Της Νίκης Ζορμπά

Η επικράτηση του VMRO στις προεδρικές εκλογές της Βόρειας Μακεδονίας, δικαιώνουν ως φαίνεται τις εν Ελλάδι (και όχι μόνο) ανησυχίες για την ομαλή εφαρμογή των Συμφωνίας των Πρεσπών, την οποία η κυβερνητική παράταξη δεν υπερψήφισε μεν αλλά ζητεί την πιστή τήρησή της, στο πλαίσιο της θεσμικής συνέχειας του Κράτους, όπως φροντίζει να διαμηνύει.

Τα παρατράγουδα ξεκίνησαν με το καλημέρα.

Η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, κατά την χθεσινή της ορκωμοσία - και ενώ στο κείμενο που της υπαγορεύθηκε, η γείτονα χώρα αναφερόταν ως "Βόρεια Μακεδονία", επέλεξε να την εκφωνήσει ως "Μακεδονία", παραβιάζοντας κατάφωρα τους όρους της Συμφωνίας, ξαναβαφτίζοντας το γειτονικό κράτος και προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων στη χώρα της, στην Ελλάδα αλλά και την Ε.Ε που της υπενθύμισε: Καταστρατήγηση της Συμφωνίας από πλευράς της Βόρειας Μακεδονίας, σημαίνει τερματισμός της ενταξιακής της πορείας.

Η νέα πρόεδρος βρίσκεται υπόλογη και στο εσωτερικό της χώρας της. Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας, με προσωπική του ανάρτηση στο facebook το βράδυ της Κυριακής, δήλωσε πως η ασέβεια του συνταγματικού ονόματος του κράτους καθιστά τον όρκο της Σιλιάνοφσκα άκυρο και ή  θα πρέπει να επαναληφθεί η διαδικασία ή ο Γιόβαν Μιτρέφκσι, πρόεδρος της απερχόμενης βουλής, να αναλάβει καθήκοντα προέδρου της χώρας

Αντίδραση της Αθήνας

Εν αρχή, η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, αποχώρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας από την ορκωμοσία της νέας Προέδρου και ακολούθησε σκληρή ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ: 

"Η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Σύνταγμά της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου.

Η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας", αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών. 

Προφητική, με έναν τρόπο ήταν άλλωστε , η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στην τηλεοπτική του συνέντευξη στον Alpha το πρωί του Σαββάτου, όπου δήλωσε για τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία: "θα έχουμε ζητήματα αν όσα ακούστηκαν προεκλογικά, ακουστούν και μετεκλογικά". 

Ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης πάντως, σε συνέντευξή του χθες το βράδυ (ΣΚΑΙ), αποδραματοποίησε τα πρόσφατα γεγονότα, εκφράζοντας την εκτίμηση πως "όλα αυτά είναι φληναφήματα και πυροτεχνήματα που θα τελειώσουν πολύ γρήγορα". 

Σύμφωνα με τον ίδιο άλλωστε, δε συντρέχει λόγος ανησυχίας για την Ελλάδα αλλά για τους γείτονες: Αν κάποιος αρνείται την ονομασία με την οποία το κράτος έχει διεθνώς αναγνωρισθεί, τότε προφανώς οι διμερείς σχέσεις θα χειροτερέψουν και δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρχει ευρωπαϊκή προοπτική".

Διπλό χτύπημα από Βρυξέλλες

Σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις ελληνικές προειδοποιήσεις βρίσκονται και οι Βρυξέλλες. 

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, διαμήνυσε: Προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην Ε.Ε., είναι υψίστης σημασίας η χώρα να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τον πλήρη σεβασμό στις δεσμευτικές συμφωνίες της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών".

Από πλευράς του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, αφού εξέφρασε απογοήτευση για το γεγονός ότι η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας δεν χρησιμοποίησε το Συνταγματικό Όνομα της χώρας της, έγραψε πως "Η ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία της συνεχούς εφαρμογής των νομικά δεσμευτικών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα".

