Γιατί οι αναλυτές είναι αισιόδοξοι για το Χρηματιστήριο το 2016

Του Βασίλη Γεώργα

Με περισσή επιφυλακτικότητα λόγω του αυξημένου ρίσκου που δημιουργεί η επικείμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση και οι επώδυνες παρεμβάσεις στο φορολογικό των αγροτών, αλλά και βαθιά κρυμμένες προσδοκίες για μια πολύ καλύτερη χρονιά συγκριτικά με πέρυσι, ξεκινά χρηματιστηριακά το 2016.

Οικονομικοί και χρηματιστηριακοί αναλυτές εκτιμούν πως στο επόμενο δίμηνο - τρίμηνο "παίζεται" ουσιαστικά ολόκληρη η χρονιά, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν στο μέτωπο της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου, και οι εξελίξεις που θα δρομολογηθούν εφόσον η Ελλάδα διαβεί τον Ρουβίκωνα της πρώτης μεγάλης αξιολόγησης, είναι φορτισμένες με τέτοια δυναμική που μπορούν να αντιστρέψουν ακόμη και την μακροχρόνια καθοδική τάση η οποία συνοδεύει εδώ και 16 χρόνια την πορεία του Χρηματιστηρίου της Αθήνας.

Το "χρονοδιάγραμμα" στο οποίο ποντάρουν ξένα funds και εγχώριοι επενδυτές διαβλέποντας φέτος την αναθέρμανση του παγωμένου "success story" της περιόδου 2012-2014, στηρίζεται σε πέντε κινήσεις, με την ΕΚΤ να κρατά τα κλειδιά στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Αν αυτές ευοδωθούν εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν το ανοδικό σενάριο και για την αγορά της Αθήνας με λοκομοτίβα κυρίως τις τραπεζικές μετοχές, οι οποίες έχουν αποκτήσει και πάλι κυρίαρχο ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών στο Χρηματιστήριο επηρεάζοντας πλέον μετά την ανακεφαλαιοποίηση, κατά 40% τον FTSE Large Cap και κατά 20% τον Γενικό Δείκτη.

Η μεγάλη δοκιμασία είναι η αξιολόγηση του προγράμματος μέχρι τον Φεβρουάριο, που προϋποθέτει να κερδηθεί το πολιτικό στοίχημα ψήφισης του ασφαλιστικού και του φορολογικού των αγροτών. Η επιτυχής αξιολόγηση είναι αυτή που θα ανοίξει το δρόμο για άμεση επαναφορά του waiver των τραπεζών από την ΕΚΤ, θα δρομολογήσει τις αποφάσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους τον Απρίλιο και από εκεί και μετά θα επιτρέψει από τον Μάϊο στην ΕΚΤ να εντάξει και τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για ποσά της τάξης των 3,5 δις. ευρώ. Τα παραπάνω βήματα θα είναι τα πρώτα μετά από έναν και πλέον χρόνο βαθιάς κρίσης στις σχέσεις Ελλάδας-Ε.Ε που θα θέτουν τις βάσεις για την οριστική απομάκρυνση των σεναρίων Grexit από το τραπέζι και θεωρούνται "προαπαιτούμενα" ώστε να προσδοκά κανείς σε επανατιμολόγηση του ρίσκου για τις εισηγμένες επιχειρήσεις, σε ανάκτηση της εμπιστοσύνης των καταθετών αλλά και και να αρχίσει να μιλά για ένα καινούριο εγχείρημα επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές με νέες εκδόσεις ομολόγων προς τα τέλη του 2016 – αρχές 2017.  

Το γεγονός, ωστόσο ότι η χρονιά ξεκινά με βουτιά στα βαθιά τόσο για την κυβέρνηση όσο και για τις παγκόσμιες αγορές, δημιουργεί εύλογες επιφυλάξεις καθώς η περίοδος που ακολουθεί, αναμένεται ότι θα είναι ιδιαίτερα ταραχώδης.

Ακόμη και αν το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων είναι ευνοϊκό για την κεφαλαιαγορά, στο μεσοδιάστημα όλοι είναι προετοιμασμένοι για ισχυρές αναταράξεις στις τιμές των ομολόγων και των μετοχών λόγω του πολιτικού κινδύνου που δημιουργεί η οριακή πλειοψηφία της κυβέρνησης η οποία καλείται να διαχειριστεί την τριπλή καυτή πατάτα του ασφαλιστικού, του αγροτικού και του θεσμικού πλαισίου πώλησης κόκκινων δανείων.

Ως εκ τούτου βραχυπρόθεσμα και με ορίζοντα τριών – τεσσάρων εβδομάδων, το επενδυτικό ρίσκο όπως το αντιλαμβάνονται οι ξένοι επενδυτές, θα είναι αυξημένο και είναι αρκετά πιθανό να αποτυπωθεί στο ταμπλό με νέο κύκλο πιέσεων σε δεικτοβαρείς μετοχές και υποχώρηση της αγοράς αν ο Γενικός Δείκτης αποτύχει στην προσπάθειά του να ξεπεράσει με επιτυχία τη ζώνη των 640-670 μονάδων.

Σε απόσταση αναπνοής πλέον από την πλησιέστερη αντίσταση των 640 μονάδων όπου εντοπίζεται και ο κινητός μέσος όρος των 50 ημερών,  η αγορά της Αθήνας καλείται να δείξει στην πρώτη χρηματιστηριακή εβδομάδα του νέου έτους αν η ανοδική κίνηση του Γενικού Δείκτη κατά 13% που ακολούθησε μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και τις αλλεπάλληλες αναδιαρθρώσεις των χρηματιστηριακών δεικτών, σημαίνει κάτι περισσότερο από μια ενδιάμεση αντίδραση τεχνικού χαρακτήρα.

Το παγκόσμιο ταρακούνημα των αγορών στη χθεσινή, παρθενική συνεδρίαση του νέου έτους με αφορμή τις εντεινόμενες ενδείξεις επιβράδυνσης της κινεζικής οικονομίας και τις αυξημένες ανησυχίες για τη γεωπολιτική ένταση στη Μέση Ανατολή, δημιουργεί εύλογο προβληματισμό για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει μια βαθύτερη διόρθωση των χρηματιστηρίων στην Ελλάδα. Η αναβίωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και ο κίνδυνος επιστροφής της ύφεσης σε μεγάλες οικονομίες, αποτελούν μερικούς από τους σημαντικότερους "μαύρους κύκνους" για τις παγκόσμιες  αγορές το 2016, μαζί με την τρομοκρατία.  

Για το Χρηματιστήριο της Αθήνας, ακόμη και αν η αγορά δεν έχει καταγράψει μέχρι σήμερα το χαμηλότερο σημείο της, τυχόν επιστροφή των πιέσεων το επόμενο διάστημα θα μπορούσε πλέον, σύμφωνα με αναλυτές, να θεωρηθεί ευκαιρία για το χτίσιμο επενδυτικών θέσεων, εφόσον τελικά αποδειχθεί ορθή η εκτίμηση που αναφέρεται στο ενδεχόμενο δημιουργίας ενός σημαντικού πυθμένα μέσα στο 2016 και αντιστροφής της τάσης.

Συγκριτικό πλεονέκτημα για τις εισηγμένες επιχειρήσεις της Λεωφόρου Αθηνών είναι οι συμπιεσμένες αποτιμήσεις τους και τα μεγάλα discounts μεταξύ 40%-60% που παρουσιάζουν σε σχέση με τις ομοειδείς εταιρείες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα υψηλά επιτόκια προεξόφλησης που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των "δίκαιων τιμών", το ρίσκο χώρας και η συνεχιζόμενη τραπεζική και χρηματοδοτική ασφυξία στην οικονομία, αποτελούν τους κυριότερους λόγους για τους οποίους η αγορά της Αθήνας αποτιμάται χαμηλά -μόλις στο 25% του ΑΕΠ σε όρους κεφαλαιοποίησης έναντι μέσου όρου 75% στην Ευρώπη- με τα διεθνή επενδυτικά χαρτοφυλάκια να αντιμετωπίζουν ακόμη ως "distress" αγορά το ελληνικό χρηματιστήριο.

Συνυπολογιζομένου και του διεθνούς παράγοντα –από τις ξένες αγορές, μέχρι την τρομοκρατία κλπ- είναι σαφώς πολύ περισσότερες των παραπάνω, οι παράμετροι που θα κρίνουν την πορεία των μετοχικών αξιών στην Ελλάδα το 2016. Όλο και περισσότεροι, ωστόσο, συμμερίζονται την άποψη πως μετά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το ξεπάγωμα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και με το μεγαλύτερο μέρος του δρόμου των μνημονιακών υποχρεώσεων να έχει διανυθεί, δημιουργούνται σταδιακά οι συνθήκες που απαιτούνται για να αναθερμανθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον στο ελληνικό Χρηματιστήριο, και η φετινή χρονιά να αποδειχθεί τελικά, προσοδοφόρα για τους επενδυτές μετά από μια διετία μεγάλων απωλειών που ξεπέρασαν το 45%.