Του Δημήτρη Γκάτσιου

Οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, στον απόηχο του… σφυροκοπήματος του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, με εκατοντάδες βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα drones, θα βρεθούν τις επόμενες ώρες στα… ραντάρ των "27" της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες.

Μετά τα μηνύματα που εξέπεμψε, μέσω των δημόσιων τοποθετήσεών του, ο πρωθυπουργός φτάνει στη βελγική πρωτεύουσα, προκειμένου να δώσει το "παρών" σε ένα κρίσιμο ευρωπαϊκό συμβούλιο, στο οποίο, πέραν του Μεσανατολικού, θα συζητηθούν το μέτωπο της Ουκρανίας, αλλά και οι σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία.

Όπως σημειώνουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο σημερινό δείπνο των "27" ηγετών αναμένεται να επαναλάβει την ελληνική θέση απερίφραστης καταδίκης των επιθέσεων του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, τονίζοντας, παράλληλα, ότι οποιαδήποτε κλιμάκωση στην παρούσα χρονική συγκυρία θα αποτελούσε μέγιστη απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.

Η Ελλάδα, σε κάθε περίπτωση, που αναγνωρίζεται ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας,  στέκεται δίπλα στο Ισραήλ, αλλά την ίδια στιγμή προτρέπει όλες τις πλευρές να δείξουν την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση, με στόχο να αποφευχθεί μία επικίνδυνη περαιτέρω κλιμάκωση η οποία θα συμπαρασύρει στο χάος την ευρύτερη περιοχή, ανοίγοντας ακόμη έναν κύκλο εξαιρετικά δυσάρεστων γεωπολιτικών και οικονομικών επιπλοκών.

Οι ευρωτουρκικές σχέσεις

Στη συζήτηση για την Τουρκία, στη βάση του Κοινού Ανακοινωθέντος Μπορέλ και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση των ευρωτουρκικών σχέσεων, η ελληνική πρωτεύουσα στέκεται σταθερά στην…όχθη μίας αμοιβαίας επωφελούς σχέσης. Εν αναμονή της οριστικοποίησης της πρωθυπουργικής επίσκεψης στην Άγκυρα, η Αθήνα, όπως σχολιάζουν κυβερνητικά στελέχη, τάσσεται υπέρ των θετικών βημάτων στις ευρωτουρκικές σχέσεις, εφόσον και η πλευρά του εξ’ ανατολών γείτονα δείχνει διάθεση συνεργασίας. Η βάση άλλωστε συζήτησης είναι οι σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίες επισημαίνουν πως τα όποια βήματα θα είναι σταδιακά, αναλογικά και αναστρέψιμα. Όσον αφορά στο Κυπριακό, η Αθήνας, σε συντονισμό με τη Λευκωσία, στηρίζει τη σημασία της επανάληψης των συνομιλιών και της προόδου στο Κυπριακό για την βελτίωση της ευρωτουρκικής συνεργασίας. Και θέση της ελληνικής πλευράς παραμένει ότι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μπορεί να συμβάλει και στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.

Μεγάλο κομμάτι των συζητήσεων που θα έχουν οι "27" ηγέτες της Ένωσης στις Βρυξέλλες θα κινηθεί πέριξ της ανταγωνιστικότητας. Και στο…κομμάτι αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα σημειώσει, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι στο τέλος της ημέρας η ατζέντα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημαίνει βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Δηλαδή, υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα για όλους.

Στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων και των διευρυμένων συνομιλιών επί βελγικού εδάφους αναμένεται να βρεθούν τα κοινά εργαλεία όσον αφορά στην ενέργεια και στην άμυνα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη έχει τονίσει ότι η συζήτηση για τη χρήση κοινού δανεισμού, ώστε να χρηματοδοτηθεί ένα νέο ευρωπαϊκό ταμείο για την άμυνα, που θα προμηθεύεται ευρωπαϊκό εξοπλισμό για κοινές ανάγκες της ευρωπαϊκής ασφάλειας, πρέπει να γίνει τώρα. "Δε μπορούμε να τη αναβάλουμε για πολύ αργότερα. Έχουμε κοινές προκλήσεις, όπως η πυραυλική άμυνα για παράδειγμα, που επηρεάζουν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Πιστεύω πραγματικά ότι εάν συστήσουμε ένα τέτοιο ταμείο με κοινό δανεισμό, χρειαζόμαστε εμβληματικά πρότζεκτ για να αναδείξουμε ότι αυτές οι πρωτοβουλίες προσφέρουν ασφάλεια σε όλους τους ευρωπαίους πολίτες έναντι οποιασδήποτε πιθανής απειλής. Ζούμε σε ένα τελείως διαφορετικό γεωπολιτικό περιβάλλον. Όταν το τελευταίο στρατηγικό σχέδιο αναπτύχθηκε το 2019, κανείς δεν διανοούνταν ότι θα ήταν πιθανό να έχουμε πόλεμο στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Αλλά το 2024 δεν είναι 2019, δυστυχώς, όσον αφορά στη γεωπολιτική κατάσταση", ανέφερε, στις πρόσφατες κοινές δηλώσεις του με τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντόναλτ Τουσκ.