Tης Σίσσυς Σταυροπιερράκου

Στην επαναξιολόγηση των "πράσινων" φόρων σχεδιάζει να προχωρήσει το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας με στόχο την ενίσχυση των δράσεων που θα υποστηρίζουν την πράσινη μετάβαση. Πέρα από τους φόρους, θα εξεταστεί και η χορήγηση περαιτέρω κινήτρων για την υιοθέτηση περιβαλλοντικά υπεύθυνων πρακτικών. Η επαναξιολόγηση των πράσινων φόρων, στοχεύουν  στη  βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων μέτρων, τη διαμόρφωση μιας δίκαιης και αναλογικής φορολόγησης, που λαμβάνει υπόψη και τις κοινωνικές επιπτώσεις αλλά και την ενίσχυση της διαφάνειας και της μετρησιμότητας στην περιβαλλοντική απόδοση των φόρων. Πυξίδα για  τις αποφάσεις που θα ληφθούν για την πράσινη φορολογία, θα είναι οι κεντρικές κατευθύνσεις της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με πολιτικές που συνδυάζουν οικονομική βιωσιμότητα, περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα συνολικά έσοδα από τους περιβαλλοντικούς φόρους ανήλθαν το 2023 σε 9.257 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά  24,4% σε σύγκριση με το 2022. Οι επιχειρήσεις πλήρωσαν 6.184,6  δισ. ευρώ, ενώ τα νοικοκυριά και οι μη μόνιμοι κάτοικοι κατέβαλαν  3.072 δισ. ευρώ, ενώ οι ενεργειακοί φόροι ήταν η συντριπτική πλειονότητα των περιβαλλοντικών φόρων με  7.547 δισ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη του περασμένου χρόνου στο Υπουργείο Οικονομικών συστάθηκε ειδική ομάδα εργασίας με βασικό έργο να  καταγράψει τους πράσινους φόρους και τα περιβαλλοντικά τέλη που εφαρμόζονται σήμερα στην Ελλάδα και να προχωρήσει στην ανάλυση της κατάστασης προκειμένου να εντοπιστούν οι συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ανάγκες και να σχεδιαστεί μια επαρκής, αποτελεσματική και αποδοτική πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση.

Ποιοι είναι οι "πράσινοι" φόροι

Με βάση το ισχύον καθεστώς, ο χάρτης με τους πράσινους φόρους διαμορφώνεται ως εξής:

1.Τέλος ανακύκλωσης για τα προϊόντα, η συσκευασία των οποίων περιέχει πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) ύψους 0,08 ευρώ προ ΦΠΑ ανά τεμάχιο προϊόντος.
2.Περιβαλλοντικό τέλος ύψους 0,07 ευρώ προ ΦΠΑ ανά τεμάχιο πλαστικής σακούλας μεταφοράς.
3.Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση που αντικατέστησε το Φόρο Διαμονής και επιβάλλεται ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα, βαρύνει τον διαμένοντα, που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος.
4.Εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος για τα πλαστικά προϊόντα που διατίθενται ως συσκευασία των τροφίμων και των ποτών, ύψους 0,04 ευρώ προ ΦΠΑ ανά τεμάχιο.
5.Πράσινο τέλος ύψους 30 ευρώ ανά χιλιόλιτρο επί του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel). Το τέλος επιβάλλεται κατά τον τελωνισμό και τα έσοδα πάνε για τη χρηματοδότηση πράσινων έργων και δράσεων που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών ρύπων, στο πλαίσιο των ενεργειακών και κλιματικών στόχων έως το έτος 2030, όπως αυτοί προσδιορίζονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
6.Έκτακτο περιβαλλοντικό τέλος στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα παλαιού τύπου με βάση την κατηγοριοποίηση των εκπομπών καυσαερίων. Για την επιβολή του τέλους ταξινόμησης επιβατικών αυτοκινήτων (διαμόρφωση της φορολογητέας αξίας), λαμβάνεται υπόψη, η λιανική τιμή πώλησης προ φόρων, βάσει τιμοκαταλόγων, με βάση τους συντελεστές της κλίμακας προοδευτικής φορολόγησης οι οποίοι διαφοροποιούνται περαιτέρω, ανάλογα με την εκπεμπόμενη μάζα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), καθώς και με τις προδιαγραφές του ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων (Euro) που πληρούν εκ κατασκευής τα αυτοκίνητα οχήματα με τελευταία ημερομηνία ταξινόμησης ως προς την πρώτη ταξινόμηση.
7. Τέλος ταξινόμησης ανάλογα με την εκπεμπόμενη μάζα διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και με τις προδιαγραφές του ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων (Euro) που πληρούν εκ κατασκευής τα οχήματα με τελευταία ημερομηνία ταξινόμησης ως προς την πρώτη ταξινόμηση.
8. Κλίμακα τελών κυκλοφορίας για τα οχήματα που ταξινομήθηκαν από 1/11/2010 και κλίμακα υπολογισμού βάσει εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τα οχήματα που ταξινομήθηκαν από 1/11/2010 έως 31/12/2020 και τροποποίησή της για τα οχήματα που ταξινομούνται από 1/1/2021 και εφεξής.