ΤτΕ: Υπέρ των συγχωνεύσεων μεγάλων τραπεζών
Δευτέρα, 16-Φεβ-2009 13:10
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 14:28
Των Γιώργου Δημητρομανωλάκη - Νεκτάριου Νώτη
Ανάπτυξη με ρυθμό 0,5% και πληθωρισμό στο 1,8% προβλέπει για το 2009, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος μέσω της έκθεσης νομισματικής πολιτικής η οποία παρουσιάζεται αυτή την ώρα.
Για την ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας σημειώνεται ότι δεν αναμένεται πριν από το 2010, ενώ παράλληλα αναφέρεται πως οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας για το 2009 διαγράφονται ζοφερές.
Των Γιώργου Δημητρομανωλάκη - Νεκτάριου Νώτη
Ανάπτυξη με ρυθμό 0,5% και πληθωρισμό στο 1,8% προβλέπει για το 2009, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος μέσω της έκθεσης νομισματικής πολιτικής η οποία παρουσιάζεται αυτή την ώρα.
Για την ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας σημειώνεται ότι δεν αναμένεται πριν από το 2010, ενώ παράλληλα αναφέρεται πως οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας για το 2009 διαγράφονται ζοφερές.
Για τη χώρα μας προβλέπεται ότι για το 2009 ο ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο 0,5%, επιβεβαιώνοντας πλήρως σχετικό δημοσίευμα του Capital.gr, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται ότι θα συνεχίσει να υποχωρεί διαμορφούμενος σε μέσο επίπεδο έτους στο 1,8% για το 2009 ή και χαμηλότερα.
Σε ό,τι αφορά το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εκτιμάται πως και φέτος θα παραμείνει υψηλό, ενώ θα αρχίσει πάλι να διευρύνεται, όταν ξεκινήσει η ανάκαμψη της οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά το συνολικό ποσοστό ανεργίας σημειώνεται ότι ενδέχεται να μην αυξηθεί δραματικά, δεδομένου ότι ο ρυθμός ανόδου του εργατικού δυναμικού έχει υποχωρήσει σε σχετικά χαμηλό επίπεδο την τελευταία τετραετία.
Επιπλέον, ζητά:
* πειθαρχημένη δημοσιονομική πολιτική,
* άμεσο περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω του 3% για το 2009 και μηδενισμό του για το 2012. Στη χώρα μας, όπως αναφέρεται, η ίδια παροχή δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών θα μπορούσε να διασφαλιστεί με δαπάνες μικρότερες κατά 30%.
* εφαρμογή πλέγματος μεταρρυθμίσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα,
* ταχύτερη υλοποίηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας.
Υπέρ των συγχωνεύσεων των μεγάλων τραπεζών στο μέλλον
Σχετικά με τις τράπεζες ο διοικητής της ΤτΕ εκτιμά πως οφείλουν να αξιοποιήσουν τις ρυθμίσεις του σχεδίου, αξιολογώντας προσεκτικά τις οικονομικές συνθήκες. Παράλληλα, λέει "ναι" στη χρηματοδότηση των θυγατρικών των τραπεζών στο εξωτερικό, όχι όμως από το "πακέτο" των 28 δισ. ευρώ, ενώ τάσσεται υπέρ των συγχωνεύσεων των μεγάλων τραπεζών στο μέλλον.
Εξάλλου, η Τράπεζα της Ελλάδος παροτρύνει τις τράπεζες να κάνουν ορθολογική χρήση των πόρων του κυβερνητικού σχεδίου ενίσχυσης της ρευστότητας. Παράλληλα, υπενθυμίζεται ότι έχει ζητήσει από τις τράπεζες να συγκρατήσουν τις παροχές (bonus) προς τα υψηλόβαθμα στελέχη τους και να περιορίσουν σημαντικά τα μερίσματα που διανέμουν, προκειμένου να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους και τις προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων.
Στο 10% η πιστωτική επέκταση φέτος
Όχι σε νέους φόρους
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, θεωρεί υπεύθυνες για τη διατήρηση του ελλείμματος σε υψηλά επίπεδα τις κυβερνήσεις των τελευταίων 18 ετών. Ο κ. Προβόπουλος στην έκθεση του υποστηρίζει ότι η μείωση του ελλείμματος τη δεκαετία του ΄90 κατά 10 μονάδες του ΑΕΠ ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των φορολογικών εσόδων και της μείωσης των δαπανών για τόκους και όχι της μείωσης των πρωτογενών δαπανών. Για αυτό, όπως υποστηρίζει, η τάση αυτή αναστράφηκε μετά το 2001.
