Προσφυγικό: η κυβέρνηση, το τυρί και η φάκα

Του Γιώργου Λακόπουλου 

Προσοχή, στην επόμενη στροφή κίνδυνος κατολισθήσεων. Δεν υπάρχει τέτοια πινακίδα στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά θα έπρεπε. Το θερμό ενδιαφέρον ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών να συνδράμουν την Ελλάδα στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης κρύβει μια παγίδα: να παραμείνει αυτή η κρίση εντός των ελληνικών ορίων. Φόβου τους ευρώ-Δαναούς και δώρα φέροντας.

Είναι η πρακτική υλοποίηση της ανομολόγητης θεωρίας των ηγετικών ελίτ σ' αυτές τις χώρες: να κρατηθεί το πρόβλημα μακριά τους. Για την ακρίβεια να παραμείνει στην νότια περιφερειακή γραμμή της Ευρώπης, δηλαδή στις χώρες πρώτης υποδοχής, όπου οργανώνονται και τα περίφημα hotspots -για τη χρηματοδότηση των οποίων παρατηρείται ευρωπαϊκή γαλαντομία. Μόνο που ενώ προβλέπεται η καταγραφή και η ταυτοποίηση των προσφύγων, δεν προβλέπεται τι θα συμβεί μέχρι να αποφασίσουν οι χώρες του τελικού προορισμού τους να τους δεχθούν. 

Κάποιοι στην Ευρώπη, όταν λένε χώρες πρώτης υποδοχής, εννοούν πρωτίστως στην Ελλάδα. Στην πρόσφατη άτυπη σύνοδο των χωρών τη ςπεριοχής που συγκάλεσε ο Γιούνγκερ η Ιταλία δεν κλήθηκε καν –πόσο μάλλον η Γαλλία. Και φυσικά απουσίασε η Τουρκία χωρίς την όποια –ας μην έχουμε αυταπάτες– καμιά λύση δεν μπορεί να υπάρξει. Ούτε στην οργάνωση των προσφυγικών ροών, ούτε στην αποτροπή του δράματος των ανθρώπων που δολοφονούνται καθημερινά στο Αιγαίο από τους Τούρκους δουλεμπόρους.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα ήδη κορεσμένη –σχεδόν δύο στους δέκα κατοίκους της δεν έχουν ως μητρική γλώσσα την ελληνική. Συνεπώς η κυβέρνηση θα διαπράξει στρατηγικό λάθος αν δεχθεί να διαπραγματευτεί την ελάφρυνση του Μνημονίου με την αποδοχή όρων που θα κρατήσουν επ' αόριστο στον ελληνικό χώρο μεγάλους προσφυγικούς όγκους. Αφού μάλιστα οι ευρωπαϊκές χώρες τους "ξεδιαλέξουν": θα πάρουν τους εύπορους Σύρους και θα αφήσουν τους υπολοίπους –μια πρακτική που δεν απέχει και πολύ από το σκλαβοπάζαρο. Ο Πρωθυπουργός διέψευσε στη Βουλή ότι υπάρχει τέτοια διαπραγμάτευση, αλλά οι πληροφορίες επιμένουν.

Το Μνημόνιο και το Προσφυγικό δεν είναι θέματα που συμψηφίζονται. Το ένα αφορά τον μονόδρομο που έχει η χώρα να διορθώσει τα δημοσιονομικά της και να μεταρρυθμιστεί ώστε να βγει κάποια στιγμή από την κρίση και να επιστρέφει στην ευημερία. Το άλλο είναι διεθνές ουμανιστικό ζήτημα, η πολιτική διαχείριση του οποίου αφορά κεντρικά στην κοινοτική Ευρώπη. Οι πρόσφυγες είναι πλούτος για τη γερασμένη Ευρωπαϊκή Ένωση και η ενσωμάτωσή τους θα εμπλουτίσει τους πληθυσμούς της με νέες δεξιότητες. Δεν νοείται να αντιμετωπίζεται ως συμφορά την οποία οι ισχυροί θα μεταθέσουν στους αδύνατους. 

Συνεπώς η κυβέρνηση δεν μπορεί να βλέπει μόνο το τυρί, δηλαδή τη χρηματοδότηση την οποία μάλιστα με αφέλεια εκλαμβάνει ως συμβολή στην ανάπτυξη. Πρέπει να βλέπει και τη φάκα που στήνεται και για την ίδια, αλλά και για τους πρόσφυγες που κινδυνεύουν να παγιδευτούν στη νότια πλευρά της Βαλκανικής. Και για τις δυο πλευρές είναι χρήσιμη αυτή την περίοδο μια παλιά αμερικανική παροιμία: "Τζάμπα τυρί υπάρχει μόνο μέσα στην ποντικοπαγίδα".