Του Νίκου Χρυσικόπουλου
 
Ένα από τα ισχυρότερα μονοπώλια στα τυχερά παιχνίδια της Ε.Ε. φθάνει στο τέλος του, με προεκτάσεις που φθάνουν μέχρι την Ελλάδα. Η γαλλική κυβέρνηση φέρνει προς ψήφιση στη βουλή νομοσχέδιο το οποίο θα προβλέπει την αδειοδότηση των εταιρειών στοιχηματισμού που δραστηριοποιούνται σήμερα στη χώρα μέσω διαδικτύου, σε μια προσπάθεια να αντληθούν κεφάλαια μέσω της φορολόγησης του αθλητικού στοιχηματισμού  στη χώρα το ύψος του οποίου ετησίως υπολογίζεται στα 7 δισ. ευρώ. 

Την περασμένη Παρασκευή, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Eric Woerth ανακοίνωσε πως μέχρι το τέλος Μαρτίου ή αρχές Απριλίου το νομοσχέδιο θα παρουσιαστεί στην υπουργική επιτροπή και θα τεθεί προς ψήφιση πριν από τη διάλυση της Βουλής λόγω θέρους. Ο υπουργός ανέφερε πως το άνοιγμα της γαλλικής αγοράς τυχερών παιχνιδιών στον on line στοιχηματισμό θα ισχύσει από 1/1/2010. 

Οι εταιρείες διαδικτυακού στοιχηματισμού –συμπεριλαμβανομένων και όσων δεν εδρεύουν στη Γαλλία– θα έχουν τη δυνατότητα να αιτούνται για 5ετή αδειοδότηση λειτουργίας. Πρόθεση της γαλλικής κυβέρνησης είναι να φορολογούνται με ποσοστό 7,5% επί του ποσού κάθε στοιχήματος που δέχονται στο sports betting και τις ιπποδρομίες και με ποσοστό 2% στο πόκερ, ενώ θα τεθούν περιορισμοί στο ποσοστό του pay out προς τους νικητές. Από το άνοιγμα της αγοράς εξαιρούνται οι λοταρίες και τα slot machines («φρουτάκια») που παραμένουν υπό κρατικό έλεγχο. 

Αν και οι αρχικές παράμετροι για το άνοιγμα της αγοράς προκάλεσαν προβληματισμό (συμπεριλαμβανομένης και της European Gaming and Betting Association) για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος και για τον αριθμό των εταιρειών που δύνανται να λειτουργήσουν σε αυτό το περιβάλλον, οι αναλυτές εκτιμούν πως η γαλλική κυβέρνηση μόνο μπροστά μπορεί να κινηθεί στο ζήτημα της απελευθέρωσης του μονοπωλίου δεδομένων των πιέσεων που ασκεί τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. για το άνοιγμα της αγοράς τυχερών παιχνιδιών στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με στοιχεία της γαλλικής κυβέρνησης, σήμερα πάνω από 25 χιλιάδες ιστότοποι προσφέρουν υπηρεσίες αθλητικού στοιχηματισμού στη Γαλλία τζιράροντας πάνω από 7 δισ. ευρώ ετησίως. Εν μέσω κρίσης και με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητούν πόρους για να ενισχύσουν την κοινωνική τους πολιτική, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Eric Woerth  σημείωσε πως «δεν έχει νόημα να αρνείσαι την πραγματικότητα του διαδικτυακού στοιχηματισμού». 

Οι επί γαλλικού εδάφους εξελίξεις προοιωνίζονται, σύμφωνα με γνώστες της αγοράς, ταχύτατες αλλαγές στην ευρωπαϊκή αγορά τυχερών παιχνιδιών. Η Γαλλία μέχρι πρότινος αποτελούσε προπύργιο του κρατικού προστατευτισμού στον τζόγο και αντιμαχόταν σκληρά οποιοδήποτε κίνηση απελευθέρωσης της αγοράς της. Η πίεση της Ε.Ε. για άρση των μονοπωλίων (η Γαλλία όπως και άλλες 10 χώρες συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας βρίσκονται στο στόχαστρο του αρμόδιου επιτρόπου για θέματα Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών Τσάρλι Μακ Κρίβι «λόγω περιορισμών στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών σχετικών με τυχερά παιχνίδια») και η διεθνής κρίση που οδηγεί όλες τις κυβερνήσεις να αναζητούν νέους πόρους για την αντιμετώπισή της έχουν μεταβάλλει το σκηνικό. 

