Γ. Χριστόπουλος: Πότε και πώς παγώνουν οι ποινικές διώξεις - "Σαφάρι" ελέγχων και ευφυείς διασταυρώσεις - Η ΑΑΔΕ σε εγρήγορση
Παρασκευή, 26-Σεπ-2025 18:37
Για τα παρακάτω δύο θέματα που ενδιαφέρουν τους φορολογούμενους και πιο πολύ τους επαγγελματίες, μίλησε στο Attica Tv την περασμένη Δευτέρα ο Γιώργος Χριστόπουλος.
* Το πρώτο θέμα έχει να κάνει με το "πότε και πώς παγώνουν οι ποινικές διώξεις για όσους έχουν χρέη σε εφορία και δημόσιο - Τι προβλέπει η εγκύκλιος του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή".
* Το δεύτερο θέμα για το "Σαφάρι" ελέγχων και ευφυείς διασταυρώσεις - Η ΑΑΔΕ σε εγρήγορση - Συναγερμός -Τρέχει να προλάβει παραγραφή οφειλών.
Φρένο στις διώξεις για χρέη σε εφορία και δημόσιο - Νέο "παράθυρο" για όσους έχουν χρέη
- "Φιλικότερη" γίνεται η Εφορία με τους ληξιπρόθεσμους οφειλέτες του Δημοσίου, τους οποίους δεν θα απειλεί πλέον με ποινικές διώξεις για τα χρέη τους, στην περίπτωση που διαπιστώνει ότι υπάρχει πρόθεση αποπληρωμής των οφειλών με την ένταξή τους σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις για τμηματική καταβολή.
- Πότε και πώς παγώνουν οι ποινικές διώξεις –
- Τι προβλέπει η εγκύκλιος του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή.
- Πρόκειται για κίνητρο προκειμένου να ενταχθούν σε ρυθμίσεις για να γλιτώσουν τις ποινικές διώξεις για χρέη τους που έχουν βεβαιωθεί στην εφορία, είναι ληξιπρόθεσμα πάνω από 4 μήνες, ενεργοποιεί -και αναδρομικά- με την εγκύκλιο (Ε 2055/04.08.2025) που εξέδωσε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής.
- Η δυνατότητα ισχύει αναδρομικά από τις 11 Απριλίου 2025, καλύπτοντας και υποθέσεις που ήδη βρίσκονται στη δικαιοσύνη
Πριν και τώρα:
- Πριν: άμεση διαδικασία ποινικής δίωξης ανεξάρτητα αν ο οφειλέτης είχε ήδη μπει σε ρύθμιση, αν το χρέος γινόταν ληξιπρόθεσμο και περνούσαν 4 μήνες.
Τώρα: σημαντική διαφοροποίηση από το προηγούμενο καθεστώς.
- Με το νέο καθεστώς, σε περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση καταβολής οφειλών ή αναστολής είσπραξης, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή, ενώ σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης το αξιόποινο εξαλείφεται.
- Ουσιαστικά, θεσπίζεται για πρώτη φορά η υπαγωγή σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών ως λόγος μη υποβολής από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης αίτησης ποινικής δίωξης προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών (εννοείται υπό προϋποθέσεις.
- Οι διατάξεις: Σε εφαρμογή σχετικής διάταξης με τον νόμο 5193/2025 που ψηφίστηκε τον Απρίλιο (άρθρο 227), ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργος Πιτσιλής, εξέδωσε εγκύκλιο (Ε 2055/04.08.2025) με οδηγίες για το νέο καθεστώς που ισχύει για το "ποινικό αδίκημα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους".
- Η νέα διάταξη ρυθμίζει τις συνέπειες της υπαγωγής σε ρύθμιση οφειλών ή της αναστολής είσπραξης οφειλών στην ποινική δίωξη, και ισχύει αναδρομικά από τις 11 Απριλίου 2025 καλύπτοντας ακόμα και υποθέσεις που βρίσκονται ήδη στα δικαστήρια. (Δείτε περισσότερα στην εγκύκλιο Ε. 2055/04.08.2025 και στην Εγκύκλιο 6/2025 Εισαγγελέα Αρείου Πάγου
Ποιοι γλιτώνουν τα δικαστήρια:
Φυσικά ή νομικά πρόσωπα με ληξιπρόθεσμες οφειλές >4 μήνες προς το Δημόσιο ή τρίτους, που:
- Υπαχθούν σε ρύθμιση αποπληρωμής (μέσω διακανονισμού κ.λπ.)
- Ή ενταχθούν σε αναστολή είσπραξης οφειλών
- → Αποφεύγουν την ποινική δίωξη εφόσον τηρούν την ισχύουσα ρύθμιση
- Αν ρυθμίσουν πλήρως το χρέος, το αδίκημα διαγράφεται πλήρως
Συνοπτικά:
Παράμετρος |
Παρεχόμενη προστασία |
---|---|
Υπαγωγή σε ρύθμιση |
Αναστολή ποινικής δίωξης |
Αναστολή είσπραξης |
Αναστολή ή διακοπή ποινικής δίωξης |
Πλήρης εξόφληση |
Διαγραφή του ποινικού αδικήματος |
Απώλεια ρύθμισης |
Ενημέρωση Εισαγγελέα και συνέχιση δίωξης |
Παραγραφή αδικήματος |
Αναστολή επί της ρύθμισης + 1 χρόνος μετά |
Συνεπώς
- Αυτή η εξέλιξη αποτελεί σημαντική ανακούφιση για οφειλέτες που βρίσκονταν αντιμέτωποι με ποινικές διαδικασίες λόγω οικονομικών δυσχερειών.
- Με την τήρηση των ρυθμίσεων, αποδεικνύει τη βούλησή τους να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Για το δεύτερο θέμα: "Σαφάρι" ελέγχων και ευφυείς διασταυρώσεις: Η ΑΑΔΕ σε εγρήγορση
Στόχος είναι να ελεγχθούν όσο το δυνατόν περισσότερες υποθέσεις πριν τη λήξη της προθεσμίας, προκειμένου να διασφαλιστούν τα δημόσια έσοδα.
Οι σχετικές υποθέσεις πρέπει να διαβιβαστούν αρμοδίως μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2025, αναφέρεται στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ.
Ήδη η ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής των εφετινών φορολογικών δηλώσεων στα μέσα Ιουλίου σηματοδότησε την έναρξη ενός εκτεταμένου ελεγκτικού σχεδιασμού.
Πού βασίζονται οι διασταυρώσεις:
Οι διασταυρώσεις βασίζονται σε σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, περιλαμβανομένων αυτοματισμών, ψηφιακών πλατφορμών και ανάλυσης δεδομένων. Αξιοποιούνται τα δεδομένα από το myDATA και τα εργαλεία ΤΝ/AI για να δημιουργηθούν προληπτικοί μηχανισμοί ελέγχου και μείωσης του φορολογικού ρίσκου.
Η ΑΑΔΕ αξιοποιεί προηγμένα συστήματα Risk Analysis με τεχνητή νοημοσύνη, για ανίχνευση υπόπτων φορολογικών συμπεριφορών και μεγάλων κινδύνων (π.χ. για λαθρεμπόριο ή ξέπλυμα μαύρου χρήματος)
Θα λέγαμε επιγραμματικά ότι η ΑΑΔΕ ρίχνει στη μάχη για την πάταξη της φοροδιαφυγής την τεχνητή νοημοσύνη.
Αυτό το εκμαιεύομε και από το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για την περίοδο 2025 – 2029, με στρατηγική για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών, η αποφυγή δημιουργίας νέων και η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στους φορολογικούς ελέγχους.
Στο υπουργείο οικονομικών κάνουν λόγο για τη συνεισφορά των ηλεκτρονικών πληρωμών στην μείωση της φοροδιαφυγής είναι τα ενδεικτικά στοιχεία της ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ζήτησα και εγώ, η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών κατά 7,5 δισ. ευρώ το 2024 μεταφράστηκε σε μείωση της χρήσης μετρητών κατά 5,79 δισ. ευρώ, στην πλειονότητα των κλάδων του τριτογενούς τομέα.
