Των Engjellushe Morina, Majda Ruge

Το συμβάν όπου μια βαρέως οπλισμένη ομάδα 30 μασκοφόρων επιτέθηκε στην αστυνομία στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο πριν από δύο εβδομάδες, σκοτώνοντας έναν αστυνομικό και τραυματίζοντας έναν άλλο, δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη. Είναι η τελευταία από μια σειρά παρόμοιων βίαιων ενεργειών από σερβικές ένοπλες εγκληματικές συμμορίες, οι οποίες σταδιακά έχουν αυξηθεί σε έκταση και ένταση.

Τα βίαια επεισόδια στον βορρά έχουν υπονομεύσει την ήδη δύσκολη διαδικασία διαλόγου μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου τον τελευταίο χρόνο. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς χρησιμοποίησε τη βία για να αμφισβητήσει την εξουσία του Κοσσυφοπεδίου στον βορρά και να πιέσει για την αυτονομία των τεσσάρων δήμων του βορρά, κάτι που θα επέτρεπε στη Σερβία να αναμειχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις του Κοσσυφοπεδίου μέσω πληρεξουσίων της.

Ως εκ τούτου, ο Βούτσιτς χαρακτήρισε την τελευταία επίθεση ως νόμιμη πράξη αντίστασης από τους ντόπιους Σέρβους, η οποία δεν θα είχε συμβεί αν υπήρχε η Ένωση Δήμων με Σερβική πλειοψηφία (ASM) – το κύριο εμπόδιο στη διαδικασία του διαλόγου. Κάλεσε επίσης τις σερβικές, και όχι τις αλβανικές, αστυνομικές δυνάμεις να αναλάβουν τις επιχειρήσεις ασφαλείας στο βορρά.

Αλλά ο τύπος και η ποσότητα των όπλων που κατασχέθηκαν υποδηλώνουν ότι επρόκειτο για μια μεγαλύτερη, συντονισμένη επιχείρηση μάχης με στόχο την αποσταθεροποίηση της περιοχής.

Στο σημερινό πολιτικό πλαίσιο και πλαίσιο ασφαλείας, αυτό το επεισόδιο θα πρέπει να σημάνει συναγερμό. Η επίλυση της διαφοράς μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας δεν είναι πλέον μόνο ένα πολιτικό ζήτημα, αλλά ένα σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για την περιοχή και την Ευρώπη.

Ειρήνη μέσα από τη δύναμη

Για να σταματήσει αυτή η σπειροειδής βία και να προωθηθεί η διαδικασία διαλόγου, απαιτείται επειγόντως μια νέα προσέγγιση:

• Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να παράσχουν υποστήριξη συλλογής πληροφοριών στους θεσμούς του Κοσσυφοπεδίου μέσω της Αποστολής της ΕΕ για το Κράτος Δικαίου στο Κοσσυφοπέδιο (EULEX) και της υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στο Κοσσυφοπέδιο (KFOR) για τον εντοπισμό και τη δίωξη των υπευθύνων για την οργάνωση και τη χρηματοδότηση , και την πραγματοποίηση των επιθέσεων. Η καταδίκη και μόνο –η προσέγγισή τους μετά τις βάναυσες επιθέσεις σε στρατιώτες της KFOR τον Μάιο– σαφώς δεν θα αποτρέψει περαιτέρω βία.

• Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου, η EULEX και η KFOR θα πρέπει να πραγματοποιήσουν κοινή αξιολόγηση ασφαλείας στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου για να επανεκτιμήσουν την απειλή για την ασφάλεια και να προσαρμόσουν ανάλογα τον αριθμό των στελεχών ασφαλείας στο έδαφος.

• Η KFOR θα πρέπει να ασφαλίσει καλύτερα τα σύνορα μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας (με τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου) και να αποκαταστήσει την επίγεια ζώνη ασφαλείας στη σερβική πλευρά για να αποτρέψει την εισροή όπλων και παραστρατιωτικών μέσω διαδρομών λαθρεμπορίου.

• Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποστηρίξουν μια θεσμική λύση μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου που θα επιτρέπει την πραγματική πολιτιστική, εκπαιδευτική και θρησκευτική αυτοδιαχείρισή τους, χωρίς να επιτρέπει την παρέμβαση του Βελιγραδίου στις εσωτερικές υποθέσεις του Κοσσυφοπεδίου.

Συνέπειες για τον διάλογο

Αυτή η επίθεση θα εδραιώσει τις θέσεις του Βούτσιτς και του πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου Άλμπιν Κούρτι σχετικά με το ASM. Η Σερβία απαιτεί τη δημιουργία του ως προϋπόθεση για την εφαρμογή της συμφωνίας της Οχρίδας. Το Κοσσυφοπέδιο θεωρεί την εφαρμογή της όλης συμφωνίας κρίσιμης σημασίας για την εξομάλυνση.

Το περιστατικό θα ενισχύσει επίσης την αποφασιστικότητα του Κούρτι να αυξήσει την επιβολή του νόμου του Κοσσυφοπεδίου στο βορρά, κάτι που απαιτεί την άσκηση κυριαρχίας στην οποία η Σερβία αντιτίθεται σθεναρά.

Για τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η επιλογή δεν είναι πλέον μόνο μεταξύ της αποτυχίας και της επιτυχίας του διαλόγου, αλλά μεταξύ της σταθερότητας και της περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας. Το τελευταίο είναι πολύ πιθανό εάν δεν αναγνωρίσουν τελικά το ρόλο του Βελιγραδίου στην αποσταθεροποίηση του Κοσσυφοπεδίου και υιοθετήσουν μια ισχυρή προσέγγιση για την αντιμετώπισή του.

Δείτε τη δημοσίευση του πρωτότυπου άρθρου εδώ