Στην επικίνδυνη στρατηγική επέκτασης της δημοσιονομικής πολιτικής η οποία θα υπονομεύσει την αξιοπιστία της κυβέρνησης και θα οδηγήσει σε υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης με σοβαρές συνέπειες στο ήδη προβληματικό τραπεζικό σύστημα της χώρας αναφέρεται σε νέο report της η Citigroup.

H ιταλική κυβέρνηση μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο περαιτέρω επέκτασης της δημοσιονομικής της πολιτικής το επόμενο έτος, ενώ της έχει ήδη δοθεί φέτος περιθώριο για περαιτέρω κίνητρα  (0.7% του ΑΕΠ). Αυτή η στρατηγική είναι αρκετά επικίνδυνη, όπως σημειώνει η Citi, όχι μόνο λόγω του ότι θα συναντήσει ισχυρή αντίδραση από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, αλλά και λόγω της ανοδικής τροχιάς που έχει πάρει ο ήδη υψηλός λόγος χρέους προς ΑΕΠ της χώρας.

Επίσης, όπως τονίζει, αυτή η στρατηγική δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική ούτε στην τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μέχρι στιγμής, ούτε στην ενίσχυση της δημοτικότητας της κυβέρνησης. Επιπλέον, ενώ η κυβέρνηση θα αποφύγει πιθανώς το δημοσιονομικό έλλειμμα να υπερβεί το όριο του 3% του ΑΕΠ, η κύρια αδυναμία των ιταλικών δημόσιων οικονομικών εξακολουθεί να είναι το υψηλό επίπεδο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ (132,8% το 2015) και την τροχιά του.

Όπως προειδοποιεί η αμερικάνικη τράπεζα, με το ΑΕΠ να επιβραδύνεται και την αύξηση της πολιτικής αβεβαιότητας να είναι πιθανή ενόψει και του δημοψηφίσματος, αυτό μπορεί να εγείρει ανησυχίες στους οίκους αξιολόγησης και τους οι επενδυτές σχετικά με την πιστοληπτική ικανότητα της Ιταλίας.

Η αποτυχία στη σταθεροποίηση του χρέους κινδυνεύει να υπονομεύσει την αξιοπιστία της κυβέρνησης, όπως επισημαίνει η Citi. Η κυβέρνηση Renzi είχε δεσμευτεί να μειώσει το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ το 2016, για πρώτη φορά από το 2007, αλλά ο στόχος αυτός μοιάζει πλέον πολύ μακριά. Το ΑΕΠ είναι απίθανο να αυξηθεί κατά 2,2%, όπως προβλέπει η κυβέρνηση (προς το παρόν η πρόβλεψη της Citi είναι στο 1,5%), τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις θα βρεθούν κάτω του στόχου των € 8 δις, ή του 0,5% του ΑΕΠ (ούτε € 1 δισ. ευρώ δεν έχει αντληθεί ακόμη)

Όπως προειδοποιεί η Citi, το 2017, τα οφέλη που αποκομίζει η Ιταλία από το QE της ΕΚΤ ( όπως η μείωση των αποδόσεων και των risk premiums) θα περιοριστούν, δημιουργώντας ανοδικούς κινδύνους στο δημοσιονομικό έλλειμμα.

Οι κίνδυνοι αύξησης του χρέους, επιβράδυνσης της ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων καθώς και της αύξησης της πολιτικής αβεβαιότητας, μπορεί να αποτελέσουν ένα επικίνδυνο κοκτέιλ στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιταλίας από τους διεθνείς οίκους, κάτι που έχει ήδη υπογραμμίσει η DBRS.

Σύμφωνα με τη Citi, εάν ο Renzi χάσει το δημοψήφισμα θα οδηγήσει την DBRS στην υποβάθμιση του rating της Ιταλίας, που είναι ο μόνος οίκος που τοποθετεί τη χώρα στην κατηγορία του "Α".

Η υποβάθμιση θα αυξήσει τα haircuts στα κρατικά ομόλογα (και πιθανώς και σε άλλα assets) που τοποθετούνται ως collateral στην ΕΚΤ, με το "κούρεμα" στα 10ετή να αυξάνεται από το 5% στο 14%. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος χρηματοδότησης των ιταλικών τραπεζών θα εκτοξευθεί, δεδομένου και του μεγάλου ποσοστού κρατικών ομολόγων που διατηρούν και που χρησιμοποιούν ως εγγύηση για δανεισμό από την ΕΚΤ.

Ελευθερία Κούρταλη