Και αυτό με τη σειρά του φαίνεται ότι συνεισφέρει επιπλέον 388 εκατ. ευρώ έσοδα ΦΠΑ.
Και εδώ υποστηρίζει το υπουργείο οικονομικών ότι "από τα στοιχεία βεβαίωσης ΦΠΑ του 2024 αποδεικνύεται ότι η πλήρης λειτουργία της διασύνδεσης POS ταμειακών μηχανών από όλους τους υπόχρεους, συνέβαλε ουσιαστικά στη διεύρυνση της φορολογητέας βάσης".
Κατηγορίες Στοχευμένων Ελέγχων:
- 20.300 έλεγχοι για μια ή περισσότερες φορολογικές περιόδους, βάσει διασταυρώσεων (POS, myDATA, intra-community συναλλαγές)
- 4.200 έλεγχοι ΦΠΑ και 1.500 για επιστροφές φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων
- 9.218 μερικοί έλεγχοι με χρήση ψηφιακών διασταυρώσεων & αναλύσεων κινδύνου
- 500 έλεγχοι σε συναλλαγές με μετρητά, κυρίως για αγορές ακινήτων
- 1.000 έλεγχοι σε επαγγελματίες που αμφισβήτησαν το τεκμαρτό εισόδημα (Αρ. 28Α ΚΦΕ), με διασταυρώσεις έως 5ετίας
- 6.082 έλεγχοι σε επιχειρήσεις με μεγάλο φορολογικό κενό ή υψηλή παραβατικότητα .
✅Μία σύντομη περιπτωσιολογία των φορολογικών ελέγχων της ΑΑΔΕ εστιασμένη σε συγκεκριμένους τομείς:
- Φορολογικές δηλώσεις από εισοδήματα 2024 και παλαιότερα
- Ελέγχονται οι δηλώσεις φυσικών και νομικών προσώπων για μη δηλωθέντα ή ανακριβή ποσά.
- Πιθανές ενδείξεις: αποκλίσεις ανάμεσα στη δήλωση Ε1/Ε2/Ε3 και δεδομένα από myDATA, τράπεζες, εκκαθαριστικά.
- Ενοίκια και βραχυχρόνιες μισθώσεις (π.χ. Airbnb, Booking)
- Κατασχέσεις για βραχυχρόνιες μισθώσεις: το 2024 εντοπίστηκαν 593 ΑΦΜ με αδήλωτα εισοδήματα συνολικού ύψους 8,9 εκ. €. Η παραβατικότητα ξεπέρασε το 83%. Οι έλεγχοι αφορούν κυρίως τα έτη 2020–2021.
-
Φορολόγηση από 1/1/2024:
- Έως **2 ακίνητα": εισόδημα ως ακίνητη περιουσία, απαλλαγή από ΦΠΑ.
- **3+ ακίνητα ή νομικά πρόσωπα": φορολόγηση ως επιχειρηματική δραστηριότητα, ΦΠΑ 13%.
-
Υποβολή δηλώσεων/μητρώου:
- Δήλωση βραχυχρόνιας διαμονής μέχρι 20ης του επόμενου μήνα (μετεγκατάσταση).
- Οριστικοποίηση μητρώου έως 28 Φεβρουαρίου του έτους φορολογίας.
- Αδήλωτα εισοδήματα (εγχώρια & εξωτερικού)
- Διασταυρώσεις δεδομένων (τραπεζικοί λογαριασμοί, myDATA, κ.ά.) για ανεύρεση αδήλωτων εσόδων, ειδικά από εισοδήματα στο εξωτερικό.
- Ειδικές περιπτώσεις με υποβολή μη αναφερόμενων φορολογικών βάσεων θα ελεγχθούν αναδρομικά.
- Τραπεζικές καταθέσεις & πόθεν έσχες
- Ελέγχονται τραπεζικές κινήσεις (μη λογιστικά τεκμηριωμένες) ως αδικαιολόγητες καταθέσεις· ζητούνται εξηγήσεις για την πηγή των κεφαλαίων.
