Γιατί ο Καμμένος εξευτελίζει διαρκώς τον Πρωθυπουργό;

Του Γιώργου Λακόπουλου 

Στην πολιτική δεν έχει πάντα σημασία αυτό που συμβαίνει, αλλά ενίοτε μετράει περισσότερο ο συμβολισμός του. Ακόμη περισσότερο όταν αυτός ο συμβολισμός παραπέμπει σε αδιανόητες θεσμικές παραβιάσεις. Όπως πχ η συμπεριφορά του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου απέναντι στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. 

Κάποιες φορές αυτές οι παραβιάσεις περνούν ασχολίαστες. Όπως πχ ότι ο Καμμένος παρίσταται στις συναντήσεις των πολιτικών αρχηγών, στις οποίες ο Πρωθυπουργός εκπροσωπεί την κυβέρνηση της οποίας ο επικεφαλής των ΑΝΕΛ είναι μέλος. 

Άλλες φορές όμως απολήγουν σε θεσμικό εξευτελισμό του Πρωθυπουργού από υπουργό του. Συνέβαινε και  με τον Παν. Λαφαζάνη, που είχε δίκη του πολιτική. Αλλά ήταν άλλης τάξης. Με τον Καμμένο συνιστά πρόκληση, καθόσον δείχνει ότι σε κάποια κυβερνητικά θέματα ο Πρωθυπουργός δεν έχει πλήρεις αρμοδιότητες. Όπως είναι η επιλογή και απομάκρυνση των υπουργών και των κρατικών στελεχών.

Δεν έχει σημασία τι περιλαμβάνει η συμφωνία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για τη νομή της εξουσίας, ούτε τι θέλει και τι δεν θέλει ο Πάνος Καμμένος από τον Αλέξη Τσίπρα. Από τη στιγμή  που ο Καμμένος είναι μέλος του υπουργικού Συμβουλίου είναι υφιστάμενος του Τσίπρα. Δεν έχει  κανένα δικαίωμα δημόσιας διαφοροποίησης -και αν την επιχειρήσει αυτομάτως τίθεται έκτος κυβέρνησης. Κυβερνήσεις με δυο Πρωθυπουργούς δεν υπάρχουν.

Ο Καμμένος όχι μόνο ασκεί το "δικαίωμα" της συμπρωθυπουργίας (!), αλλά το κάνει κατά τρόπο μειωτικό για τον Πρωθυπουργό. Προ καιρού ζητούσε την παραίτηση Ρουμπάτη από την ΕΥΠ. Σε άλλες περιπτώσεις λειτουργεί σαν να υπάγονται σε αυτόν και όχι στον Πρωθυπουργό κάποια κυβερνητικά στελέχη, το χειρισμό των οποίων αναλαμβάνει προσωπικά. Στην περίπτωση Μουζάλα όμως ξεπέρασε το όριο.

Για να γίνει κάποιος υπουργός δεν καταθέτει δικαιολογητικά. Αρκεί μόνο να έχει την εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού. Αν τη χάσει φεύγει αμέσως από την κυβέρνηση, χωρίς καμιά διαμεσολάβηση. Συνεπώς ο  Καμμένος υπερέβη τα εσκαμμένα στην περίπτωση του υπουργού Μετανάστευσης. 

Υπουργός που ζητάει την παραίτηση άλλου υπουργού απολύεται. Γιατί αυτό συνιστά διαφοροποίηση από την κυβέρνηση, την όποια εκφράζει αποκλειστικά και μόνος ο πρωθυπουργός. 

Ο Καμμένος μπορεί να είναι ο επικεφαλής του κόμματος  που διαμορφώνει την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή. Είναι όμως και υπουργός, υπαγόμενος στον Πρωθυπουργό και είναι αδιανόητο να μην τον υπακούει. Όπως είναι αδιανόητο να... υπακούει ο Πρωθυπουργός τον Καμμένο. 

Προφανώς διαπραγματεύθηκαν τα υπουργεία προτού σχηματίσουν από κοινού κυβέρνηση. Αλλά από εκεί και πέρα οι ρόλοι τους είναι καθορισμένοι θεσμικά. Αν για έναν υπουργό δεν συμφωνεί πολιτικά, μπορεί να το πει στον εταίρο του κατ'  ιδίαν -αφορά το παρασκήνιο της σχέσης τους. Αλλά δεν μπορεί να το κάνει βούκινο.

Ο Πρωθυπουργός δεν διαπραγματεύεται με υπουργό τις αρμοδιότητες του. Ούτε συναποφασίζει τον τρόπο της άσκησής του. Αν μη τι άλλο γιατί, όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου: "Η Πρωθυπουργία δεν είναι συλλογικός θεσμός".