Της Έφης Καραγεώργου
 

Περισσότερα από όσα εισπράττουν πρέπει να πληρώνουν στις τράπεζες κάθε μήνα 11.000 νοικοκυριά, τα οποία «πνίγονται» στα χρέη, και τελικά αδυνατούν να είναι συνεπή στις υποχρεώσεις τους, σύμφωνα με έρευνα της Τράπεζας Ελλάδος για το δανεισμό των ελληνικών νοικοκυριών.

Επίσης 345.408 νοικοκυριά βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού, αφού δαπανούν πάνω από το 40% των μηνιαίων αποδοχών τους προκειμένου να καλύψουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.

Ταυτόχρονα η θέση των  νοικοκυριών αυτών είναι ιδιαίτερα επισφαλής,  καθώς έχουν στην «πλάτη» τους συνολικά χρέη πάνω από  36 δισ. ευρώ, δηλαδή το 36,6% του συνολικού χρέους των νοικοκυριών που έφτασε στα τέλη του 2007 τα 100 δισ. ευρώ. 

Την ίδια ώρα, η χρηματοπιστωτική κρίση έχει οδηγήσει σε αυξήσεις επιτοκίων (περί τη 1 μονάδα στα καταναλωτικά και από 0,5 μέχρι 0,75 της μονάδας στα στεγαστικά), και αν  συνεχιστεί η ίδια κατάσταση  τα νοικοκυριά αυτά, δεν θα αντέξουν την οικονομική επιβάρυνση και θα αναγκαστούν να  κηρύξουν «πτώχευση».

Από  τα στοιχεία της τελευταία έρευνας της ΤτΕ, με θέμα «δανεισμός και χρηματοοικονομική πίεση στα νοικοκυριά», που διενεργήθηκε πανελλαδικά το τελευταίο τρίμηνο του 2007 (σε δείγμα 6.000 νοικοκυριών), προκύπτει  ότι:

* Αυξήθηκε στα 2,15 εκ. ο αριθμός των νοικοκυριών που έχουν δανειστεί. Συγκεκριμένα το ποσοστό των δανεισμένων νοικοκυριών ανέβηκε στο  51,4% στο τέλος του 2007 από 46,9% που ήταν το 2005.

* Μειώθηκε το ποσοστό των νοικοκυριών που δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα στην πληρωμή των υποχρεώσεων του στο 84% (από 88%). Πρόκειται για νοικοκυριά που δαπανούν  μέχρι το 40% των μηνιαίων εισοδημάτων τους για την εξυπηρέτηση δανειακών υποχρεώσεων.

* Το υπόλοιπο 16% των νοικοκυριών -δηλαδή τα 345.408-  βρίσκεται στο «κόκκινο» και  αντιμετωπίζει δυσκολίες, αφού πληρώνει σε δάνεια και κάρτες περισσότερο από το 40% των αποδοχών του. Εξ αυτών το 3,2% (11.053 νοικοκυριά) εισπράττει το μήνα λιγότερα απ΄ όσα πρέπει να πληρώσει στις τράπεζες. Μάλιστα όπως υπογραμμίζεται στην έρευνα: «ο λόγος κόστους υπερβαίνει το μηνιαίο εισόδημα  του νοικοκυριού, υποδηλώνοντας ότι, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, στα νοικοκυριά αυτά ασκείται υψηλή χρηματοοικονομική πίεση».

* Μειώθηκε το ποσοστό των δανεισμένων νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, ενώ αυξήθηκε το ποσοστό  των δανεισμένων νοικοκυριών με εισόδημα πάνω από 35.000 ευρώ (π.χ. το ποσοστό για όσους έχουν στεγαστικά δάνεια αυξήθηκε στο 28% από 17%).

Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες ακολουθούν αυστηρότερους κανόνες σε ό,τι αφορά την έγκριση των δανείων με βάση το εισόδημα των υποψήφιων δανειοληπτών, και απορρίπτουν πολλές αιτήσεις για δανειοδότηση που προέρχονται από οικονομικά ασθενέστερους. Η στροφή αυτή στις εγκρίσεις νέων δανείων έχει στόχο και την ασφαλέστερη τοποθέτηση των τραπεζών, αλλά και την ευχερέστερη εξόφληση των δανείων από τα νοικοκυριά.

 

Ως ποσοστό του ΑΕΠ η δανειακή επιβάρυνση των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στο 45,3% (μαζί με τα τιτλοποιημένα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια). Εξακολουθεί όμως στην Ελλάδα να είναι σε χαμηλότερο επίπεδο  σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης που είναι 54,3% (χωρίς τις τιτλοποιήσεις).

Η πλέον διαδεδομένη κατηγορία δανεισμού συνεχίζει να  είναι μέσω πιστωτικών καρτών με το 60,8% να έχει οφειλές από κάρτες (από 54,4% το 2005). 

Ακολουθούν τα στεγαστικά με ποσοστό 40,1%  (από  37,3% το 2005). Επίσης το 31,7% των δανεισμένων νοικοκυριών εξοφλεί κάποιο καταναλωτικό -προσωπικό- δάνειο αυτοκινήτου (το ποσοστό ήταν στο 28,9% το 2005).

Το μέσο υπόλοιπο,  των στεγαστικών  δανείων ανέρχεται στις 51.000 ευρώ (από 41.700 ευρώ το 2005 και 29.560 το 2002), ενώ το μέσο υπόλοιπο για καταναλωτικά- κάρτες κλπ, διαμορφώνεται στις 9.125 ευρώ (από 6.275 ευρώ το 2005 και 4.246 το  2002).

Επίσης από την έρευνα προκύπτει ότι: Το 6,7% των νοικοκυριών μεταφέρει τα καταναλωτικά του δάνεια και το 5,2% τα στεγαστικά του.