Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Τρεις στους δέκα φορολογούμενους και επιχειρήσεις που προσέφυγαν κατά των πράξεων της εφορίας το 2024 (καταλογισμοί φόροι και πρόστιμων από ελέγχους) δικαιώθηκαν από τη Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών. Όσοι προσφεύγουν πλέον στη ΔΕΔ, γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι η προσφυγή τους θα πρέπει να είναι πολύ καλά "δεμένη", διαφορετικά θα απορριφθεί. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι έχουν μειωθεί σημαντικά οι προσφυγές φορολογούμενων που ζητούσαν ακύρωση προστίμων επειδή υπέβαλαν καθυστερημένα τη δήλωσή τους και γενικότερα περιπτώσεις που και οι ίδιοι γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να δικαιωθούν καθώς έχει καταστρατηγηθεί η φορολογική νομοθεσία. Παράλληλα, έχουν βελτιωθεί οι εκθέσεις ελέγχου των εφοριών το τελευταίο διάστημα με αποτέλεσμα να μην αφήνουν περιθώρια σε όσους έχουν φοροδιαφύγει να ζητήσουν ακύρωση ελέγχου για τυπικούς λόγους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το προηγούμενο έτος υποβλήθηκαν 6.425 προσφυγές, εκ των οποίων μαζί με εκκρεμείς του 2023, έκλεισαν οι 6.454. Από αυτές που εξετάστηκαν, δικαιώθηκαν οι 1.992 (εν όλω ή μερικώς), ενώ 4.289 απορρίφθηκαν. Άλλες 13 παραπέμφθηκαν στο αρχείο, καθώς παραιτήθηκαν οι φορολογούμενοι, ενώ για 160 υποθέσεις εξέπνευσε η από το νόμο προθεσμία εξέτασής τους και απορρίφθηκαν σιωπηλώς.

Ωστόσο, οι περισσότεροι από τους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις που είδαν τις υποθέσεις τους να απορρίπτονται προσέφυγαν και στα διοικητικά δικαστήρια. Σημειώνεται ότι είναι υποχρεωτικό πριν οι υποθέσεις φθάσουν στα δικαστήρια να "περάσουν" πρώτα από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Συγκεκριμένα, 2.547 φορολογούμενοι αποφάσισαν να προσφύγουν στα δικαστήρια προκειμένου να διεκδικήσουν το δίκιο τους. Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, οι εκθέσεις της ΔΕΔ είναι τόσο καλά δομημένες που αποτελούν μπούσουλα και για τους δικαστές. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι Δικαστές συντάσσονται με τις αποφάσεις της ΔΕΔ, εκτός από εκείνες που έχουν απορριφθεί σιωπηλώς και συνήθως είναι οι πιο δύσκολες και περίεργες. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, από το 2013 που ξεκίνησε το έργο της η ΔΕΔ (η σύσταση της ΔΕΔ ήταν απαίτηση της τρόικας) 94.460 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις έχουν προσφύγει μη αποδεχόμενοι τις αποφάσεις των εφοριών αλλά και του ελεγκτικού μηχανισμού.

Στην περίπτωση που δεν είχε συσταθεί η Διεύθυνση Επίλυσης φορολογικών Διαφορών, όλες αυτές οι υποθέσεις θα κατέληγαν στα διοικητικά δικαστήρια, οι περισσότερες από τις οποίες δεν θα είχαν εκδικαστεί ακόμα, δεδομένου του όγκου των υποθέσεων που εκκρεμούν στα Πρωτοδικεία. Η δημιουργία της ΔΕΔ αποσυμφόρησε τα δικαστήρια, και από την άλλη οι αποφάσεις εκδίδονται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, κάτι που είναι προς το συμφέρον και του δημοσίου αλλά και των πολιτών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία τη ΑΑΔΕ, από τις 94.460 υποθέσεις που παραπέμφθηκαν στη ΔΕΔ, εξετάστηκαν οι 90.873 κατά την περίοδο 2013-2024, εκ των οποίων 36.593 έχουν οδηγηθεί στα διοικητικά δικαστήρια. Η εξέλιξη αυτή έχει προφανώς μειώσει τον αριθμό των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων που πριν την τρόικα ξεπερνούσαν τις 100.000, ενώ σήμερα ανέρχονται σε περίπου 20.000. 

Είναι ενδεικτικό ότι για παράδειγμα το 2015, οι υποθέσεις που κατέληξαν στα διοικητικά δικαστήρια ανέρχονταν στο 53,13% των προσφυγών που είχαν κατατεθεί στην Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Συγκεκριμένα, τη χρονιά εκείνη από τις 10.212 προσφυγές, μόλις οι 490 είχαν γίνει δεκτές δηλαδή, δικαιώθηκαν οι φορολογούμενοι έναντι των αποφάσεων της εφορίας (μόλις το 4,7%). Στο διάστημα 2013-2024 εξετάστηκαν 77.892 προσφυγές εκ των οποίων:

-22.545 φορολογούμενοι δικαιώθηκαν

-49.456 προσφυγές απορρίφθηκαν

-658 φορολογούμενοι παραιτήθηκαν

-15.072 εξέπνευσε η προθεσμία για την εξέτασή τους