της Ξανθής Γούναρη

Κρέατα, σοκολάτα, φρούτα, γαλακτοκομικά, καφές και γλυκά βάζουν φωτιά στο εορταστικό τραπέζι, την ώρα που ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων αναζητούν το "θαύμα των Χριστουγέννων" για να τα φέρουν βόλτα.

Το κόστος για το φετινό χριστουγεννιάτικο τραπέζι εκτιμάται ότι θα είναι τουλάχιστον 10%-13% υψηλότερο σε σχέση με πέρυσι, κυρίως λόγω των μεγάλων ανατιμήσεων στο μοσχάρι και στο αρνί, ενώ τη δική τους (πικρή) συμβολή έχουν και τα σοκολατοειδή. Μάλιστα οι ενώσεις καταναλωτών ανεβάζουν το κόστος για το εορταστικό μενού των τεσσάρων ατόμων ακόμη περισσότερο –έως και +20% σε σχέση με το 2024–, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη σύγκριση τιμών και την προσεκτική επιλογή προϊόντων.

Ακριβό μου κρέας

Το αρνί, το μοσχάρι και η γαλοπούλα, που παραδοσιακά πρωταγωνιστούν στα γιορτινά μενού, έχουν ακριβύνει σημαντικά, με τις τιμές να καταγράφουν διψήφιες αυξήσεις που φτάνουν ακόμη και το 48% σε ορισμένες κατηγορίες, ενώ μόνη… παρηγοριά αποτελεί το χοιρινό, καθώς για το εν λόγω κρέας δεν καταγράφονται σοβαρές ανατιμήσεις.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), οι τιμές στα εγχώρια μοσχάρια διαμορφώνονται πλέον στα 9,20 ευρώ το κιλό (επικρατούσα τιμή χονδρικής), σημειώνοντας άλμα 28,7% σε σχέση με πέρσι, όταν η τιμή κυμαινόταν στα 7,15 ευρώ. Η αύξηση γίνεται σχεδόν αβάσταχτη, αν κοιτάξει κανείς το αντίστοιχο διάστημα του 2023, όταν το εγχώριο μοσχάρι βρισκόταν μόλις στα 6,55 ευρώ το κιλό. Αυτό σημαίνει συνολική αύξηση 40,5% σε διάστημα δύο ετών.

Τα εισαγόμενα μοσχάρια, κυρίως από τη Γαλλία, ακολουθούν παρόμοια πορεία, με τις τιμές χονδρικής να διαμορφώνονται στα 9,40 ευρώ το κιλό, έναντι 7,90 ευρώ πέρσι και 7 ευρώ το 2023.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στα σούπερ-μάρκετ ο βόειος κιμάς από λάπα, δηλαδή ο φθηνότερος, ξεκινάει σήμερα από τα 13,20 ευρώ το κιλό, όταν δύο μήνες πριν ήταν 11,89 ευρώ το κιλό, ενώ στα συνοικιακά κρεοπωλεία η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος είναι κοντά στα 20 ευρώ το κιλό. Τον Νοέμβριο η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος στην Ελλάδα ήταν υψηλότερη κατά 26% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.

Η διεθνής αγορά βόειου κρέατος βρίσκεται υπό πίεση λόγω της μείωσης του ζωικού κεφαλαίου σε βασικές χώρες παραγωγής, ενώ η αυξημένη ζήτηση από τρίτες αγορές όπως η Τουρκία και η Αλγερία ανεβάζει περαιτέρω τις τιμές. Με δεδομένο ότι πάνω από το 90% του μοσχαρίσιου κρέατος που καταναλώνεται στην Ελλάδα εισάγεται κυρίως από Γαλλία, Ολλανδία, Γερμανία και Πολωνία, η χώρα επηρεάζεται άμεσα από αυτές τις διεθνείς εξελίξεις.

Την ίδια στιγμή απλησίαστο έχει γίνει και το αρνί λόγω της θανάτωσης εκατοντάδων χιλιάδων προβάτων στην Ελλάδα για τον περιορισμό της ευλογιάς. Η χονδρική τιμή άγγιζε τα 9,60 ευρώ το κιλό στις 10 Δεκεμβρίου, έναντι 7,40 ευρώ πέρσι. Η αύξηση της τάξης του 29,7% έρχεται έπειτα από μια πτώση 5,7% που είχε καταγραφεί μεταξύ 2023 και 2024, όταν η τιμή είχε κινηθεί από 7,85 ευρώ σε 7,40 ευρώ. Συνολικά, μέσα σε δύο χρόνια, το εγχώριο αρνί ακρίβυνε κατά 22,3%.

Στα κατσίκια η εικόνα είναι παρόμοια, με την τιμή να φτάνει τα 10,50 ευρώ το κιλό, σημειώνοντας αύξηση 16,7% σε σχέση με πέρσι (9 ευρώ) και 27,3% συνολικά από το 2023 (8,25 ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα εισαγόμενα αρνιά από τη Ρουμανία εμφανίζονται φέτος στο δελτίο του ΟΚΑΑ με τιμή 10,30 ευρώ το κιλό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή λιανικής του εγχώριου αρνιού στην Αγορά του Καταναλωτή στου Ρέντη, αγορά με πιο χαμηλές τιμές, ήταν στις 11 Δεκεμβρίου στα 14 ευρώ το κιλό, όταν μία εβδομάδα πριν, στις 3/12 ήταν στα 13 ευρώ το κιλό.

Σχετικά προσιτή επιλογή παραμένει το χοιρινό κρέας, με την τιμή του να ξεκινάει κάτω από τα 7 ευρώ το κιλό στα σούπερ-μάρκετ, ενώ η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στα γιδοπρόβατα, τα οποία, από 4,65 ευρώ το κιλό πέρσι στη χονδρική, εκτινάχθηκαν στα 6,90 ευρώ φέτος, σημειώνοντας άνοδο 48,4%.

Η νωπή γαλοπούλα ελληνικής εκτροφής πωλείται από 9,70 έως 13 ευρώ το κιλό, ενώ η κατεψυγμένη ελληνικής εκτροφής από 7,50 έως 11 ευρώ το κιλό και η κατεψυγμένη γαλλικής εκτροφής από 5,70 έως 6,70 ευρώ το κιλό.

Ρεκόρ αύξησης στη σοκολάτα

Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η τιμή της σοκολάτας και των προϊόντων σοκολάτας σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο αυξήθηκε κατά 22,9%, καταγράφοντας τη μεγα λύτερη ανατίμηση ανάμεσα στα αγαθά που συνθέτουν τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Η εκτίναξη των τιμών στα σοκολατοειδή δεν είναι νέο φαινόμενο, καθώς η ανηφόρα έχει ξεκινήσει εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια. Η νέα αυτή αύξηση έρχεται να προστεθεί στη σωρευτική ανατίμηση 25,3% που καταγράφηκε την τριετία από τον Νοέμβριο του 2021 έως και τον Νοέμβριο του 2024.

Γαϊτανάκι ανατιμήσεων

Επίσης οι τιμές του καφέ ήταν αυξημένες κατά 20,7% τον Νοέμβριο σε σχέση με έναν χρόνο πριν, των φρούτων κατά 9%, των προϊόντων ζαχαροπλαστικής κατά 6,9%, ενώ των γαλακτοκομικών και των αυγών κατά 4,4%.

Την ίδια ώρα, τα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα γλυκά, μελομακάρονα, κουραμπιέδες, δίπλες, καταγράφουν αξιοσημείωτες ανατιμήσεις σε σχέση με πέρσι. Σε πολλά ζαχαροπλαστεία οι τιμές αγγίζουν ακόμη και τα 18-21 ευρώ το κιλό, οδηγώντας αρκετούς καταναλωτές σε πιο συγκρατημένες αγορές, ενώ οι κουραμπιέδες ξεκινούν από 13 ευρώ ανά κιλό, διαφέροντας σημαντικά από περιοχή σε περιοχή και από κατάστημα σε κατάστημα.