Η μέρα που κλόνισε τα χρηματιστήρια και τους μεγιστάνες των αγορών

Της Ελευθερίας Κούρταλη

Οι τεκτονικές δονήσεις που προκάλεσε το Brexit στις διεθνείς αγορές "καταχώρισαν" τον Ιούνιο ως τον χειρότερο μήνα του 2016 για τις παγκόσμιες αγορές μετοχών, με 3 τρισεκατομμύρια δολάρια να κάνουν φτερά μέσα σε δύο μόλις ημέρες, τη στιγμή που στο σοκ μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers η ζημία στις παγκόσμιες κεφαλαιοποιήσεις έφτασε τα 1,9 τρισ. δολάρια.

Πιο αναλυτικά, ο S&P Dow Jones Global Brand Market Index, ο οποίος μετρά την αξία 11.000 μετοχών σε 52 χώρες, έχασε 2,08 τρισ. δολάρια την Παρασκευή, 24 Ιουνίου, την ημέρα του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, ενώ τη Δευτέρα που ακολούθησε χάθηκαν άλλα 930 δισ. δολάρια από τις αγορές, φέρνοντας το σύνολο στο ρεκόρ των 3 τρισ. δολαρίων, το οποίο ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ ζημιών 1,9 τρισ. δολ. που είχε σημειωθεί τον Σεπτέμβριο του 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.

Τα χειρότερα είναι... μπροστά

Αν και μετά το ισχυρό sell-off οι διεθνείς αγορές σημείωσαν μικρή ανάκαμψη, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι τα χειρότερα είναι... μπροστά μας, καθώς η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε. επιδεινώνει βίαια τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης και αναμένεται να χτυπήσει έντονα των ήδη προβληματικό κλάδο των τραπεζών της περιφέρειας, καθώς και τις οικονομίες των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.

 Όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά, οι επενδυτές δεν θα πρέπει να ξεγελαστούν από το "τίναγμα της ψόφιας γάτας" στις αγορές, ένα γνωστό... ρητό στους επενδυτές, που περιγράφει το ανοδικό ξέσπασμα των μετοχών λίγο πριν από την κατάρρευση.

Το "τίναγμα της ψόφιας γάτας";

Όπως σημειώνει η ABN Amro, μπορεί οι επενδυτές να ενθαρρύνθηκαν από την ιδέα ότι οι κεντρικές τράπεζες θα σώσουν τα πράγματα, προχωρώντας σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής τους πολιτικής, και μπορεί, επίσης, ένα μεγάλο μέρος της αδυναμίας στις προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης και μερικοί από τους καθοδικούς κινδύνους να έχουν πλέον αποτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό.

Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να κηρύξουμε το τέλος της πτώσης και την αλλαγή της τάσης. "Θα μπορούσαμε απλώς να είμαστε αντιμέτωποι με το "τίναγμα της ψόφιας γάτας” ή μια απλή παύση για ανάσα στον κατήφορο που περιμένει τις αγορές", υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με την BofA-Merrill Lynch, το Brexit αποτελεί έναν παγκόσμιο κίνδυνο και η αβεβαιότητα θα συνεχίσει να εξαπλώνεται όλο και πιο έντονα, ενώ η συνολική περαιτέρω πτώση στον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 θα αγγίξει το 16%. Αυτό θα μας φέρει στα χαμηλά του Φεβρουαρίου, ενώ το sell-off θα διατηρηθεί λόγω του αυξημένου risk premium για τις ευρωπαϊκές μετοχές, με τους αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας να βλέπουν χτύπημα της τάξης του 6%-7% και στον S&P 500. Αυτή η "μετάδοση" σημαίνει ότι οι παγκόσμιες μετοχές θα συνεχίσουν να σημειώνουν αστάθεια για αρκετό καιρό ακόμα.

Όπως τονίζει, αν και μπορεί να είναι δελεαστικό να αγοράσει κανείς στη βουτιά της αγοράς, η ΒofA συστήνει υπομονή. Το sell-off μπορεί να πάει πολύ πιο μακριά από ό,τι αναμένει η αγορά.

"Θύματα" οι τράπεζες

Οι μετοχές του τραπεζικού κλάδου είναι και θα συνεχίσουν να είναι τα μεγαλύτερα θύματα του Brexit, εξαιτίας τόσο του χρηματοπιστωτικού όσο και του οικονομικού σοκ, και, έτσι, η BofA υποβαθμίζει τη στάση της σε "Underweight", ενώ συστήνει στους επενδυτές να παραμείνουν αμυντικοί μέχρι να υποχωρήσει η μεταβλητότητα και μέχρι να υπάρξουν ενδείξεις της "καταστροφής" που έχει φέρει το Brexit στην οικονομία.