Προτείνει λοιπόν ότι η συγκράτηση των δημόσιων δαπανών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα για τον περιορισμό των δημοσιονομικών ανισορροπιών της ελληνικής οικονομίας.
Παράλληλα, σημειώνει ότι θα πρέπει να καταργηθούν οι ρυθμίσεις για την περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους για τους ασυνεπείς φορολογούμενους. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση η συνεχής προσφυγή σε ρυθμίσεις οδηγεί μακροχρόνια σε μεγαλύτερη φοροδιαφυγή, καθώς οι ασυνεπείς φορολογούμενοι ενσωματώνουν στις προσδοκίες τους την πρακτική αυτή και δεν εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις εις βάρος των συνεπών φορολογουμένων. Επιπλέον, τονίζεται ότι λόγω του φορολογικού ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο αύξησης των φορολογικών συντελεστών ή επιβολής νέων φόρων.
Όπως τόνισε ο κ. Προβόπουλος η φοροδιαφυγή ανέρχεται στο 20% των φορολογικών εσόδων.
Η διαφορά απόδοσης (spread) των ελληνικών ομολόγων
Σε ό,τι αφορά το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εκτιμάται πως και φέτος θα παραμείνει υψηλό, ενώ θα αρχίσει πάλι να διευρύνεται, όταν ξεκινήσει η ανάκαμψη της οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά το συνολικό ποσοστό ανεργίας σημειώνεται ότι ενδέχεται να μην αυξηθεί δραματικά, δεδομένου ότι ο ρυθμός ανόδου του εργατικού δυναμικού έχει υποχωρήσει σε σχετικά χαμηλό επίπεδο την τελευταία τετραετία.
Επιπλέον, ζητά:
* πειθαρχημένη δημοσιονομική πολιτική,
* άμεσο περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω του 3% για το 2009 και μηδενισμό του για το 2012. Στη χώρα μας, όπως αναφέρεται, η ίδια παροχή δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών θα μπορούσε να διασφαλιστεί με δαπάνες μικρότερες κατά 30%.
* εφαρμογή πλέγματος μεταρρυθμίσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα,
* ταχύτερη υλοποίηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας.
Υπέρ των συγχωνεύσεων των μεγάλων τραπεζών στο μέλλον
Σχετικά με τις τράπεζες ο διοικητής της ΤτΕ εκτιμά πως οφείλουν να αξιοποιήσουν τις ρυθμίσεις του σχεδίου, αξιολογώντας προσεκτικά τις οικονομικές συνθήκες. Παράλληλα, λέει "ναι" στη χρηματοδότηση των θυγατρικών των τραπεζών στο εξωτερικό, όχι όμως από το "πακέτο" των 28 δισ. ευρώ, ενώ τάσσεται υπέρ των συγχωνεύσεων των μεγάλων τραπεζών στο μέλλον.
Εξάλλου, η Τράπεζα της Ελλάδος παροτρύνει τις τράπεζες να κάνουν ορθολογική χρήση των πόρων του κυβερνητικού σχεδίου ενίσχυσης της ρευστότητας. Παράλληλα, υπενθυμίζεται ότι έχει ζητήσει από τις τράπεζες να συγκρατήσουν τις παροχές (bonus) προς τα υψηλόβαθμα στελέχη τους και να περιορίσουν σημαντικά τα μερίσματα που διανέμουν, προκειμένου να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους και τις προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων.
Στο 10% η πιστωτική επέκταση φέτος
Ο ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα θα συνεχίσει να επιβραδύνεται τους επόμενους μήνες. Εκτιμάται όμως ότι, κατά μέσο όρο για ολόκληρο το 2009, είναι δυνατόν να διαμορφωθεί γύρω στο 10%, εφόσον συντρέξουν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις. Πρώτη και κυριότερη η πλήρης αξιοποίηση από τις τράπεζες των ρυθμίσεων του κυβερνητικού σχεδίου ενίσχυσης της ρευστότητας, συνολικού ύψους 28 δισ. ευρώ. Δεύτερη προϋπόθεση είναι να διαμορφωθεί η οικονομική δραστηριότητα κοντά στις προβλέψεις και τους ρυθμούς που προαναφέρθηκαν, ώστε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών να διατηρηθεί σε ύψος ικανό να στηρίξει την άνοδο των καταθέσεων. Τρίτη προϋπόθεση είναι να υπάρξει περιορισμένη μόνο επίπτωση στις τραπεζικές καταθέσεις από τη στροφή του Δημοσίου στην έκδοση τίτλων με ανταγωνιστικά επιτόκια, οι οποίοι διατίθενται τελευταία στην εγχώρια αγορά.
Σύμφωνα με τον Κεντρικό Τραπεζίτη τα θεμελιώδη μεγέθη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος έχουν επηρεαστεί σε χαμηλότερο βαθμό από τη διεθνή κρίση, σε σύγκριση με τα τραπεζικά συστήματα άλλων χωρών. Σε αυτό έχουν συμβάλει οι συνεχείς έλεγχοι από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οριακή μόνο έκθεση των τραπεζών σε λεγόμενα “τοξικά” στοιχεία ενεργητικού, η μικρή εξάρτησή τους από τις αγορές για την άντληση κεφαλαίων, τα ικανοποιητικά τους επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας και βαθμού μόχλευσης του ενεργητικού. Τα δεδομένα αυτά επέτρεψαν στις ελληνικές τράπεζες να παραμένουν κατά βάση υγιείς και ισχυρές, ακόμη και όταν το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα πορεύεται εν μέσω θυέλλης.
Ενόψει των αυξημένων κινδύνων που απορρέουν από την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, την υψηλή μεταβλητότητα στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων, καθώς και τις επικρατούσες συνθήκες χαμηλής ρευστότητας και μειωμένης κερδοφορίας, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ζητήσει από τις τράπεζες την εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών, ώστε να διασφαλίζεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις των δεικτών αποδοτικότητας, ποιότητας του χαρτοφυλακίου χρηματοδοτήσεων, ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, η Τράπεζα της Ελλάδος παροτρύνει τις τράπεζες να κάνουν ορθολογική χρήση των πόρων του κυβερνητικού σχεδίου ενίσχυσης της ρευστότητας. Παράλληλα, έχει ζητήσει από τις τράπεζες να συγκρατήσουν τις παροχές (bonus) προς τα υψηλόβαθμα στελέχη τους και να περιορίσουν σημαντικά τα μερίσματα που διανέμουν, προκειμένου να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους και τις προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων.
Σύμφωνα με τον Κεντρικό Τραπεζίτη τα θεμελιώδη μεγέθη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος έχουν επηρεαστεί σε χαμηλότερο βαθμό από τη διεθνή κρίση, σε σύγκριση με τα τραπεζικά συστήματα άλλων χωρών. Σε αυτό έχουν συμβάλει οι συνεχείς έλεγχοι από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οριακή μόνο έκθεση των τραπεζών σε λεγόμενα “τοξικά” στοιχεία ενεργητικού, η μικρή εξάρτησή τους από τις αγορές για την άντληση κεφαλαίων, τα ικανοποιητικά τους επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας και βαθμού μόχλευσης του ενεργητικού. Τα δεδομένα αυτά επέτρεψαν στις ελληνικές τράπεζες να παραμένουν κατά βάση υγιείς και ισχυρές, ακόμη και όταν το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα πορεύεται εν μέσω θυέλλης.
Ενόψει των αυξημένων κινδύνων που απορρέουν από την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, την υψηλή μεταβλητότητα στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων, καθώς και τις επικρατούσες συνθήκες χαμηλής ρευστότητας και μειωμένης κερδοφορίας, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ζητήσει από τις τράπεζες την εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών, ώστε να διασφαλίζεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις των δεικτών αποδοτικότητας, ποιότητας του χαρτοφυλακίου χρηματοδοτήσεων, ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, η Τράπεζα της Ελλάδος παροτρύνει τις τράπεζες να κάνουν ορθολογική χρήση των πόρων του κυβερνητικού σχεδίου ενίσχυσης της ρευστότητας. Παράλληλα, έχει ζητήσει από τις τράπεζες να συγκρατήσουν τις παροχές (bonus) προς τα υψηλόβαθμα στελέχη τους και να περιορίσουν σημαντικά τα μερίσματα που διανέμουν, προκειμένου να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους και τις προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων.
Όχι σε νέους φόρους
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, θεωρεί υπεύθυνες για τη διατήρηση του ελλείμματος σε υψηλά επίπεδα τις κυβερνήσεις των τελευταίων 18 ετών. Ο κ. Προβόπουλος στην έκθεση του υποστηρίζει ότι η μείωση του ελλείμματος τη δεκαετία του ΄90 κατά 10 μονάδες του ΑΕΠ ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των φορολογικών εσόδων και της μείωσης των δαπανών για τόκους και όχι της μείωσης των πρωτογενών δαπανών. Για αυτό, όπως υποστηρίζει, η τάση αυτή αναστράφηκε μετά το 2001.
Προτείνει λοιπόν ότι η συγκράτηση των δημόσιων δαπανών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα για τον περιορισμό των δημοσιονομικών ανισορροπιών της ελληνικής οικονομίας.
Παράλληλα, σημειώνει ότι θα πρέπει να καταργηθούν οι ρυθμίσεις για την περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους για τους ασυνεπείς φορολογούμενους. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση η συνεχής προσφυγή σε ρυθμίσεις οδηγεί μακροχρόνια σε μεγαλύτερη φοροδιαφυγή, καθώς οι ασυνεπείς φορολογούμενοι ενσωματώνουν στις προσδοκίες τους την πρακτική αυτή και δεν εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις εις βάρος των συνεπών φορολογουμένων. Επιπλέον, τονίζεται ότι λόγω του φορολογικού ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο αύξησης των φορολογικών συντελεστών ή επιβολής νέων φόρων.
Όπως τόνισε ο κ. Προβόπουλος η φοροδιαφυγή ανέρχεται στο 20% των φορολογικών εσόδων.
Η διαφορά απόδοσης (spread) των ελληνικών ομολόγων
Μολονότι άλλες χώρες στην περίοδο 2008-2010 θα έχουν δημοσιονομικά ελλείμματα μεγαλύτερα από την Ελλάδα, η διαφορά αποδόσεων των κρατικών ομολόγων τους από τα αντίστοιχα γερμανικά είναι πολύ μικρότερη από ό,τι στην περίπτωση των ελληνικών ομολόγων εκτιμά ο κ. Προβόπουλος ο οποίος εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει επειδή οι άλλες χώρες έχουν εισέλθει σε περίοδο ύφεσης και τα ελλείμματά τους έχουν κυρίως κυκλικό χαρακτήρα, ενώ το δημόσιο χρέος τους είναι πολύ χαμηλότερο από το ελληνικό. Αντίθετα, τα ελληνικά δεδομένα που ανησυχούν τις αγορές (δημοσιονομικές προοπτικές, δημόσιο χρέος, ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μελλοντικές υποχρεώσεις του ασφαλιστικού συστήματος) οφείλονται σε αίτια που έχουν κυρίως διαρθρωτικό χαρακτήρα.
Τονίζει παράλληλα ότι σημαντική υποχώρηση της διαφοράς αποδόσεων δεν διαφαίνεται για τους επόμενους μήνες. Όπως η πολύ μικρή διαφορά αποδόσεων στο παρελθόν αντανακλούσε μια γενικότερη τάση των αγορών να υποεκτιμούν τους κινδύνους, έτσι και η πρόσφατη μεγάλη διεύρυνση της διαφοράς αντανακλά μια γενικότερη τάση υπερεκτίμησης και την υπερβολική απροθυμία των διεθνών επενδυτών να αναλάβουν κινδύνους. Πέραν αυτού, αναμένεται ότι τους επόμενους μήνες η προσφορά κρατικών (και εταιρικών) τίτλων στη διεθνή αγορά θα αυξηθεί σημαντικά, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής ώθησης και των προγραμμάτων ενίσχυσης των τραπεζών που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες. Αυτό θα ασκήσει ανοδική επίδραση στις αποδόσεις των τίτλων και ενδεχομένως στις κατά χώρα διαφορές αποδόσεων, γεγονός που θα αύξανε περαιτέρω το κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου.
Τονίζει παράλληλα ότι σημαντική υποχώρηση της διαφοράς αποδόσεων δεν διαφαίνεται για τους επόμενους μήνες. Όπως η πολύ μικρή διαφορά αποδόσεων στο παρελθόν αντανακλούσε μια γενικότερη τάση των αγορών να υποεκτιμούν τους κινδύνους, έτσι και η πρόσφατη μεγάλη διεύρυνση της διαφοράς αντανακλά μια γενικότερη τάση υπερεκτίμησης και την υπερβολική απροθυμία των διεθνών επενδυτών να αναλάβουν κινδύνους. Πέραν αυτού, αναμένεται ότι τους επόμενους μήνες η προσφορά κρατικών (και εταιρικών) τίτλων στη διεθνή αγορά θα αυξηθεί σημαντικά, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής ώθησης και των προγραμμάτων ενίσχυσης των τραπεζών που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες. Αυτό θα ασκήσει ανοδική επίδραση στις αποδόσεις των τίτλων και ενδεχομένως στις κατά χώρα διαφορές αποδόσεων, γεγονός που θα αύξανε περαιτέρω το κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου.