Του Χάρη Φλουδόπουλου

Ανατροπή σκηνικού φέρνει για τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού η σύσταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας προς το ΥΠΕΚΑ, για άμεση μείωση των εμπορικών τιμολογίων της ΔΕΗ. Και αυτό διότι με βάση τα όσα εισηγείται η ανεξάρτητη αρχή, γίνεται το πρώτο βήμα για τον εξορθολογισμό της αγοράς λιανικής, που πραγματοποίησε τα πρώτα βήματα απελευθέρωσης με μάλλον ανορθόδοξο και ευκαιριακό τρόπο. 

Ποια είναι η εισήγηση της ανεξάρτητης αρχής προς το ΥΠΕΚΑ; Σύμφωνα με τη ΡΑΕ θα πρέπει άμεσα να επιτραπεί στη ΔΕΗ να προχωρήσει σε μειώσεις στα εμπορικά τιμολόγια, επί τη βάση των κοστολογικών στοιχείων του 2009. Οι μειώσεις αυτές, σύμφωνα με την ανεξάρτητη αρχή, θα πρέπει να αφορούν τόσο το 2010 όσο και το 2011 (προϋπολογιστικά). Επιπλέον η ΡΑΕ, αποδέχεται το αίτημα της ΔΕΗ για αλλαγή της τιμολογιακής δομής και των κατηγοριών πελατών, πρόταση που μεταφράζεται σε διαφορετική τιμολόγηση των πελατών της ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κατανάλωσής τους, τις ώρες κλπ. 

Ακόμη μια σημαντική πτυχή της γνωμοδότησης της ΡΑΕ αφορά την αποδοχή του αιτήματος της ΔΕΗ περί «χρέωσης προσαρμογής» στους τρίτους προμηθευτές για την παροχή τιμολογίων κάτω του κόστους. Σύμφωνα με τη ΡΑΕ, το περίφημο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο (ΚΟΤ) μπορεί να συσχετιστεί με τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και άρα να γίνει αποδεκτός ο επιμερισμός του κόστους του σε όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.

Τι σημαίνουν τα παραπάνω με απλά λόγια; Κατ΄ αρχάς σε ό,τι αφορά τους εμπορικούς πελάτες, «λύνονται» τα χέρια της ΔΕΗ, ώστε να μπορέσει να προχωρήσει σε μειώσεις των χρεώσεών της –κατά 10 έως 25% σύμφωνα με πληροφορίες– και με αυτόν τον τρόπο να μπορέσει να ανταγωνιστεί τους ιδιώτες προμηθευτές, στην πλέον κερδοφόρα κατηγορία τιμολογίων. 

Μια άλλη πτυχή του εξορθολογισμού της αγοράς λιανικής αφορά στο ότι σήμερα δεν υπάρχει –πλην της Elpedison– καθετοποιημένο ανταγωνιστικό σχήμα απέναντι στη ΔΕΗ. Ο εξορθολογισμός των τιμολογίων και η κατάργηση των σταυροειδών επιδοτήσεων, στην ουσία θα λειτουργήσει ενθαρρυντικά για τις καθετοποιημένες επιχειρήσεις να μπουν στην αγορά της λιανικής καθώς τα τιμολόγια θα αντανακλούν το πραγματικό κόστος. Αυτό εξηγεί και το σχεδιασμό του ενός εκ των δύο ιδιωτικών παρόχων, της Aegean Energy, να προχωρήσει στην εγκατάσταση μονάδας ηλεκτροπαραγωγής, που θα λειτουργήσει εξισορροπητικά απέναντι και σε έναν άλλο κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι μη καθετοποιημένοι παίκτες της αγοράς: την διαφαινόμενη αύξηση της οριακής τιμής του συστήματος, λόγω των νέων ρυθμίσεων που θεσπίζονται για την χονδρεμπορική αγορά. Στον αντίποδα ο έτερος παίκτης της λιανική Verbund, δεν έχει στα σχέδιά του την είσοδο στον τομέα της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής. 

Πάντως ενώ ΔΕΗ και ΡΑΕ συμπλέουν σε ό,τι αφορά την ανάγκη επιβολής αυξήσεων το ΥΠΕΚΑ βάζει «πάγο» και μεταθέτει τις αποφάσεις για το 2011. Έτσι παραμένουν στο συρτάρι οι προτάσεις για αυξήσεις από 15 έως 40% για τα οικιακά τιμολόγια, 60% για το αγροτικό και 8% για το βιομηχανικό. 

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι προωθούμενες αλλαγές στην αγορά της λιανικής, τροφοδοτούν τις τελευταίες ημέρες σενάρια περί ανακατατάξεων στην αγορά χωρίς να αποκλείονται ακόμη και αποχωρήσεις.