Οι τιμές των ιταλικών τραπεζικών μετοχών έχουν μειωθεί απότομα από την αρχή του έτους με αποτέλεσμα οι επιπτώσεις της ιταλικής τραπεζικής κρίσης στην οικονομία της χώρας να έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αισθητές, όπως σημειώνει η Citi.

Η αδυναμία των τραπεζών μπορεί να επηρεάσει το συνολικό ΑΕΠ μέσω διαφόρων διαύλων, τονίζει. Οι χρηματοπιστωτικές και οι ασφαλιστικές υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν ένα μικρό κομμάτι της οικονομίας (περίπου 5,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας), έτσι οι άμεσες επιπτώσεις της επιβράδυνσης σε αυτόν τον τομέα στο συνολικό ΑΕΠ είναι απίθανο να είναι μεγάλες.

Ωστόσο, το μεγάλο χτύπημα έρχεται από την πιστωτική σύσφιξη, η οποία πηγάζει από τις ανησυχίες γύρω από την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών.

Επιπλέον, οι αρνητικές συνέπειες στον πλούτο (wealth effect) επίσης είναι ορατές, μετά από την ισχυρή πτώσης των τιμών των τραπεζικών μετοχών και τον αυξημένο κίνδυνο default στους χρεωστικούς τίτλους που εκδίδονται από τις τράπεζες. Επίσης, τα συνολικά επίπεδα εμπιστοσύνης επηρεάζονται από την αρνητική ροή ειδήσεων για τον τραπεζικό κλάδο και την πτώση του χρηματιστηρίου, εμποδίζοντας την εγχώρια ζήτηση, τονίζει η Citi.

Οι ανησυχίες για πιθανό bail-in των τραπεζικών τίτλων που κατέχουν τα νοικοκυριά μπορούν επίσης να επηρεάσουν τις αποφάσεις γύρω από την κατανάλωση και την αποταμίευση, ειδικά μετά τις επιπτώσεις που είχαν τα bail-ins σε μια μικρή ομάδα ομολογιούχων μειωμένης εξασφάλισης σε τέσσερις μικρότερες τράπεζες στα τέλη του 2015.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ιταλίας, τα ιταλικά νοικοκυριά κατέχουν 30 δισ. ευρώ σε τίτλους μειωμένης εξασφάλισης(στοιχεία τέλους 2015), τα οποία αντιπροσωπεύουν το 0,7% του πλούτου των νοικοκυριών.

Ενώ έχει ιδιαίτερη σημαντική από πολιτική σκοπιά, αυτό το μικρό μερίδιο υποδηλώνει ότι ο κίνδυνος default στα τραπεζικά ομόλογα δεν θα έχει μεγάλη μακροοικονομική επίδραση.  Ωστόσο, εάν τα μη εξασφαλισμένα ανώτερα ομόλογα (senior unsecured bonds) και οι καταθέσεις πάνω από τις 100.000 ευρώ υποστούν bail-in, το μερίδιο των "κουρεμένων" assets στο σύνολο του χρηματοοικονομικού πλούτου θα αγγίξει το 10%.

Τέλος, πτώση των τιμών των τραπεζικών μετοχών μπορεί να χτυπήσει το οικονομικό κλίμα και να εμποδίσει τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Αν και η σχέση μεταξύ των τιμών των μετοχών και του επιχειρηματικού κλίματος δεν είναι... στενή,  η απότομη πτώση των τιμών των μετοχών από τις αρχές του έτους έχει ήδη χτυπήσει έντονα την εμπιστοσύνη, όπως και την ιδιωτική κατανάλωση αλλά και το ιταλικό ΑΕΠ.

Όπως προειδοποιεί η Citi, οι ασθενέστερες οικονομικές προοπτικές επηρεάζουν επίσης την ανάκαμψη των επισφαλών στοιχείων τραπεζών, επιδεινώνοντας έτσι το ήδη τεράστιο πρόβλημα των NPLs και  της ανησυχίες της αγοράς γύρω από αυτό.

Ελευθερία Κούρταλη