Της Σίσσυς Σταυροπιερράκου

Σε σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί την προσεχή εβδομάδα, αναμένεται να οριστικοποιηθεί η ένταξη του "κουρέματος" των τεκμηρίων διαβίωσης  στην ατζέντα των μέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Η Επιτροπή που "έτρεχε" τα σενάρια για το εύρος των  αλλαγών που πρέπει να γίνουν για να αρθούν  μια σειρά από στρεβλώσεις, έχει παραδώσει εδώ και καιρό το πόρισμα με τις προτάσεις της και απομένει να αποφασιστεί εάν τα κυβερνητικά στελέχη  ανάψουν το πράσινο φως για τη μείωση των τεκμηρίων κατά 30% μεσοσταθμικά.

Εφόσον το μέτρο ενταχθεί στις εξαγγελίες της ΔΕΘ, θα ισχύσει από τα εισοδήματα του 2025 που θα φορολογηθούν το 2026 εφόσον οι αρμόδιες υπηρεσίες προλάβουν να ολοκληρώσουν τις τεχνικές προσαρμογές ή εναλλακτικά θα εφαρμοστεί από το φορολογικό έτος 2026.

Η  έκταση του κουρέματος δεν θα είναι οριζόντια αλλά ανάλογα με το είδος του τεκμηρίου. Με τις αλλαγές που σχεδιάζονται στόχος είναι η αντιμετώπιση  των αδικιών που αφορούν κυρίως φορολογούμενους  με χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι πέφτουν στην παγίδα των τεκμηρίων και επιβαρύνονται με φόρους για εισοδήματα που δεν έχουν αποκτήσει.Στη φάκα των τεκμηρίων πιάνεται 1 στους 4 φορολογούμενους. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το περυσινό έτος πιάστηκαν στην "τσιμπίδα" των τεκμηρίων 1.540.255 φορολογούμενοι, στους οποίους καταλογίστηκε επιπλέον εισόδημα 4,4 δισ. ευρώ, ενώ αυτοί είχαν δηλώσει 2,9 δισ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή φορολογήθηκαν για εισόδημα 7,3 δισ. ευρώ.

Ποιες αλλαγές σχεδιάζονται 

Οι παρεμβάσεις που εξετάζονται στα τεκμήρια διαβίωσης είναι:

- Να προσδιορίζεται  η  τεκμαρτή δαπάνη του αυτοκινήτου με βάση τις πραγματικές ετήσιες δαπάνες που θα περιλαμβάνουν το κόστος των τελών κυκλοφορίας, της ασφάλισης,  των  καυσίμων που καταναλώνει ετησίως. Το άθροισμα των δαπανών αυτών θα προσαυξάνεται με ένα συντελεστή που θα προκύπτει από την τρέχουσα αξία του αυτοκινήτου. 

- Για τον υπολογισμό της τεκμαρτής δαπάνης των ακινήτων εξετάζεται να εισαχθούν περισσότεροι παράγοντες  μεταξύ των οποίων η αντικειμενική αξία αλλά και το κόστος των λογαριασμών κοινής ωφελείας.

- Αυξήσεις στα σημερινά ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης. Τα σημερινά ελάχιστα ποσά των 3.000 ή 5.000 ευρώ να εφαρμόζονται μόνο σε όσους έχουν τεκμαρτές δαπάνες που είναι χαμηλότερες από το ύψος της ελάχιστης δαπάνης.

- Κατάργηση υφιστάμενων άδικων διατάξεων που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης  

Τα τεκμήρια διαβίωσης

Με βάση το ισχύον καθεστώς τα τεκμήρια διαβίωσης εφαρμόζονται για:

1. Κατοικίες. Για την κύρια κατοικία του φορολογούμενου ανεξάρτητα εάν αυτή είναι ιδιόκτητη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά της με την ακόλουθη κλίμακα:

- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Για τους βοηθητικούς χώρους το τεκμήριο ανέρχεται σε 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Παράλληλα το τεκμήριο προσαυξάνεται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω. Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά αυξάνονται κατά 20%, ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες μειώνονται κατά 50%.

2. Αυτοκίνητα. Το τεκμήριο διαμορφώνεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά του αυτοκινήτου και ξεκινάει από τα 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κυβικά εκατοστά.

3. Σκάφη αναψυχής. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.

4. Δίδακτρα. Λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη που καταβάλλεται για ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια.

5. Βοηθητικό προσωπικό. Λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.

6. Σκάφη αναψυχής. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.

7. Πισίνες. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά τους και το ύψος του είναι ανάλογο με το αν η πισίνα είναι εξωτερική ή εσωτερική.

8. Ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη. Η ελάχιστη ετήσια δαπάνη ορίζεται σε 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.