Το φάντασμα του Grexit επιστρέφει- και δεν είναι μπλόφα

Του Γιώργου Λακόπουλου

Ως κορυφαίο επίτευγμα της κυβέρνησής του ο Πρωθυπουργός –και μάλιστα της πρώτης κυβέρνησης– προβάλει συχνά στις ομιλίες του ότι κατάφερε να αποτρέψει το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.  Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε, για να καταφύγουμε στον Πιραντέλο. Αλλά δεν είναι: δεν το απέτρεψε οριστικά.

Στον ευρωπαϊκό χώρο πλανάται πάντα το φάντασμα της ελληνικής εξόδου με πολύ συγκεκριμένο τρόπο: ως ενδεχόμενο αποπομπής. Δηλαδή το Grexit θα κάνει πάλι την εμφάνισή του. Αυτή τη φορά όχι ως απειλή, αλλά ως οριστική απόφαση. Υπερβολή; Καθόλου.

Πριν από όλα το επισημαίνουν κάθε τόσο διαπρεπείς διεθνείς αναλυτές, αλλά και πολιτικοί παράγοντες στον ευρωπαϊκό χώρο –ας αφήσουμε τι ακριβώς ψιθυρίζουν ανεπίσημα. 

Δεύτερο, το έθεσε σαφώς στην τελευταία του ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνγκερ, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο ανοχής για "κοροϊδία και ύβρεις" εκ μέρους της Ελλάδας.

Τρίτο, προκύπτει από την αποκρυπτογράφηση όσων λένε και επισήμως, ακόμη και επισκέπτες της χώρας, όπως ο πρόεδρος Ολάντ και ο επίτροπος Ντομπρόβσκις –για να πάρουμε μόνο τα πιο πρόσφατα παραδείγματα. 

Τέταρτο, προκύπτει από τον "φάκελο" της χώρας –από το οικονομικό προφίλ της. Χωρίς δημοσιονομική σταθεροποίηση, μεταρρυθμίσεις και ανάπτυξη, απέχει έτη φωτός από τα κριτήρια της Ευρωζώνης και άρα ανά πάσα στιγμή μπορεί αν βρεθεί εκτός.

Τα σημάδια λοιπόν είναι φανερά. Απλώς η κυβέρνηση προτιμά να διαβάζει τις μισές δηλώσεις. Δηλαδή τονίζει το σκέλος "η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο μέλος της Ευρώζωνης" και αποσιωπά το σκέλος "υπό την προϋπόθεση ότι θα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της".

Ο μόνος δρόμος για να σταματήσει η χώρα να είναι το "μαύρο πρόβατο" των 19 του Γιούρογκρουπ είναι να αλλάξουν τα δεδομένα της. Άλλος τρόπος γι' αυτό από την υλοποίηση του τρίτου Μνημονίου δεν υπάρχει. 

Μια νέα κρίση στις σχέσεις με τους εταίρους, αυτή τη φορά δεν θα συνεπάγεται νέο κύκλο διαβουλεύσεων και συνεδριάσεων των κοινοτικών οργάνων. Θα οδηγήσει σε εν ψυχρώ αποπομπή. 

Από τη σκοπιά των εταίρων οι αποκλίσεις που επανεμφανίζονται στις διαβουλεύσεις των υπουργών του Αλέξη Τσίπρα με τους θεσμούς, μπορούν να οδηγήσουν σε υποτροπή. Προς το παρόν οι διαφορές είναι αντιμετωπίσιμες –αλλά δεν υπάρχει χρόνος για να συνεχίζονται. 

Γι' αυτό και το ύφος ορισμένων κυβερνητικών παραγόντων αυτή την περίοδο –όπως πχ του υπουργού Παιδείας– μάλλον δείχνει άγνοια κινδύνου. Οποιος αμφιβάλει μπορεί να ξαναδιαβάσει με προσοχή όσα είπαν πρόσφατα στο τηλεοπτικό κανάλι ΑRΤΕ τρία πρόσωπα με ρόλους - κλειδιά στην Ευρώπη: ο Γιούνγκερ, ο Μοσχοβισί και ο Σόιμπλε.

Σε κάθε περίπτωση το θέμα είναι πως σκέφτεται να διαχειριστεί τα πράγματα ο Πρωθυπουργός. Είναι ολέθριο να επιχειρήσει την παράκαμψη τα κοινοτικών κανόνων, ή να αγνοήσει το συσχετισμό δυνάμεων –όπως έκανε τον περασμένο Φεβρουάριο– και να οδηγηθεί σε νέα αναμέτρηση, Δείχνει ότι  όπως θα έλεγε ο Άγγλος ιστορικός Άλαν  Τέηλορ: "Από τα λάθη του παρελθόντος έμαθε πώς να κάνει νέα λάθη".