- Τα τεκμήρια εισοδήματος (πόθεν έσχες) αξιολογούνται με βάση τις δηλωθείσες καταθέσεις/αγορές και την κατανάλωση μέσω POS.
- Επιστροφή ΦΠΑ
- Ελέγχονται οι αιτήσεις επιστροφής ΦΠΑ, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις μεγάλων ποσών ή επαναλαμβανόμενων δηλώσεων.
- Από 1/7/2025, υποχρεωτική δήλωση ΙΒΑΝ στο μητρώο ΑΑΔΕ για λήψη επιστροφής ΦΠΑ.
- Στρατηγικός στόχος: αυτοματοποιημένες επιστροφές εντός 30 ημερών (≥ 95% των περιπτώσεων), με δυνατότητα συμψηφισμού με άλλες οφειλές.
Άμεσα λουκέτα έως 30 ημέρες για φοροδιαφυγή!
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία αρκεί και μια μικρή παράβαση για να ανασταλεί η λειτουργία μιας επιχείρησης. Ειδικότερα:
- Η αναστολή της λειτουργίας των επιχειρήσεων που εντοπίζονται για φοροδιαφυγή επιβάλλεται άμεσα για σαράντα οκτώ (48) ώρες, εφόσον διαπιστώνεται από τον ίδιο έλεγχο είτε η μη έκδοση είτε η ανακριβής έκδοση πλέον των δέκα (10) προβλεπόμενων παραστατικών πώλησης ή ανεξαρτήτως του πλήθους, η καθαρή αξία των αγαθών ή υπηρεσιών για τα οποία δεν εκδόθηκαν παραστατικά πώλησης ή η αποκρυβείσα αξία επ' αυτών που εκδόθηκαν, αντίστοιχα, υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) ευρώ.
- Στην περίπτωση που, εντός του ίδιου ή του επόμενου φορολογικού έτους από τη διαπίστωση των παραπάνω παραβάσεων, διαπιστωθεί εκ νέου, από τον ίδιο μερικό επιτόπιο έλεγχο, η μη έκδοση ή η ανακριβής έκδοση τουλάχιστον τριών (3) παραστατικών πώλησης ή η μη διαβίβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα (ΦΗΜ) της ΑΑΔΕ τουλάχιστον τριών (3) στοιχείων λιανικής πώλησης που έχουν εκδοθεί μέσω ΦΗΜ, ανεξαρτήτως αξίας αυτών, στην ίδια ή σε άλλη επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου, η λειτουργία της επαγγελματικής εγκατάστασης στην οποία διενεργήθηκε ο έλεγχος, αναστέλλεται αμελλητί για ενενήντα έξι (96) ώρες.
- Σε κάθε επόμενη διαπίστωση από τον ίδιο μερικό επιτόπιο έλεγχο των παραβάσεων, εντός δύο (2) φορολογικών ετών από τη διαπίστωσή τους σε οποιαδήποτε επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου, η λειτουργία της επαγγελματικής εγκατάστασης στην οποία διενεργήθηκε ο έλεγχος αναστέλλεται αμελλητί για δέκα (10) ημέρες.
- Σε περίπτωση που παρεμποδίζεται η διενέργεια του φορολογικού ελέγχου με χρησιμοποίηση βίας ή απειλής κατά των ελεγκτών αναστέλλεται η λειτουργία της επαγγελματικής εγκατάστασης, την οποία αφορά ο έλεγχος, μέχρι και 1 μήνα με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ.
* Ο Γιώργος Χριστόπουλος είναι φοροτεχνικός - οικονομολόγος, με συγγραφική και διδακτική εμπειρία, επιστημονικός συνεργάτης του Taxheaven, Πρόεδρος της "Διαρκούς Επιστημονικής Επιτροπής Φορέων της Αγοράς στο Υπουργείο Οικονομικών", μέλος της "mental Group Γ. Χριστόπουλος και Συνεργάτες", τ. καθηγητής φορολογίας και λογιστικής ΤΕΙ.
Δείτε το απόσπασμα από την εκπομπή: