Οι φυλές των Ρεπουμπλικανών περικυκλώνουν τον Trump

Του Κώστα Ράπτη

Όσο ακόμη η μάχη για την κατάκτηση του προεδρικού χρίσματος των Ρεπουμπλικανών ήταν ακόμη ανοιχτή, ήταν συχνό να συναντά κανείς στον αμερικανικό Τύπο διαγράμματα στα οποία τοποθετούνταν οι διεκδικητές μέσα σε κάποιον από τους (τεμνόμενους ή μη) κύκλους που αναπαριστούσαν τις "φυλές” του κόμματος: νεοσυντηρητικούς, μετριοπαθείς, φιλελεύθερους, ευαγγελικούς Χριστιανούς, ανθρώπους του κατεστημένου κ.ο.κ. Ο Donald Trump τοποθετούνταν έξω από κάθε κύκλο...

Πράγματι, είναι δύσκολο να κατατάξει κανείς τον αυριανό πρόεδρο των ΗΠΑ με βάση τα γνωστά κριτήρια: μολονότι αποτελεί "σάρκα εκ της σαρκός” της οικονομικής ελίτ και ταυτόχρονα μια μιντιακή φιγούρα οικεία εδώ και δεκαετίες σε κάθε αμερικανικό νοικοκυριό, οι πολιτικές θέσεις του παραμένουν ένα αίνιγμα: άλλοτε χρηματοδότης των... Clinton, άλλοτε κατά δήλωσή του ανεξάρτητος και τώρα πορθητής του Λευκού Οίκου με το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, ο Trump δεν δείχνει να διέπεται από τις συντηρητικές εμμονές των ευαγγελικών σε ζητήματα ηθών, δεν προκρίνει μεγαλύτερη δημοσιονομική αυστηρότητα όπως παγίως πράττει η κομματική ηγεσία στο Κογκρέσο και δεν δείχνει να συμμερίζεται τον επεμβατικό ζήλο των νεοσυντηρητικών ανά τον κόσμο.

Αντιθέτως, αν κάτι επαναλαμβάνει διαρκώς εδώ και χρόνια ο Trump είναι ότι η Αμερική αποτελεί... θύμα της παγκοσμιοποίησης, ότι έχει καταντήσει αντικείμενο εκμετάλλευσης (από μέρους των Κινέζων στα εμπορικά ζητήματα, των Ευρωπαίων στις αμυντικές δαπάνες, των Αράβων σε ό,τι αφορά την ισλαμιστική τρομοκρατία, των Μεξικανών ως προς τη μετανάστευση κ.ο.κ.) και ότι η πολιτική τάξη της Ουάσιγκτον είναι απολύτως δεσμευμένη στα ειδικά συμφέροντα για να μπορέσει να το ανακόψει αυτό.

Στον δε λαό της "βαθιάς Αμερικής” ο οποίος και τον ανέδειξε στην προεδρία, ο Trump υπόσχεται ότι θα "αποξηράνει τον βάλτο”. Ωστόσο, είναι πολύ πιο πιθανό ο βάλτος να καταπιεί τον ίδιο.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι ο Trump αποτελεί πολύ λιγότερα από όσο θέλει να παραδεχτεί –ως τον "μοναχικό καβαλάρη" που καταφθάνει στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα "χωρίς να χρωστάει τίποτε σε κανέναν". Είναι χαρακτηριστικό την καμπάνια του χρηματοδότησαν επιχειρηματίες που για πρώτη φορά στα χρονικά εμπλέκονται σε προεκλογικές χορηγίες, ενώ η ώθηση που του έδωσε το FBI στο κλείσιμο της προεκλογικής εκστρατείας ήταν καθοριστική.

Αλλά και πάλι, ο Trump δεν διαθέτει ούτε τον μηχανισμό ούτε τα λαϊκά ερείσματα που θα του επιτρέψουν να αντισταθεί στην "πολιορκία” του από το πολύπειρο κατεστημένο της Ουάσιγκτον. Και μόνο η ανάγκη στελέχωσης του Λευκού Οίκου και του υπουργικού συμβουλίου θα το καταδείξει αυτό πολύ σύντομα.

Αρκεί κανείς να αναλογισθεί ότι το πρώτο αιρετό αξίωμα που κατακτά στη ζωή του ο ιδιόρρυθμος μεγιστάνας είναι... το ανώτατο και ότι η "ομάδα μετάβασης” που είχε συγκροτηθεί, κατά τα κρατούντα, στη Ουάσιγκτον ήδη πριν από τις εκλογές εξετάζοντας πρόσωπα και πολιτικές για μια κυβέρνηση Trump φέρεται να είχε εξαιρετικά περιορισμένη επικοινωνία με τα κεντρικά της καμπάνιας στη Νέα Υόρκη και τον ίδιο των υποψήφιο.

Την Παρασκευή τα πράγματα έγιναν περισσότερο περίπλοκα, με την αντικατάσταση του έως τώρα επικεφαλής της "ομάδας μετάβασης” Chris Christie, κυβερνήτη του Νιου Τζέρσι, από τον νεοεκλεγέντα αντιπρόεδρο, και έως τώρα κυβερνήτη της Ιντιάνα, Mike Pence. O Christie παραιτήθηκε για λόγους ευθιξίας, λόγω της παραπομπής δύο στενών συνεργατών του στο Νιου Τζέρσεϊ σε δίκη για σκάνδαλο, όμως η αντικατάστασή του σηματοδοτεί και μια στροφή από σχετικά μετριοπαθείς θέσεις προς τον κοινωνικό συντηρητισμό που εκπροσωπεί ο Pence.

Την ίδια ώρα, όλα τα βλέμματα στρέφονται στην πρώτη κρίσιμη επιλογή που θα πρέπει να κάνει ο Trump για τη διαμόρφωση του κυβερνητικού επιτελείου του: τον διορισμό προσωπάρχη του Λευκού Οίκου. Για την θέση φέρεται να μονομαχούν ο επικεφαλής της προεκλογικής καμπάνιας Trump και ιδρυτής του διαδικτυακού Breitbart News, Stephen Bannon με τον πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Reince Priebus.

Ο Priebus υπήρξε νομιμόφρων απέναντι στον Trump και του εξασφάλισε κομματική υποστήριξη σε στιγμές μεγάλης εσωκομματικής αμφισβήτησης, βρίσκεται δε αρκετά κοντά στον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ώστε να υπάρχει ο κατάλληλος συντονισμός του κυβερνητικού έργου με το Κογκρέσο. Ωστόσο, αυτά τα γνωρίσματά του, θεωρούνται από κάποιους μεγάλα μειονεκτήματα.

Ήδη το Σάββατο ο παλαιόθεν έμπιστος του νεοεκλεγέντος προέδρου, Roger Stone προέβλεψε ότι αν ο Priebus διοριστεί προσωπάρχης, θα υπάρξει "εξέγερση” στη βάση του Trump.

O Bannon, πάλι, δεν διστάζει να αποκαλεί τον Ryan "εχθρό” και να τονίζει, σε email του που διέρρευσε, ότι "θα πρέπει να τελειώσουμε με αυτόν μέχρι την άνοιξη”.

Η διαχειρίστρια της καμπάνιας του Trump, Kellyanne Conway εμφανίζεται πάντως καθησυχαστική, λέγοντας ότι τόσο ο Bannon όσο και ο Priebus έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη νίκη, ότι η ομάδα μετάβασης δεν μπορούσε να αποτελείται από "νεοσσούς” και ότι παρόλα αυτά το όνειρο του ψηφοφόρου την τελευταία 30ετία να δοθεί η ευκαιρία σε έναν outsider θα εκπληρωθεί. "Η κυβέρνηση αυτή θα είναι η κυβέρνηση του ξεχασμένου ανθρώπου”, επιμένει, την ίδια ώρα που στην ομάδα Trump οι πάντες υποψιάζονται και πολεμούν τους πάντες, όπως έπρατταν και προεκλογικά.