Του Χάρη Φλουδόπουλου

Αισθητή βελτίωση κατέγραψε το 2025 η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, φέρνοντας τη χώρα πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο τιμών. Με βάση τη μέση τιμή της προημερήσιας αγοράς (Day-Ahead Market – DAM), η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στη 12η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών, με μέση τιμή έτους 105,21 €/MWh. Πρόκειται για σαφή μετατόπιση σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, όταν η ελληνική αγορά βρισκόταν σταθερά ανάμεσα στις ακριβότερες της Ευρώπης.

Ακριβότερες από την ελληνική αγορά παραμένουν το 2025 μια σειρά χωρών, με το Κόσοβο να καταγράφει την υψηλότερη μέση τιμή στην Ευρώπη στα 118,34 €/MWh, ενώ ακολουθούν η Αλβανία, η Μάλτα, η Ουκρανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία. Υψηλότερα από την Ελλάδα κινούνται επίσης χώρες της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, όπως η Βόρεια Μακεδονία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Σερβία και η Κροατία.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει υψηλότερες τιμές σε σύγκριση με τις ώριμες και ισχυρά διασυνδεδεμένες αγορές της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, οι μέσες τιμές το 2025 κινούνται σε εύρος 60–90 €/MWh, ενώ ακόμη χαμηλότερα βρίσκονται οι σκανδιναβικές αγορές. Ενδεικτικά, χαμηλότερες τιμές από την Ελλάδα καταγράφουν η Αυστρία (99,12 €/MWh), η Τσεχία (97,45 €/MWh), η Γερμανία (89,55 €/MWh) και η Ολλανδία (87,07 €/MWh), ενώ στον ευρωπαϊκό Νότο η Πορτογαλία (67,23 €/MWh), η Ισπανία (65,58 €/MWh) και η Γαλλία (60,94 €/MWh) διαμορφώνουν ένα σαφώς φθηνότερο περιβάλλον.

Καθοριστικός ο ρόλος των ΑΠΕ

Η βελτίωση της ελληνικής θέσης συνδέεται άμεσα με την αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα. Το 2025 χαρακτηρίστηκε από ισχυρότερη διείσδυση φωτοβολταϊκών και αιολικών, περιορίζοντας τη λειτουργία ακριβότερων μονάδων φυσικού αερίου και ασκώντας πιέσεις στις τιμές της χονδρεμπορικής.

Παρά ταύτα, η σύγκριση με χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία δείχνει ότι το όφελος από τις ΑΠΕ στην Ελλάδα δεν έχει αποτυπωθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Κρίσιμος ανασταλτικός παράγοντας παραμένει η έλλειψη επαρκών υποδομών αποθήκευσης, που θα επέτρεπαν την αξιοποίηση της πλεονάζουσας πράσινης παραγωγής και τη μεταφορά της σε ώρες αιχμής.

Το "χαμένο" όφελος της αποθήκευσης

Η απουσία σταθμών αποθήκευσης σε κρίσιμη μάζα –μπαταρίες και αντλησιοταμιευτικά– διατηρεί:

-έντονες ενδοημερήσιες διακυμάνσεις τιμών,
-αυξημένες περικοπές ΑΠΕ σε περιόδους υπερπαραγωγής,
-μεγαλύτερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο τις βραδινές ώρες.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, εάν υπήρχε λειτουργική αποθήκευση σε κλίμακα, η μέση τιμή της ελληνικής DAM θα μπορούσε να υποχωρήσει κατά 5–10 €/MWh επιπλέον, βελτιώνοντας περαιτέρω τη θέση της χώρας στην ευρωπαϊκή κατάταξη.

Διασυνδέσεις: ο αδύναμος κρίκος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης

Ένας ακόμη παράγοντας που κρατά τις τιμές υψηλότερα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι οι ελλιπείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις τόσο εντός της περιοχής όσο και με τις αγορές χαμηλότερου κόστους της Κεντρικής και Βορειοδυτικής Ευρώπης. Η περιορισμένη διασυνοριακή μεταφορική ικανότητα οδηγεί σε κατακερματισμό της αγοράς και περιορίζει τη δυνατότητα εισαγωγών φθηνότερης ενέργειας σε περιόδους αυξημένης ζήτησης. Έτσι, αγορές όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Σερβία εμφανίζουν συστηματικά υψηλότερες τιμές σε σχέση με χώρες όπου τα ισχυρά δίκτυα και οι πολλαπλές διασυνδέσεις λειτουργούν εξομαλυντικά.

Το στοίχημα της επόμενης διετίας

Η μετακίνηση της Ελλάδας προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο τιμών και η κατάταξη στη 12η θέση το 2025 συνιστούν σαφές σημάδι προόδου. Το επόμενο κρίσιμο βήμα αφορά την επιτάχυνση των έργων αποθήκευσης και ενίσχυσης των δικτύων, ώστε η αυξημένη πράσινη παραγωγή να μεταφραστεί σε μόνιμα χαμηλότερο κόστος για τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά. Παράλληλα, για ουσιαστικότερη σύγκλιση των τιμών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι επενδύσεις στα δίκτυα-στόχο που προωθούνται μέσα από το πρόσφατο πακέτο για τα δίκτυα της Ευρωπαϊκή Επιτροπή.