Του Χρήστου Χωμενίδη

Όταν, τον Σεπτέμβριο του 2015, ο Σύριζα κέρδισε τις εκλογές, πολλοί από όσους είχαν φρίξει είτε με το δημοψήφισμα είτε με την κωλοτούμπα έμειναν άναυδοι. "Τι άλλο πρέπει να τους κάνει ο αλήτης" αναρωτιόντουσαν "για να τον μαυρίσουν;" Απέδωσαν τελικά το αποτέλεσμα στα αργά αντανακλαστικά των ψηφοφόρων. "Ενάμισης μήνας είναι λίγος" αποφάνθηκαν "για να συνειδητοποιήσουν όσα φόρτωσε στην πλάτη τους".

Ετούτη τη φορά κανείς δεν θα έχει περιθώριο να ισχυριστεί το ανάλογο. Πριν καν ο Αλέξης Τσίπρας επανέλθει δριμύτερος στη μαχόμενη πολιτική, μας ξανασυστήθηκε. "Τη σάρκα, το αίμα θα βάλω σε σχήμα βιβλίου μεγάλο…" λέει ο Καρυωτάκης. Αυτό ακριβώς έπραξε. Κατάφερε να μονοπωλήσει επί μέρες το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Έσπευσαν πλήθη να προμηθευτούν το πόνημά του, οι περισσότεροι τους είχαν χρόνια και ζαμάνια να διαβούν κατώφλι βιβλιοπωλείου. Κάποιοι ιδιαιτέρως εύποροι βρήκαν την ευκαιρία -ισχυρίζονται οι κακές γλώσσες- να του δείξουν την εύνοιά τους αγοράζοντας χιλιάδες αντίτυπα, τα οποία μάλλον θα χαρίσουν επί των εορτών σε φίλους και υπαλλήλους τους. Χαράς ευαγγέλια για τον εκδοτικό οίκο. Όπως και για δημοσιογράφους, σχολιαστές, αναλυτές, που αφού μελέτησαν ή απλώς διάβασαν διαγωνίως τις επτακόσιες σελίδες, άστραψαν και βρόντηξαν.

Πολλοί, αλίμονο, υπέκυψαν στο χούι τους. Στην ηθικολογία. "Πώς ξεφτιλίζει έτσι τόσους συνεργάτες του;" σκανδαλίστηκαν. "Πώς τους βγάζει ντιπ άχρηστους;" Μάλλον ξεχνούσαν ότι ο Αλέξης Τσίπρας ανελίχθη πατώντας πάνω σε πολιτικά πτώματα. Λέγε με Μιχάλη Παπαγιαννάκη, Αλέκο Αλαβάνο, Φώτη Κουβέλη… Για ποιο λόγο θα δίσταζε έπειτα από την πατροκτονία να επιδοθεί και στην αδελφοκτονία; Να μη μιλήσουμε για τα πουλαίν που είχε ο ίδιος αναθρέψει στους στάβλους του Σύριζα. 

"Δεν τον συμφέρει ωστόσο να καίει γέφυρες…" Με ποιους, αλήθεια; Σιγά το πολιτικό κεφάλαιο του Καρανίκα, του Λαφαζάνη, του Κασσελάκη, του Βαρουφάκη ακόμα-ακόμα. Περασμένες μου αγάπες, του καιρού χαλάσματα. Όσο για την Κωνσταντοπούλου, τι θα έπρεπε να κάνει δηλαδή; Κι αν της φιλούσε ακόμα τις σόλες από τις γόβες της, δεν επρόκειτο η Ζωή να τον συγχωρέσει. Οποιαδήποτε απόπειρα εξιλέωσής του στα μάτια του "αντισυστήματος", απλώς θα τον εξευτέλιζε. Δίχως κανένα όφελος.

Φρονώ ότι η "Ιθάκη" αξίζει να διαβαστεί μόνο για να διαπιστωθεί πως δεν κομίζει τίποτα καινούργιο. Απολύτως τίποτα. Ο Αλέξης Τσίπρας αυτοπαρουσιάζεται ίδιος και απαράλλακτος όπως τον καταλάβαμε από το 2010.

Ίσως και νωρίτερα. 

