, αυτή την φορά με τον Αχμέντ Νταβούτογλου παρόντα.

Το παρασκήνιο και το βέτο

Η μεγάλη μάχη του παρασκηνίου που δόθηκε από την αρχή έως και την τελευταία ώρα των εργασιών της Συνόδου, ήταν να κερδηθεί το στοίχημα της διατήρησης των ανοιχτών συνόρων, τουλάχιστον μέχρι την επόμενη έκτακτη σύνοδο, που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Μαρτίου. Ήταν έντονος ο φόβος, μεταξύ άλλων και της ελληνικής πλευράς, πως αν από το τραπέζι των εργασιών δεν προέκυπτε η ομόφωνη καταδίκη τυχόν μονομερών ενεργειών, τότε ήταν πολύ αυξημένες οι πιθανότητες, ακόμα και από την επόμενη, να αρχίσει η μια μετά την άλλη οι χώρες που επιβαρύνονται περισσότερο από τις ροές, να κλείνουν τα σύνορα τους.

Ο Αλέξης Τσίπρας φρόντισε εξ αρχής να συνδέσει το Brexit με το ύψωμα φρακτών μέσα στην Ευρώπη, λέγοντας πως δεν είναι δυνατόν το ένα μέρος της συνόδου, αυτό που αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο να προσπαθεί να πείσει για την ανάγκη περισσότερης Ευρώπης και στο νότιο άκρο της την ίδια στιγμή, να αφήνεται να πλήττεται βάναυσα η ενότητα της. Ήδη από χθες στην παρέμβαση του, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, "απείλησε" ότι θα μπλοκάρει το κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Κορυφής, αν δεν λάμβανε ομόφωνη και ρητή δέσμευση, ότι τα σύνορα των χωρών θα παραμείνουν ανοικτά, τουλάχιστον μέχρι και τις 6 Μαρτίου.

Μέχρι και την τελευταία στιγμή, παρότι η Μέρκελ και ο Ολάντ ήταν εκπεφρασμένοι σύμμαχοι της Ελλάδας στο θέμα αυτό, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι τέσσερις του Βίζεγκραντ εμφανίζονταν εξαιρετικά απρόθυμοι να δώσουν τέτοια υπόσχεση. Λίγο πριν από το πέρας των εργασιών της Συνόδου, πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Γερμανίας εξαμερής συνάντηση μεταξύ Ολλανδίας, Γερμανίας, Αυστρίας, Σλοβενίας, Κροατίας και Ελλάδας, όπου εκεί τέθηκε το αίτημα της Ελλάδας να αποφευχθούν μονομερείς ενέργειες ανάμεσα στα κράτη μέλη, μέχρι την επόμενη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής.

Από την εξαμερή αυτή, όπου αποφασίστηκε να συνεχιστεί ως έχει, προς το παρόν η ευρωπαϊκή πολιτική για το προσφυγικό, βγήκε τελικώς και ο "λευκός καπνός" για την συμφωνία να μείνουν ανοιχτά σύνορα μέχρι νεοτέρας. Η Κυβέρνηση εκτιμά πάντως, ότι τα δύσκολα είναι μπροστά, διότι μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο, θα πρέπει αφενός να έχει προχωρήσει η συνεργασία Ε.Ε. – Τουρκίας, καθώς και να έχει αποδώσει καρπούς η συνδρομή του ΝΑΤΟ.

Διαβάστε ακόμα:

- Renzi: Η Ευρώπη να κάνει περισσότερα για το προσφυγικό

- "Λευκός καπνός" για ανοιχτά σύνορα τουλάχιστον έως τις αρχές Μαρτίου