Παρά την ανάκαμψη μετά το διήμερο ισχυρό sell-off που σημείωσαν οι διεθνείς μετοχές, και η Goldman Sachs προειδοποιεί ότι η ελεύθερη πτώση των αγορών δεν έχει τελειώσει.

Όπως τονίζει, η πτώση τους σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί αγοραστική ευκαιρία, ειδικά για τους επόμενους 3-6 μήνες, όπου αναμένεται τα χρηματιστήρια να παραμείνουν ιδιαίτερα αδύναμα, λόγω των εξελίξεων με τη Βρετανία.

Όπως επισημαίνει, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Eurostoxx 600 θα προσγειωθεί στις 200 μονάδες, δηλαδή θα σημειώσει περαιτέρω πτώση της τάξης του 7% μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, ενώ η μετέπειτα ανάκαμψή του θα είναι εξαιρετικά υποτονική, με τον στόχο για τον δείκτη στο επόμενο 6μηνο να τοποθετείται στις 315 μονάδες.

Η HSBC, από την πλευρά της, ανακοίνωσε ότι "γύρισε" σε επιφυλακτική τη στάση της στις μετοχές, μειώνοντας την έκθεση στο 10% του χαρτοφυλακίου της. Οι αναλυτές της τράπεζας πιστεύουν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος από την απόφαση της Βρετανίας αφορά τις μετοχές της Ευρώπης, καθώς το Brexit δημιουργεί "τεράστια αβεβαιότητα τόσο για τις προοπτικές της ανάπτυξης όσο και τη βιωσιμότητα του συνόλου του έργου της Ε.Ε.".

"Αυτό θα οδηγήσει πιθανότατα τους επενδυτές να απαιτήσουν ένα υψηλότερο risk premium για τις μετοχές της περιοχής και θα μπορούσε επίσης να γονατίσει τις προοπτικές της κερδοφορίας των ευρωπαϊκών εισηγμένων", τονίζει η τράπεζα.

Όπως, μάλιστα, επισημαίνει, οι στρατηγικοί της αναλυτές δεν αποκλείουν μια επιστροφή στα επίπεδα αποτιμήσεων που είχαμε δει κατά την κρίση της Ευρωζώνης, κάτι το οποίο συνεπάγεται βουτιά της τάξης του 30%.

"Για να φτάσουμε εκεί, όμως, θα πρέπει πρώτα να δούμε τα οικονομικά μεγέθη να επιδεινώνονται απότομα και την ευρωπαϊκή οικονομία να πέφτει ξανά σε ύφεση", όπως εξηγεί.

"Τα χειρότερα έρχονται"

Ανάλογες προειδοποιήσεις δίνουν οι αναλυτές και για τη στερλίνα, τον μεγάλο χαμένο του σοκ από το Brexit, η οποία βούτηξε στα χαμηλά 31 ετών και στο 1,3122 τη Δευτέρα, πριν αρχίσει να ανακτά κάποιο έδαφος στη συνέχεια της εβδομάδας. Το ευρώ επίσης σφυροκοπήθηκε μετά το Brexit, αφού άγγιξε το 1,0912 έναντι του δολαρίου, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο.

Οι μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου προβλέπουν πτώση της στερλίνας στο 1,20 έναντι του δολαρίου, με τις εκτιμήσεις για το επίπεδο όπου θα βρεθεί στο τέλος του έτους να έχουν μειωθεί έως και κατά 30 σεντς από τη "Μαύρη Παρασκευή" του Brexit.

"Με τo Brexit να δημιουργεί μεγαλύτερη αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές για την οικονομία και με την BoE να αναμένεται να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση, η στερλίνα είναι ευάλωτη σε περαιτέρω βραχυπρόθεσμες πιέσεις πώλησης", σημειώνει ο Αθανάσιος Βαμβακίδης, στρατηγικός αναλυτής της αγοράς συναλλάγματος στην BofA-Merrill Lynch. "Η πτώση κάτω από το 1,30 δολ. δεν μπορεί να αποκλειστεί", προσθέτει.

Άλλες τράπεζες, όπως η UniCredit και η HSBC, εκτιμούν ότι η στερλίνα θα πέσει στο 1,20 έναντι του δολαρίου. Όπως σημειώνει η HSBC, "τα χειρότερα έρχονται" και σημειώνει ότι η στερλίνα θα υποχωρήσει περαιτέρω στο 1,25 στο γ' τρίμηνο και στο 1,20 μέχρι το τέλος του έτους. "Είναι ένα σεισμικό γεγονός, που είναι πιθανό να έχει τεράστιο αντίκτυπο στις χρηματοπιστωτικές αγορές", τονίζει η τράπεζα.

