Της Ασπασίας Σταυροπιερράκου

Περιθώριο μέχρι τέλος του έτους έχουν οι φορολογούμενοι που προχώρησαν στην αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου το οποίο δεν καλύπτεται από τα εισοδήματα τα οποία έχουν αποκτήσει ώστε να εξουδετερώσουν τα τεκμήρια με χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές. Η εφορία, για να δικαιολογήσει τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος του φορολογούμενου δέχεται χρηματικά ποσά από δωρεές και γονικές παροχές για τα οποία οι δηλώσεις έχουν υποβληθεί εντός του φορολογικού έτους που πραγματοποιήθηκε η δαπάνη για την απόκτηση του περιουσιακού στοιχείου ή η δαπάνη διαβίωσης.

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει όμως να λάβουν εγκαίρως τα μέτρα τους και να υποβάλουν τις σχετικές δηλώσεις πριν το τέλος του έτους στην πλατφόρμα myProperty. Η δήλωση ελέγχεται από την ΑΑΔΕ με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Σε περίπτωση που η τράπεζα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή και δεν προσκομιστούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, η εφορία προχωρά στην επιβολή φόρου χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αφορολόγητο ποσό των 800.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ της χρηματικής γονικής παροχής ή δωρεάς.

Τα μυστικά 

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

-Το αφορολόγητο όριο έως 800.000 ευρώ αφορά μόνο τις μεταβιβάσεις μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας δηλαδή συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, τέκνων, εγγονών και γονέων. Δεν καλύπτονται αδέλφια, ανίψια, θείοι και λοιποί συγγενείς.  

-Καθοριστική είναι και η απόδειξη της πορείας των χρημάτων. Η νομοθεσία απαιτεί τραπεζική μεταφορά από λογαριασμό του δωρητή σε λογαριασμό του δωρεοδόχου. Παροχές σε μετρητά, ακόμη και αν ακολουθήσει κατάθεση στον λογαριασμό του παιδιού φορολογούνται αυτοτελώς με 10% και χωρίς αφορολόγητο. Για να αποφευχθούν αμφισβητήσεις, ενδείκνυνται ηλεκτρονικά εμβάσματα με σαφή αιτιολογία ("χρηματική γονική παροχή/δωρεά") και επιμελής φύλαξη των αποδεικτικών.

-Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι διαδοχικές δωρεές που επιχειρούν να καταλήξουν σε πρόσωπο εκτός Α' κατηγορίας όπως για παράδειγμα μεταβίβαση από τέκνο σε γονέα και αμέσως μετά, από γονέα σε αδελφό. Η φορολογική διοίκηση ελέγχει τη σκοπιμότητα, τον τελικό ωφελούμενο και το διάστημα μεταξύ των πράξεων· αν προκύπτει καταστρατήγηση, επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ, χωρίς αφορολόγητο. Διάστημα μικρότερο των έξι μηνών αποτελεί "σήμα" ελέγχου.

-Στο στάδιο υποβολής δεν ζητείται να αποδειχθεί το "πόθεν έσχες" του δωρητή, όμως αυτό εξετάζεται σε μεταγενέστερο έλεγχο. Πρακτικά, ο γονέας οφείλει να βεβαιώσει ότι τα δηλωμένα εισοδήματα ή τα αποταμιευμένα κεφάλαιά του επαρκούν για να στηρίξουν το ποσό. Χρήσιμη είναι η τήρηση κινήσεων λογαριασμών και κάθε εγγράφου που τεκμηριώνει την προέλευση των χρημάτων.

-Ζήτημα ανακύπτει και όταν τα χρήματα κατευθύνονται σε κοινό λογαριασμό του τέκνου με τρίτο. Η ΑΑΔΕ μπορεί να ελέγξει ποιος χρησιμοποίησε το ποσό. Αν αποδειχθεί ότι ωφελήθηκε ο συνδικαιούχος, η πράξη θεωρείται δωρεά προς εκείνον και επιβάλλεται ο αντίστοιχος φόρος. Πιο ασφαλής επιλογή είναι η πίστωση σε ατομικό λογαριασμό του δωρεοδόχου ή η πλήρης τεκμηρίωση της χρήσης.

Δεκτές και εκπρόθεσμες γονικές παροχές

Πλέον,  γίνονται δεκτές και δωρεές/γονικές παροχές για τις οποίες οι σχετικές δηλώσεις υποβάλλονται εκπρόθεσμα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αποδεικνύεται η είσπραξη των χρημάτων πριν την πραγματοποίηση της δαπάνης και τα χρήματα να έχουν φορολογηθεί ή να απαλλάσσονται από τη φορολογία κεφαλαίου.

Ειδικότερα

1. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται για τη μείωση της διαφοράς μεταξύ του τεκμαρτού και του πραγματικού εισοδήματος, χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή, για την οποία η οικεία δήλωση δωρεάς/γονικής παροχής έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη, τα ποσά αυτά λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση.

2. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται χρηματικά ποσά που προέρχονται από δωρεά ή γονική παροχή που προηγήθηκε μεν της σχετικής δαπάνης αλλά η δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής υποβλήθηκε (είτε εμπρόθεσμα είτε εκπρόθεσμα) μετά τη λήξη του οικείου έτους, τα ποσά αυτά λαμβάνονται υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση ως έσοδα που μειώνουν τη διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος, εφόσον αποδεικνύεται:
-αποδεικνύεται η είσπραξή τους, καθώς και
-η φορολόγησή τους ή η απαλλαγή τους από τη φορολογία κεφαλαίου.