Κωδικός "αναζήτηση πετρελαίου" στην Ελλάδα
Τρίτη, 26-Ιαν-2010 08:55
Του Χάρη Φλουδόπουλου
Στη σύσταση νέου φορέα που θα αναλάβει τη διαδικασία παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και παραγωγής πετρελαίου στη χώρα μας, προχωρά η κυβέρνηση. Ο νέος φορέας στην ουσία θα υποκαταστήσει το ρόλο που επρόκειτο να διαδραματίσει (σύμφωνα με το πλάνο της προηγούμενης κυβέρνησης) το Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής το οποίο όπως όλα δείχνουν βαίνει προς κατάργηση. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό ενέργειας Γ. Μανιάτη, η κυβέρνηση σύντομα θα παρουσιάσει συγκεκριμένη πρόταση προς διαβούλευση με νέο νομοσχέδιο για τους όρους παραχώρησης δικαιωμάτων. Στόχος, σύμφωνα με τον υπουργό, θα είναι η προσέλκυση επενδύσεων με οικονομική επάρκεια και τεχνογνωσία, για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου.
Η παραγωγή πετρελαίου στην Καβάλα
Η Ε&Π στη χώρα μας ξεκινά στην Καβάλα στα τέλη της δεκαετίας του 60, όταν η Εταιρεία Πετρελαίων Βορείου Αιγαίου E.Π.Ε. (Ε.Π.Β.Α.), υπογράφει σύμβαση με το Βασίλειο της Ελλάδος για την παραχώρηση των δικαιωμάτων Έρευνας &Ανάπτυξης. Η πρώτη ερευνητική γεώτρηση πραγματοποιείται το 1972 και ακολουθούν συνολικά άλλες οκτώ γεωτρήσεις, μέχρι το 1979 όταν και εγκαθίσταται η πρώτη εξέδρα παραγωγής αερίου, ενώ το 1981 ολοκληρώνονται και οι εγκαταστάσεις για το πετρέλαιο. Από το 1982 έως το 1988 η ημερήσια παραγωγή πετρελαίου ξεπερνά τα 20 χιλιάδες βαρέλια με αποκορύφωμα το 1984 όταν καθημερινά παράγονται 26 χιλιάδες βαρέλια. Το 1998 διακόπτεται η παραγωγή, η οποία ξεκινά πάλι το 1999 με σαφώς μικρότερους όγκους. Το 2003 η εταιρεία περνά στη Regal Petroleum. Στα μέσα του 2005, η εισηγμένη στην εναλλακτική επενδυτική αγορά του Λονδίνου, ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα έως ενός δισ. βαρέλια στην Ευρώπη. Η πραγματικότητα ωστόσο ήταν εντελώς διαφορετική και η ιστορία αυτή στάθηκε αφορμή για την αυστηροποίηση των κανονισμών του χρηματιστηρίου σε σχέση με τις ανακοινώσεις για ανακαλύψεις κοιτασμάτων από εταιρείες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων. Στη συνέχεια η εταιρεία περιέρχεται στους εργαζομένους και εξυγιαίνεται. Το Δεκέμβριο του 2007 αναλαμβάνει τον έλεγχο της εταιρείας η Ενεργειακή Αιγαίου, η οποία πρόσφατα ολοκλήρωσε τη δεύτερη φάση των γεωτρήσεων – που εντάσσονται στο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 200 εκατ. δολαρίων.
Στόχος είναι η παραγωγή ημερησίως 5000 βαρελιών, ποσότητα που μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο εφόσον προχωρήσουν οι νέες γεωτρήσεις στα νοτιοδυτικά της Θάσου. Εκεί τα δικαιώματα ανήκαν στην καναδική Denison και έχουν μεταβιβαστεί στην Ενεργειακή Αιγαίου.
Θεσμικό πλαίσιο & παραχωρήσεις δικαιωμάτων
Με βάση το νόμο 2289/95 δικαιώματα έρευνας και παραγωγής είχαν παραχωρηθεί στην τότε θυγατρική της ΔΕΠ, ΔΕΠ ΕΚΥ, με την υπογραφή τεσσάρων συμβάσεων το 1997. Το 1998 με νόμο (2593/98) η ΔΕΠ – ΕΚΥ απορροφήθηκε από τη ΔΕΠ, που μετονομάστηκε σε ΕΛΠΕ και μετοχοποιήθηκε. Έτσι η ΔΕΠ ΕΚΥ καταργήθηκε στην πράξη και το νομοθετικό πλαίσιο αδρανοποιήθηκε, γεγονός που οδήγησε στην ουσιαστική αποχώρηση των επενδυτών που είχαν υπογράψει συμβάσεις στον πρώτο διεθνή γύρω παραχωρήσεων. Οι συμβάσεις παραχώρησης τότε, αφορούσαν τη Δ. Ελλάδα και την Ήπειρο (Enterprise και Triton). Συνολικά έχουν χαρακτηριστεί ως ερευνητέες περιοχές, 54.0000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Μέχρι το καλοκαίρι του 2007 τα δικαιώματα για αυτές της περιοχές ανήκαν στα ΕΛΠΕ, ωστόσο με απόφαση του τότε υπουργού Δ. Σιούφα τα δικαιώματα περιήλθαν στο Ελληνικό Δημόσιο.
Σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο της χώρας μας, από το 1982 ως το 1988 η ημερήσια παραγωγή ξεπερνούσε τα 20 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, ενώ μέχρι το 1994 η παραγωγή βρισκόταν πάνω από τα 10 χιλιάδες βαρέλια. Η διαρκώς φθίνουσα πορεία έφτασε το 2005 τα 2670 βαρέλια ημερησίως σύμφωνα με τα στοιχεία του EIEA (Energy Information Administration επίσημη υπηρεσία ενεργειακών στατιστικών των ΗΠΑ).
Στη σύσταση νέου φορέα που θα αναλάβει τη διαδικασία παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και παραγωγής πετρελαίου στη χώρα μας, προχωρά η κυβέρνηση. Ο νέος φορέας στην ουσία θα υποκαταστήσει το ρόλο που επρόκειτο να διαδραματίσει (σύμφωνα με το πλάνο της προηγούμενης κυβέρνησης) το Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής το οποίο όπως όλα δείχνουν βαίνει προς κατάργηση. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό ενέργειας Γ. Μανιάτη, η κυβέρνηση σύντομα θα παρουσιάσει συγκεκριμένη πρόταση προς διαβούλευση με νέο νομοσχέδιο για τους όρους παραχώρησης δικαιωμάτων. Στόχος, σύμφωνα με τον υπουργό, θα είναι η προσέλκυση επενδύσεων με οικονομική επάρκεια και τεχνογνωσία, για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου.
Η παραγωγή πετρελαίου στην Καβάλα
Η Ε&Π στη χώρα μας ξεκινά στην Καβάλα στα τέλη της δεκαετίας του 60, όταν η Εταιρεία Πετρελαίων Βορείου Αιγαίου E.Π.Ε. (Ε.Π.Β.Α.), υπογράφει σύμβαση με το Βασίλειο της Ελλάδος για την παραχώρηση των δικαιωμάτων Έρευνας &Ανάπτυξης. Η πρώτη ερευνητική γεώτρηση πραγματοποιείται το 1972 και ακολουθούν συνολικά άλλες οκτώ γεωτρήσεις, μέχρι το 1979 όταν και εγκαθίσταται η πρώτη εξέδρα παραγωγής αερίου, ενώ το 1981 ολοκληρώνονται και οι εγκαταστάσεις για το πετρέλαιο. Από το 1982 έως το 1988 η ημερήσια παραγωγή πετρελαίου ξεπερνά τα 20 χιλιάδες βαρέλια με αποκορύφωμα το 1984 όταν καθημερινά παράγονται 26 χιλιάδες βαρέλια. Το 1998 διακόπτεται η παραγωγή, η οποία ξεκινά πάλι το 1999 με σαφώς μικρότερους όγκους. Το 2003 η εταιρεία περνά στη Regal Petroleum. Στα μέσα του 2005, η εισηγμένη στην εναλλακτική επενδυτική αγορά του Λονδίνου, ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα έως ενός δισ. βαρέλια στην Ευρώπη. Η πραγματικότητα ωστόσο ήταν εντελώς διαφορετική και η ιστορία αυτή στάθηκε αφορμή για την αυστηροποίηση των κανονισμών του χρηματιστηρίου σε σχέση με τις ανακοινώσεις για ανακαλύψεις κοιτασμάτων από εταιρείες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων. Στη συνέχεια η εταιρεία περιέρχεται στους εργαζομένους και εξυγιαίνεται. Το Δεκέμβριο του 2007 αναλαμβάνει τον έλεγχο της εταιρείας η Ενεργειακή Αιγαίου, η οποία πρόσφατα ολοκλήρωσε τη δεύτερη φάση των γεωτρήσεων – που εντάσσονται στο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 200 εκατ. δολαρίων.
Στόχος είναι η παραγωγή ημερησίως 5000 βαρελιών, ποσότητα που μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο εφόσον προχωρήσουν οι νέες γεωτρήσεις στα νοτιοδυτικά της Θάσου. Εκεί τα δικαιώματα ανήκαν στην καναδική Denison και έχουν μεταβιβαστεί στην Ενεργειακή Αιγαίου.
Θεσμικό πλαίσιο & παραχωρήσεις δικαιωμάτων
Με βάση το νόμο 2289/95 δικαιώματα έρευνας και παραγωγής είχαν παραχωρηθεί στην τότε θυγατρική της ΔΕΠ, ΔΕΠ ΕΚΥ, με την υπογραφή τεσσάρων συμβάσεων το 1997. Το 1998 με νόμο (2593/98) η ΔΕΠ – ΕΚΥ απορροφήθηκε από τη ΔΕΠ, που μετονομάστηκε σε ΕΛΠΕ και μετοχοποιήθηκε. Έτσι η ΔΕΠ ΕΚΥ καταργήθηκε στην πράξη και το νομοθετικό πλαίσιο αδρανοποιήθηκε, γεγονός που οδήγησε στην ουσιαστική αποχώρηση των επενδυτών που είχαν υπογράψει συμβάσεις στον πρώτο διεθνή γύρω παραχωρήσεων. Οι συμβάσεις παραχώρησης τότε, αφορούσαν τη Δ. Ελλάδα και την Ήπειρο (Enterprise και Triton). Συνολικά έχουν χαρακτηριστεί ως ερευνητέες περιοχές, 54.0000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Μέχρι το καλοκαίρι του 2007 τα δικαιώματα για αυτές της περιοχές ανήκαν στα ΕΛΠΕ, ωστόσο με απόφαση του τότε υπουργού Δ. Σιούφα τα δικαιώματα περιήλθαν στο Ελληνικό Δημόσιο.
Σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο της χώρας μας, από το 1982 ως το 1988 η ημερήσια παραγωγή ξεπερνούσε τα 20 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, ενώ μέχρι το 1994 η παραγωγή βρισκόταν πάνω από τα 10 χιλιάδες βαρέλια. Η διαρκώς φθίνουσα πορεία έφτασε το 2005 τα 2670 βαρέλια ημερησίως σύμφωνα με τα στοιχεία του EIEA (Energy Information Administration επίσημη υπηρεσία ενεργειακών στατιστικών των ΗΠΑ).