Προειδοποιεί και ότι το ευρώ θα χτυπηθεί επίσης και μειώνει της προβλέψεις της στο 1,10 έναντι του δολαρίου για το τέλος του 2016, από 1,20 προηγουμένως.

Οι μεγάλοι νικητές και οι χαμένοι μεγιστάνες των hedge funds

Από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη και την Ασία, το Brexit αποτέλεσε χρυσή ευκαιρία για πολλά hedge funds, ενώ "γονάτισε" τους λιγότερο... τολμηρούς.

O δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας Crispin Odey, ιδιοκτήτης τoυ hedge fund Odey Asset Management και ανοιχτός υποστηρικτής της εκστρατείας του "Leave", είχε "παίξει" σε στοίχημα το αποτέλεσμα του Brexit, το οποίο απέδωσε αδρά, ενώ είχε σορτάρει μετοχές όπως η Berkeley Group, οι οποίες σημείωσαν έως και 30% βουτιά, και είχε τοποθετήσει περίπου 65% των κεφαλαίων του σε χρυσό.

Δεκάδες άλλα hedge funds επίσης έβγαλαν πολλά λεφτά από το Brexit, όπως το AQR Capital, το Atlantic Investment, το Quadratic Capital, το Winton Capital, το Cantab Capital Partners και το NuWave. Αυτά τα funds δεν στοιχημάτισαν απευθείας στο Brexit, αλλά αγόρασαν και πούλησαν μετοχές, ομόλογα και συνάλλαγμα, με βάση τα εξειδικευμένα προγράμματα trading που έχουν αναπτύξει.

Short ο Soros

"Θρύλοι" των αγορών, όπως ο George Soros και ο Alan Howard, ήταν και αυτοί μεταξύ των μεγάλων νικητών, αν και δεν χρησιμοποίησαν κάποιο πρόγραμμα παρά μόνο τη διαίσθησή τους. Ο Soros σορτάρισε τις ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως την Deutsche Bank, κερδίζοντας 10 εκατ. ευρώ μέσα σε δύο ημέρες, ενώ το hedge fund Brevan Howard πόνταρε κυρίως στην ασιατική αγορά.

Ο δισεκατομμυριούχος hedge fund manager David Harding, αν και είχε χορηγήσει με 3,5 εκατ. στερλίνες την εκστρατεία του "Remain", ήταν μεταξύ των μεγάλων νικητών του sell-off, ενώ η Winton Capital Management κέρδισε 3,1% μόνο τη "Μαύρη Παρασκευή" της 24ης Ιουνίου και το Tudor Investment αλλά και το AHL Diversified fund της Man Group κέρδισαν άνω του 1%.

Ο δισεκατομμυριούχος Sir Paul Marshall κέρδισε πάνω από 10 εκατ. δολάρια από το hedge fund του Marshall Wace, αφού σόρταρε μετοχές όπως η Berkeley, η easyJet και η Carillion, οι οποίες σημείωσαν διψήφια ποσοστά πτώσης.

Ποιοι έχασαν

Αντίθετα, στους μεγάλους χαμένους συγκαταλέγονται το Egerton Capital, ένα από μεγαλύτερα του Λονδίνου, το Lansdowne Partners, ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, και το Marshall Wace, με ζημιές μεταξύ του 1,5% και του 4,1%.

Tα equity funds ήταν από αυτά που σημείωσαν τις μεγαλύτερες απώλειες, καθώς είχαν σε μεγάλο βαθμό έκθεση σε κυκλικές μετοχές, όπως αεροπορικές εταιρείες ή χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες χτυπήθηκαν περισσότερο από τις ρευστοποιήσεις. Κάποιοι επίσης στοιχημάτισαν κατά των αμυντικών μετοχών, όπως τα φάρμακα ή τα καπνά, που ήταν ήδη ακριβές, οι οποίες σημείωσαν ράλι, καθώς οι επενδυτές έσπευσαν στα πιο ασφαλή assets.

Tα hedge funds εντός και εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου έχασαν σε μέσο όρο 2,1% την Παρασκευή της 24ης Ιουνίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Hedge Fund Research. Τα περισσότερα equity funds είχαν αποφασίσει να μην αντισταθμίσουν τον κίνδυνο στα χαρτοφυλάκιά τους, λόγω του υψηλού κόστους μιας τέτοιας κίνησης, όπως επισημαίνει η Lyxor Cross Asset Research.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι 400 πλουσιότεροι επενδυτές στον κόσμο έχασαν συνολικά 127 δισεκατομμύρια δολάρια τη "Μαύρη" Παρασκευή και περαιτέρω 53 δισ. δολ. την περασμένη Δευτέρα, σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index.

Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.