Του Δημήτρη Γκάτσιου

Σχεδόν τρεις μήνες από το τελευταίο τετ-α-τετ κορυφής, στο περιθώριο των εργασιών της γενικής συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δίνουν... ραντεβού στην ελληνική πρωτεύουσα. Ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του εξ ανατολών γείτονα, σε ένα momentum τεκτονικών αναταράξεων στη Μέση Ανατολή, πιάνουν και πάλι την 7η Δεκεμβρίου το νήμα των μεταξύ τους συνομιλιών, σε... σκηνικό Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.

Μικρό "καλάθι" και βασικές στοχεύσεις

Η Ηρώδου Αττικού 19 αντιμετωπίζει τις εργασίες του Συμβουλίου (του πρώτου έπειτα από επτά χρόνια) ως ευκαιρία διατήρησης και, γιατί όχι, ενίσχυσης του κλίματος το οποίο διέπει τις σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας τους τελευταίους δέκα μήνες. Οι πρόσφατες δηλώσεις Ερντογάν, που ευχήθηκε η 7η Δεκεμβρίου να ανοίξει μία νέα σελίδα..., διαβάζονται με ικανοποίηση από την ελληνική πρωτεύουσα, η οποία, πάντως, δεν τρέφει ψευδαισθήσεις, κυρίως για την πρόοδο που μπορεί να επιτευχθεί στα... δύσκολα των συζητήσεων. Η πόρτα του διαλόγου, σε κάθε περίπτωση, είναι ανοιχτή, οι βερμπαλιστικές δηλώσεις και οι αναθεωρητικές... κορόνες των προηγούμενων δύσκολων ετών δείχνουν να έχουν αφεθεί στην πίσω πλευρά της κουίντας από την ηγεσία της Τουρκίας και η διεύρυνση του αποτυπώματος της αποκαλούμενης και θετικής ατζέντας αποτελεί μία από τις κυρίαρχες στοχεύσεις που, αν μη τι άλλο, μπορεί να επιτευχθεί.

Το σχήμα "τρεις συν τρεις"

Η ολιγόωρη παρουσία του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα (πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη Ερντογάν στην ελληνική πρωτεύουσα μετά το 2017) θα έχει ως κεντρικό σημείο αναφοράς τη συνάντηση του Μεγάρου Μαξίμου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Όπως και στις δύο προηγούμενες διευρυμένες συνομιλίες, στο Βίλνιους και στη Νέα Υόρκη, έτσι και τώρα δίπλα στον Έλληνα πρωθυπουργό θα βρίσκονται ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, και η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννα-Μαρία Μπούρα. Δίπλα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκονται ο υπουργός Εξωτερικών της γείτονος, Χακάν Φιντάν, και ο διπλωματικός σύμβουλος του Τούρκου προέδρου, Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.

"Να θέσουμε μια θετική ατζέντα. Να μην αφήσουμε τις μακροχρόνιες διαφορές μας να κλιμακωθούν σε σημείο όπου να διακινδυνεύουμε στρατιωτική σύγκρουση", επισημαίνουν, στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, κυβερνητικά στελέχη, με την ελληνική πλευρά να έχει διάθεση να ανοίξουν και οι... καυτές πλευρές των ζητημάτων, με πάγια θέση της Αθήνας την παραπομπή των διαφορών της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στη Χάγη. "Δεν είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσουμε. Αλλά και να διαφωνήσουμε, δεν σημαίνει ότι πρέπει αυτή η διαφωνία να μας ωθεί μονίμως στα άκρα", τονίζει, σε τακτική βάση, ο πρωθυπουργός. Εξίσου ισχυρά εκπεφρασμένες είναι και οι... κόκκινες γραμμές. "Δεν συζητούμε εκχώρηση ούτε κυριαρχικών δικαιωμάτων ούτε δικαιωμάτων που απορρέουν από την κυριαρχία, διότι η δυνατότητα να έχουμε Ένοπλες Δυνάμεις στα νησιά μας απορρέει ευθέως από την ελληνική κυριαρχία επί των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Κάνουμε μια προσπάθεια, ειλικρινή πιστεύω μέχρι στιγμής και από πλευράς Τουρκίας, να αφήσουμε πίσω μας μια δύσκολη εποχή. Μια δύσκολη εποχή στην οποία τις εντάσεις δεν τις προκαλέσαμε εμείς, τις προκάλεσε ένας τουρκικός αναθεωρητισμός", είναι η σταθερή επισήμανση του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Τις προσδοκίες της Άγκυρας σκιαγράφησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του. "Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε όταν καθίσουμε να συνομιλήσουμε κυρίως με τους γείτονές μας. Αυτή είναι η προσέγγισή μας και για την επίσκεψη που προγραμματίζουμε να κάνουμε στην Ελλάδα. Με τη γειτονική μας χώρα υπήρχαν διαφορές και χθες, όπως θα υπάρχουν και αύριο. Όμως αυτή η πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορέσουμε να βρούμε κοινό παρονομαστή ως δύο γειτονικές χώρες που μοιράζονται την ίδια θάλασσα, το ίδιο κλίμα, την ίδια γεωγραφία", σημείωσε. 

Οι διευρυμένες συνομιλίες

Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την άφιξη της τουρκικής αποστολής στην Αθήνα, κυβερνητικά στελέχη με τα οποία συνομίλησε το Capital.gr τονίζουν ότι η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας αναμένεται να αποτελέσει ακόμα ένα βήμα στην πορεία βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών.

Οι εργασίες του Συμβουλίου είχαν συμφωνηθεί στη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας τον περασμένο Ιούλιο, μαζί με την ενεργοποίηση πολλαπλών διαύλων επικοινωνίας, με βάση τους άξονες:

- Του πολιτικού διαλόγου.

- Των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

- Της θετικής ατζέντας.

"Μετά από τέσσερα χρόνια, στη διάρκεια των οποίων οι σχέσεις μας έφτασαν σε οριακό σημείο έντασης, η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου επιδιώκεται να σηματοδοτήσει την αμοιβαία βούληση για συνεργασία προς όφελος των δύο χωρών και για εξομάλυνση των σχέσεων σε πνεύμα αμοιβαίας ειλικρίνειας και σχέσεων καλής γειτονίας, καθώς πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου του οδικού χάρτη των επαφών που είχε συμφωνηθεί ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών", αναφέρουν παράγοντες. Από ελληνικής πλευράς, στις εργασίες θα δώσουν το "παρών" έντεκα υπουργοί. Απέναντί τους θα βρεθούν οκτώ υπουργοί της τουρκικής κυβέρνησης, με αντίστοιχες αρμοδιότητες.

Από ελληνικής πλευράς θα συμμετάσχουν:

- Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
- Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας.
- Ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης.
- Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Οικονόμου.
- Ο υπουργός Μετανάστευσης, Δημήτρης Καιρίδης.
- Ο υπουργός Ναυτιλίας, Χρήστος Στυλιανίδης.
- Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
- Η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη.
- Ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης.
- Η υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
- Ο υφυπουργός Εξωτερικών, με αρμοδιότητα την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Κώστας Φραγκογιάννης.

"Στόχος είναι να εδραιωθεί η ηρεμία, και η βελτίωση των διμερών σχέσεων να επισφραγιστεί με συμφωνίες που είναι προς όφελος των δύο χωρών. Οι διαφωνίες παραμένουν, ωστόσο η επιδίωξη είναι οι διαφωνίες να μην παράγουν διμερείς κρίσεις", σημειώνουν στελέχη της κυβέρνησης στο Capital.gr.