Ακαλλιέργητος από πεποίθηση, η θεωρητική σκευή του στοιχειώδης – "ανάθεμα αν έχει διαβάσει Μαρξ, έστω σε κόμιξ" είχε, λένε, αγανακτήσει κάποτε μαζί του ο Παπαγιαννάκης. Λογοτεχνικά, κινηματογραφικά, μουσικά ξύλο απελέκητο. Τον καιρό που συνομήλικοί του υπογράμμιζαν φράσεις του Καμύ, του Έκο, του Μπουκόφσκι αν μη τι άλλο, συνωστίζονταν στις αίθουσες για να δουν τις χρωματιστές ταινίες του Κισλόφσκι, πήγαιναν στο ροκ γουέιβ, αδημονούσαν να ενηλικιωθούν για να ταξιδέψουν με το τρένο στην Ευρώπη, ο κύριος Τσίπρας μοίραζε τον χρόνο του ανάμεσα στο κόμμα και στον Παναθηναϊκό. Στη φάση των συναισθηματικών, ερωτικών, σεξουαλικών πειραματισμών, εκείνος είχε ήδη βρει το αραξοβόλι του στο πρόσωπο της μετέπειτα συζύγου του. Συγκρούστηκε με τους γονείς του; Μόνο επειδή ψήφιζαν Πασόκ ενώ ο έφηβος Αλέξης είχε γραφτεί στην ΚΝΕ. Αλήτεψε, μέθυσε, τσαλακώθηκε, υπερέβη τα εσωτερικά του όρια; Ούτε του πέρασε καν από το μυαλό. Ήταν εξ απαλών ονύχων απολύτως βέβαιος για τον εαυτό του και για την πορεία του στη ζωή. Είχε μια θηριώδη αυτοπεποίθηση, που Κύριος οίδε σε ποιόν τη χρωστάει. Μια καθαρότητα και μια κοινοτοπία που έσπαγε κόκκαλα. Εξ ου και το αφοπλιστικό του χαμόγελο και οι γαλαντόμοι τρόποι του, οι οποίοι δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα.  

Μπροστά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θυμίζει χαρακτήρα του "Γατόπαρδου", του αριστουργήματος του Λαμπεντούζα – "αν θέλουμε να μείνουν όλα όπως είναι, τότε όλα πρέπει να αλλάξουν…" Ο Μάκης Βορίδης καταραμένο ήρωα από το "Μεφίστο" του Κλάους Μαν. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στα χρόνια της κρίσης είναι ο γιός της Κασσάνδρας, της τραγικής πριγκίπισσας που λέει μονάχα αλήθειες μα κανείς δεν την πιστεύει. Μυριάδες άνθρωποι, γνωστοί σας και γνωστοί μου, οι οποίοι επεδίωξαν ή αποστράφηκαν τη δημοσιότητα, που τα κατάφεραν ή απέτυχαν ερωτικά, επαγγελματικά, οικονομικά, που αξιοποίησαν τις αντιφάσεις τους ή συνετρίβησαν από αυτές, είναι ασυγκρίτως πιο ενδιαφέροντες από τον Αλέξη Τσίπρα.

Το γεγονός ότι ο Τσίπρας έγινε στα σαράντα του πρωθυπουργός και στα πενηνταένα του επιδιώκει, με αξιώσεις, την ολική επαναφορά του, θα έπρεπε να μας προβληματίσει όχι για τον ίδιο. Μα για την κοινωνία μας.

"Σύνδρομο του αρσενικού μωρού" θα το ονόμαζα. Η Ελληνίδα μάνα, η Ελληνίδα γιαγιά, η ευρύτερη ελληνική οικογένεια κατουριέται εμπρός στο αγοράκι της. Διατεθειμένη είναι να χειροκροτήσει και τις μεγαλύτερες μπαρούφες του, να συγχωρήσει και τις πιο ηλίθιες ζημιές του. Γιατί; Διότι ενσαρκώνει το μέλλον. Από την "περιουσία" στο υπογάστριό του εξαρτάται η συνέχεια της γενιάς. Εφόσον ο κανακάρης συντάσσεται στη βασική του αποστολή, του εξασφαλίζει όχι απλώς μόνιμη ασυλία μα και υποστήριξη σε όποια κουτουράδα σκαρφιστεί. Θα στουκάρει το αμάξι; Θα κάνουν οι γονείς του το σκατό τους παξιμάδι για να του αγοράσουν καινούργιο; Θα φτάσει τη χώρα σύριζα στον γκρεμό; Ποιούντες την ανάγκη φιλοτιμία, θα το ονομάσουν ηρωισμό. Έντιμη ήττα στη χειρότερη. Αρκεί να βγει ο ίδιος, στο παρατσάκ, αλώβητος. Έστω και με κωλοτούμπα. 

Η περίπτωση Τσίπρα αποδεικνύει, πιο πειστικά από κάθε φεμινιστική ιερεμιάδα, ότι η Ελλάδα παραμένει αμετανόητα πατριαρχική. Ο κανακάρης λύνει και δένει. Και όσο είναι μωρό. Και όταν μεγαλώνει και καταλήγει απλώς μωρός.-