Οι εταιρείες του on line betting -οι μεγαλύτερες από τις οποίες εδώ και χρόνια δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα- έχουν έδρα φορολογικούς παραδείσους, δεν υποβάλλονται σε γαλλική φορολογία και η απελευθέρωση του μονοπωλίου στη Γαλλία στοχεύει τόσο στην άντληση πόρων που θα ενισχύσουν τα κρατικά ταμεία, όσο και στην καλύτερη εποπτεία της αγοράς. 

Αντίκτυπος

Σε μια περίοδο που ο ΟΠΑΠ βρίσκεται στην πρώτη θέση των εταιρειών με τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία στον κόσμο στον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών, με κύκλο εργασιών που πέρυσι ξεπέρασε τα 5,5 δισ. ευρώ, καθαρή κερδοφορία άνω των 650 εκατ. ευρώ, ρευστότητα 750 εκατ. ευρώ και ένα βήμα πριν την επέκτασή του εκτός Ελλάδος καθώς διεκδικεί με αξιώσεις το διαγωνισμό αποκρατικοποίησης της τουρκικής λοταρίας Milli Piyango, το μονοπώλιο που κατέχει στην Ελλάδα έχει τεθεί υπό καθεστώς αμφισβήτησης δημιουργώντας προβληματισμό για την επιχειρηματική του δραστηριότητα τα επόμενα χρόνια.

Το ελληνικό μονοπώλιο στον αθλητικό στοιχηματισμό βάλλεται τόσο από ανταγωνιστές του ΟΠΑΠ, όπως η Stanleybet International, όσο και από την Ε.Ε. που έχει κινήσει διαδικασίες για την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Τόσο η κυβέρνηση όσο και η διοίκηση του ΟΠΑΠ εμφανίζονται κάθετα αντίθετες σε οποιαδήποτε σκέψη για άνοιγμα της αγοράς, παρά το γεγονός ότι ο αθλητικός στοιχηματισμός σπάει κάθε ρεκόρ στην Ελλάδα. Υπολογίζεται πως από τα 9 δισ. ευρώ της εγχώριας αγοράς τυχερών παιχνιδιών (ΟΠΑΠ, λαχεία, καζίνο κλπ), αναλογούν άλλα 6 δισ. ευρώ από δραστηριότητες που σχετίζονται κυρίως με το διαδικτυακό τζόγο, μεγέθη που ανεβάζουν την ελληνική αγορά μεταξύ των πρώτων βάσει της κατά κεφαλήν δαπάνης παγκοσμίως.

Σε σχετικό report η Marfin Analysis εκτιμά πώς αν και η απελευθέρωση στην Γαλλία δεν είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις πρόσφατες προσπάθειες ξένων εταιρειών (ήτοι Stanleybet) να λάβουν άδεια για ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων στην Ελλάδα, δεν παύει να είναι μια αρνητική εξέλιξη για τον ΟΠΑΠ η οποία μπορεί να ασκήσει πίεση στο ελληνικό μονοπώλιο και βραχυπρόθεσμα να επιδράσει αρνητικά στη μετοχή. Επί της ουσίας, η Ελλάδα δείχνει να χάνει «συμμάχους» στην προσπάθεια διατήρησης του μονοπωλίου καθώς σειρά κρατών όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία και τελευταία η Γαλλία αναθεωρούν τη στάση τους στο θέμα. 

Η διοίκηση του ΟΠΑΠ, πάντως, εμφανίζεται για άλλη μια φορά καθησυχαστική εμμένοντας σταθερά στη θέση της υπέρ του μονοπωλίου, με τον πρόεδρο της εταιρείας κ. Χατζηεμμανουήλ να αναφέρει πρόσφατα πως «η υπόθεση του μονοπωλίου τους τελευταίους μήνες έχει γείρει υπέρ μας στην Ε.Ε.», επικαλούμενος μεταξύ άλλων την πρόσφατη γνωμοδότηση  Γενικού Εισαγγελέα του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) κ. Yves Bot στην υπόθεση της Liga Ρortuguesa που δικαίωσε το μονοπώλιο της κρατικής εταιρείας στην Πορτογαλία, ανεξαρτήτως του ότι η περίπτωση της Πορτογαλίας δεν είναι ίδια με της Ελλάδος καθώς, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, πρόκειται για μια κρατική, μη εισηγμένη λοταρία, που συχνά εμφανίζει ζημιογόνα αποτελέσματα.
 
nikos.chrissikopoulos@capital.gr