Του Τάσου Δασόπουλου 

Πλήρη αντιστροφή της πτωτικής τάσης του εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για την Ελλάδα κατέγραψε το Νοέμβριο η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία Eurostat, κάνοντας πρόβλεψη για άνοδο στο 2,9% το Νοέμβριο από 1,6% το Οκτώβριο και 1,8% τον Σεπτέμβριο.

Οι κατηγορίες οι οποίες συνέβαλαν στην αλλαγή της τάσης, είναι οι τιμές της ενέργειας, οι τιμές τροφίμων, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε και η επαναφορά των υψηλών ανατιμήσεων στις υπηρεσίες. Στην ουσία αποδεικνύεται ότι η μεγάλη υποχώρηση που είχαμε τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, ήταν "τεχνική", αποτέλεσμα μεγαλύτερων αυξήσεων που είχαμε τους συγκεκριμένους μήνες, ένα χρόνο νωρίτερα. Το Νοέμβριο όμως η εικόνα ξεκαθάρισε και φάνηκε ότι η Ελλάδα συνεχίζει να έχει πληθωρισμό υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. 

Σε δεύτερη ανάγνωση ο πληθωρισμός στην Ελλάδα δεν είναι από τους υψηλότερους στην ΕΕ, αλλά καλούνται να τον αντιμετωπίσουν εισοδήματα τα οποία είναι 30% χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι συνεχίζουν να επιβαρύνονται περισσότερο τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα τα οποία πληρώνουν όλο και μεγαλύτερες τιμές σε βασικά είδη διατροφής από το τέλος ακόμη του 2021, όταν οι οικονομίες άνοιξαν, μετά την υποχώρηση των συνεπειών της κρίσης που προκάλεσε ο κορονοϊός. 

Η επιτάχυνση του πληθωρισμού το Νοέμβριο  ήρθε κατ' αρχάς από την επίπτωση των τιμών της ενέργειας οι οποίες κατέγραψαν αύξηση κατά 0,3%, ενώ ένα μήνα νωρίτερα, τον Οκτώβριο, είχαν σημαντική αποπληθωριστική επίδραση, αφού κατέγραφαν μείωση κατά 3,1%. Το θέμα με τις τιμές της ενέργειας αναμένεται να εξομαλυνθεί τους επόμενους μήνες, αν δεν έχουμε αυξήσεις στις διεθνείς τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. 

Πιο πολύπλοκη εξέλιξη είναι η επάνοδος αυξήσεων πάνω από το μέσο πληθωρισμό στα τρόφιμα και ειδικότερα σε καθημερινά είδη διατροφής όπως είναι τα κρέατα, τα ψάρια και τα νωπά φρούτα. Τον δικό τους τόνο, δίνουν και οι ανατιμήσεις προϊόντων όπως είναι το κακάο και ο καφές που είναι και χρηματιστηριακά προϊόντα και είχαν φέτος πολύ κακή παραγωγή. Με βάση τις μετρήσεις της Εurostat, για την κατηγορία των ειδών διατροφής η αύξηση των τιμών έφτασε το Νοέμβριο στο 3,1% σε σχέση με το ίδιο μήνα του 2024, ενώ τον Οκτώβριο οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ήταν 1,4%. 

Άλλο ένα στοιχείο της ανόδου είναι και οι ανατιμήσεις των υπηρεσιών κατά 4,7% αφού καθώς φαίνεται κλάδοι όπως οι μεταφορές και η εστίαση, κράτησαν τις αυξήσεις που είχαμε κατά την τουριστική περίοδο και μετά το τέλος της σεζόν. Στην αντίστοιχη σύγκριση του Οκτωβρίου, η αύξηση των τιμών των υπηρεσιών ήταν 2,8%.

Η Ευρωζώνη 

Την ίδια ώρα σε μέσα επίπεδα Ευρωζώνης ο πληθωρισμός για τον Οκτώβριο είχε οριακή επιτάχυνση στο 2,2% τον Νοέμβριο από 2,1% τον Οκτώβριο Η αύξηση αυτή διαμορφώθηκε από  επιμέρους αυξήσεις των τιμών των υπηρεσιών κατά 3,5% έναντι αύξησης 3,4% που είχαμε τον περασμένο Οκτώβριο. Τα προϊόντα διατροφής καταγράφουν αυξήσεις 2,5%, τα μη ενεργειακά βιομηχανικά προϊόντα είχαν αυξήσεις τιμών 0,6% και οι τιμές της ενέργειας με μικρή μείωση κατά 0,5%. Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, τον υψηλότερο πληθωρισμό εμφανίζει η Εσθονία (4,7%), η Κροατία (4,3%) και η Αυστρία (4,1%), ενώ τον χαμηλότερο η Κύπρος με 0,2%.