Κριτική και "καρφιά" από την Αντιπολίτευση

Άκρως επιθετική στάση τήρησε ο ΣΥΡΙΖΑ δια του προέδρου της, απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αναζητώντας την εκ των υστέρων "δικαίωσή" του για την υπογραφή της Συμφωνίας από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. 

Σε ανάρτησή του ο Στ. Κασσελάκης, ανέφερε: 

"Γιατί αποχώρησε η ελληνίδα πρέσβης από την ορκωμοσία της νέας Προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, επειδή αποκάλεσε τη χώρα της με το συνταγματικό όνομα που είχε πριν από τη Συμφωνία των Πρεσπών;

Γιατί εκλιπαρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών; Δεν ήταν προδοτική τελικά; Ο Πρωθυπουργός λέει ότι δεν του άρεσε μεν η Συμφωνία, αλλά "το κράτος έχει συνέχεια και γι’ αυτό πρέπει να τηρηθεί".

ΟΧΙ, κύριε Μητσοτάκη. Ποτέ δεν εκλιπαρείς για να τηρηθεί κάτι αρνητικό για τη χώρα σου. Ή τη θεωρείτε επωφελή συμφωνία για την Ελλάδα και την τηρείτε, ή τη θεωρείτε κακή συμφωνία και φοράτε την περικεφαλαία σας και πάτε στους ομοϊδεάτες σας και την ακυρώνετε. 

Τα κόλπα κομμένα. Γιατί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σήκωσε στην πλάτη της όλη την Ελλάδα στη Συμφωνία των Πρεσπών, την ώρα που εσείς φοβόσασταν να στηρίξετε την πάγια εθνική θέση, μη χάσετε εθνικιστικά ψηφαλάκια. Ένας πατριωτικός ΣΥΡΙΖΑ απέναντι σε φοβικούς Ελλαδέμπορους". 

Απευθυνόμενος στη γειτονική χώρα, ο κ. Κασσελάκης κάλεσε τη "νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας να συνετιστεί και να αναλογιστεί τις ευθύνες της απέναντι στην Ιστορία και στο μέλλον του λαού της".

Έντονη ήταν και η αντίδραση του ΠΑΣΟΚ δια του Δημήτρη Μάντζου ( ούτε το ΠΑΣΟΚ είχε υπερψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών): 

"Αποτελεί μια, δυστυχώς, αναμενόμενη ενέργεια, που είχε προαναγγελθεί εδώ και καιρό από το εθνικιστικό VMRO-DPMNE και υλοποιήθηκε σε μηδενικό χρόνο, παραβιάζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών και αναιρώντας το θεμέλιο αυτής. 

Ο Πρωθυπουργός μίλησε χθες για "ζητήματα" που θα ανακύψουν, αν η προεκλογική ρητορική συνεχιζόταν και μετεκλογικά. Αναμένουμε πλέον τις ενέργειες, στις οποίες θα προχωρήσει η Ελληνική Κυβέρνηση για να αντιδράσει στην πρόκληση, απαντώντας τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο, γνωστοποιώντας το ζήτημα στους διεθνείς οργανισμούς, ΕΕ και ΝΑΤΟ."

Επίθεση στον πρωθυπουργό εξαπέλυσε και η Νέα Αριστερά (βουλευτές της ήταν κυβερνητικά στελέχη επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που έφερε τη Συμφωνία των Πρεσπών). 

Στην ανακοίνωσή της, η Νέα Αριστερά, ανέφερε μεταξύ άλλων: "Από εδώ και πέρα θα τρέχουμε και δεν θα φτάνουμε για την τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Τα αποτελέσματα της επιζήμιας εξωτερικής πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας τα είδαμε σήμερα και δυστυχώς μπορεί να είναι μόνο η αρχή.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη υποκύπτοντας στους εθνικιστικούς κύκλους της Νέας Δημοκρατίας, επί πέντε χρόνια αδρανεί συστηματικά και δεν παρακολουθεί καθόλου την τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών".