Νόμος είναι το δίκιο της καθαρίστριας

Του Μανόλη Καψή

Την ιστορία σίγουρα την ξέρετε. Προκάλεσε σάλο. Για μια 53χρονη γυναίκα που χρησιμοποίησε πλαστό πτυχίο ΣΤ' τάξης του δημοτικού για να διοριστεί στο δημόσιο σαν καθαρίστρια, ενώ είχε πτυχίο Ε' τάξης. Απολύθηκε και καταδικάστηκε σε 10 χρόνια κάθειρξη! Παλαβό; Προφανώς. Δεν χρειάζεται να έχεις πτυχίο νομικής για να αντιληφθείς ότι η ποινή είναι προφανώς άδικη. Άδικη γιατί είναι εξοντωτική. Δυσανάλογη με το μέγεθος του εγκλήματος.

Για όσους αναρωτιούνται με βάση ποια δεδομένα οι δικαστές έβγαλαν αυτή την απόφαση, ας ανατρέξουν στον Ποινικό Κώδικα, στον νόμο 1608/1950 "περί καταχραστών του Δημοσίου". Νόμος που όλοι ζητούν να καταργηθεί ή να τροποποιηθεί, αλλά όπως επισημαίνει η ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το υπουργείο Δικαιοσύνης και οι κυβερνήσεις δεν τολμούν να αλλάξουν, για να μην κατηγορηθούν για ανοχή στη διαφορά. Πόσο αποτρεπτικός ήταν ο αυστηρότατος νόμος το γνωρίζουμε επίσης...

Ας παρηγορηθούμε πάντως με το γεγονός ότι στο παρελθόν ο νόμος προέβλεπε μόνο την ποινή του θανάτου, ενώ τώρα προβλέπει μάξιμουμ ισόβια κάθειρξη. Φτηνά τη γλίτωσε τη λαιμητόμο η καθαρίστρια...

Εύλογες λοιπόν οι αντιδράσεις που προκάλεσε η απόφαση του πενταμελούς Εφετείου  κακουργημάτων Λάρισας. Για την ακρίβεια, εύλογες είναι κάποιες από τις αντιδράσεις. Γιατί άλλες δεν είναι. Να, για παράδειγμα, η Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σωστά επισημαίνει ότι "ο διορισμός στο Δημόσιο με πλαστά ή ανακριβή πιστοποιητικά, ακόμα κι ενός φτωχού ανθρώπου, ακόμη και σε θέση καθαρίστριας, είναι απολύτως λογικό να τιμωρείται. Αλλά τόσο ο ποινικός νόμος όσο και ο ποινικός δικαστής οφείλουν να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας". Και στην περίπτωση αυτή δεν τηρήθηκε.

Παραδόξως, ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασε με μέτρο. Ίσως γιατί το θέμα έσκασε στη βάρδια του. "Η απόφαση", γράφει η ανακοίνωση που εξέδωσε, "προσβάλλει το κοινό περί δικαίου αίσθημα και προκύπτει η αναγκαιότητα της επανεξέτασης και του εξορθολογισμού του σχετικού νομικού πλαισίου". Άντε, όταν αποκτήσουν την εξουσία, όπως θα έλεγε και ο Πολάκης, να το προωθήσουν στη Βουλή.

Άλλες αντιδράσεις όμως είναι προβληματικές. Όπως για παράδειγμα τα όσα έγραψαν οι συνάδελφοι της καθαρίστριας. "Ζητάμε να αποφυλακιστεί αμέσως η συνάδελφός μας, γιατί δεν είναι έγκλημα να εργάζεται κάποιος για να ζήσει και μάλιστα όταν αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες. Γιατί δεν είναι έγκλημα ο αγώνας για επιβίωση ενός φτωχού ανθρώπου σε ένα σύστημα όπου νόμιμα και παράνομα κλέβονται δεκάδες δισεκατομμύρια, όπου νόμιμα και παράνομα φυσικά πρόσωπα και επιχειρηματικοί όμιλοι πλουτίζουν σε βάρος του λαού".

Με δυο λόγια, επειδή υποτίθεται το σύστημα είναι άδικο και επειδή υποτίθεται κάποιοι πλουτίζουν σε βάρος του λαού, όποιος είναι φτωχός δικαιούται να παρανομεί. Ακόμη και όταν με την παρανομία του στερεί τη δουλειά από κάποιον άλλο, εξίσου φτωχό, αλλά λιγότερο πονηρό από αυτόν... Είναι η γνωστή λογική της παραδοσιακής ελληνικής αριστεράς, και ειδικά του ΚΚΕ, όπου νόμος είναι το δίκιο του εργάτη και της καθαρίστριας. Ή, όπως το έθεσε πιο κομψά ιδεολογικά η ανακοίνωση του Περισσού, "φυλάκισαν την καθαρίστρια τη στιγμή που άλλες υποθέσεις μεγάλου πολιτικού και οικονομικού ενδιαφέροντος και με αποδεδειγμένες τεράστιες ζημιές για το δημόσιο εκκρεμούν". Όπως το θέτουν και οι αυθαίρετοι μαγαζάτορες που χτίζουν πάνω στην παραλία. Εμένα θα κατεδαφίσεις, που προσπαθώ να βγάλω μεροκάματο; Γιατί δεν πας να ρίξεις τη βίλα του πλούσιου; 

Αυτή η αντίληψη του φτωχού που δικαιούται να παρανομεί, του λαού που δικαιούται να παραβιάζει τους άδικους νόμους, είναι προϊόν της μεταπολίτευσης. Της απονομιμοποίησης των κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους, κάθε είδους, που προκάλεσε η δικτατορία, όπως επεσήμανε σε πρόσφατο άρθρο του ο καθηγητής Χαρίδημος Τσούκας. Αυτή η αντίληψη ενδημεί στην ελληνική αριστερά και εξηγεί αυτά που βλέπουμε και αυτά που ζούμε καθημερινά. Τους μαθητές να καταλαμβάνουν το γραφείο του υπουργού Παιδείας και να σκαρφαλώνουν στα γραφεία, τους διαδηλωτές να σπάνε το μπλόκο της αστυνομίας και να καταλαμβάνουν όποιο χώρο γουστάρουν, τους διαδηλωτές να επιτίθενται στους αστυνομικούς με πέτρες και με μολότοφ, ή να κλείνουν τους δρόμους με το έτσι θέλω. Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη, της καθαρίστριας και του διαδηλωτή στην Ελλάδα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει σημαία του την επιβολή του νόμου και την εδραίωση αισθήματος ασφάλειας στους πολίτες. Αυτά τα αυτονόητα στις άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες, που η Όλγα Γεροβασίλη και ο Αλέξης Τσίπρας ονομάζουν αστυνομοκρατία. Θα χρειαστεί πολλή προσπάθεια, πειθώ και πυγμή όμως... για να αλλάξουν αυτές οι αντιλήψεις. Αντιλήψεις που, όπως γράφει και πάλι ο Χαρίδημος Τσούκας, είναι η "σημαντικότερη επιτυχία της ευρείας αριστεράς μεταπολιτευτικά".

Υ.Γ.: Το γνωρίζει άλλωστε από πρώτο χέρι. Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως υφυπουργός Δημόσιας Διοίκησης επιχείρησε να απολύσει όσους είχαν διοριστεί στο δημόσιο με πλαστά πτυχία, σύσσωμος ο ΣΥΡΙΖΑ τον κατηγόρησε τότε για αναλγησία. Φτωχοί άνθρωποι ήταν που ήθελαν να εργαστούν...