Του Τάσου Δασόπουλου
Ανάπτυξη στο 2% μέχρι και το 2027 και σταθερά πτωτική πορεία για το χρέος προβλέπει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την Ελλάδα σε έκθεση του για τις προοπτικές των κρατών μελών του χωρίς να παραλείπει να χτυπήσει και ένα καμπανάκι κινδύνου για τις αυξήσεις των μισθών πάνω από την παραγωγικότητα.
Ειδικότερα, ο ΟΟΣΑ προβλέπει ανάπτυξη 2,1% για φέτος, 2,2% για το 2026 και 1,8% για το 2027 συνδέοντας τις προβλέψεις του με την πορεία ολοκλήρωση των επενδύσεων του Ταμείου Ανάπτυξης οι οποίες θα κορυφωθούν τον επόμενο χρόνο για υποχωρήσουν το 2027. Οδηγός της ανάπτυξης, σύμφωνα με τον Οργανισμό, θα είναι και η κατανάλωση λόγω της αύξηση των εισοδημάτων και της μείωσης της ανεργίας.
Τονίζεται ακόμη ότι οι προγραμματισμένες αυξήσεις του κατώτατου μισθού, κατά 8% σωρευτικά, μέχρι τον Απρίλιο του 2027, θα παράσχουν πρόσθετη στήριξη εισοδήματος. Οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται από τα Ταμεία Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προβλέπεται να αυξηθούν από 2,1% του ΑΕΠ το 2025 σε 4% του ΑΕΠ το 2026, πριν από τη σταδιακή κατάργησή τους, γεγονός που θα μετριάσει την αύξηση των επενδύσεων.
Για τον πληθωρισμό επισημαίνεται ότι παρέμεινε σταθερός κοντά στο 3% το τρίτο τρίμηνο του 2025, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές των υπηρεσιών και των τροφίμων υπερίσχυσαν των χαμηλότερων τιμών ενέργειας, αλλά μειώθηκε απότομα στο 1,6% τον Οκτώβριο του 2025. Ο Οργανισμός προβλέπει υποχώρηση του πληθωρισμού (σε όρους εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή) στο 2,1%, αλλά όχι νωρίτερα από το 2027.
Κίνδυνος οι υψηλές αυξήσεις μισθών
Ο ΟΟΣΑ τονίζει ότι η αύξηση των μισθών που ξεπερνά τα κέρδη παραγωγικότητας, κινδυνεύει να πυροδοτήσει νέα "ακραία καιρικά φαινόμενα", ενώ ως πιθανό κίνδυνο τονίζει το ενδεχόμενο να μην αξιοποιήσουμε όπως πρέπει τους πόρους του ΤΑΑ.
Προς το παρόν η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκε λόγω της μείωσης των επιτοκίων του ευρώ, ενώ η πορεία του τουρισμού παραμένει ανοδική με αύξηση εισπράξεων 11% το πρώτο μισό του 2025. Παράλληλα, ο ΟΟΣΑ επαναλαμβάνει την εκτίμηση της Αθήνας αλλά και άλλων διεθνών οργανισμών ότι η επίδραση των δασμών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην ελληνική οικονομία θα είναι ελάχιστη, λόγω του μικρού ποσοστού των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.
Μεταρρυθμίσεις
Αναφερόμενος στις μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να προχωρήσουν, σημειώνεται ότι λόγω της γήρανσης του πληθυσμού της Ελλάδας, η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η μείωση των ελλείψεων δεξιοτήτων αποτελούν βασικές προτεραιότητες.
Η συνέχιση των πρόσφατων μέτρων για να καταστεί το κανονιστικό πλαίσιο πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό και θα τόνωνε τις επενδύσεις. Υπάρχουν ακόμη περιθώρια μείωσης των κανονιστικών βαρών, επισημοποιώντας και επιταχύνοντας την αναθεώρηση των υφιστάμενων επιχειρηματικών κανονισμών, διασφαλίζοντας μια αποτελεσματική διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη νέα νομοθεσία και χαλαρώνοντας τους περιορισμούς στις επαγγελματικές υπηρεσίες, ιδίως στους συμβολαιογράφους και τους δικηγόρους.
Η ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης, η αναδιάρθρωση των πολιτικών της αγοράς εργασίας προς την κατάρτιση και την παροχή συμβουλών για τους ανέργους, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλής ποιότητας κατάρτιση, θα μείωνε τις αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και θα κάλυπτε καλύτερα τις εργασιακές ανάγκες των επιχειρήσεων.
Η βελτίωση της πρόσβασης στη φροντίδα των παιδιών με τη μετατόπιση των δημόσιων δαπανών από τα επιδόματα τοκετού προς τις εγκαταστάσεις φροντίδας παιδιών θα βοηθούσε στην ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, αναφέρει ο Οργανισμός.
Υψηλά πλεονάσματα, χαμηλό χρέος
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού προβλέπεται να παραμείνει σημαντικό στο 2,3-2,9% του ΑΕΠ την περίοδο 2025-2027, σύμφωνα με τους στόχους της κυβέρνησης. Τα υψηλότερα από το αναμενόμενο έσοδα στήριξαν ένα πρωτογενές πλεόνασμα 4% του ΑΕΠ το 2024 και δημιούργησαν περιθώρια για ορισμένες πρόσθετες δαπάνες. Τα νέα δημοσιονομικά μέτρα ανέρχονται στο 0,7% του ΑΕΠ το 2026 και αυξάνονται στο 0,9% του ΑΕΠ το 2027, αντανακλώντας κυρίως τη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων για τους εργαζομένους, τους συνταξιούχους, τους αγρότες, τους αυτοαπασχολούμενους και τις οικογένειες, την αύξηση των δαπανών για την άμυνα και την ασφάλεια και τη νέα στήριξη των ενοικίων από τον Νοέμβριο του 2025 και μετά.
Ο Οργανισμός προβλέπει σταθερή μείωση του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 139,4% του ΑΕΠ στο τέλος του 2026 από 145,8% που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του χρόνου, ενώ αναμένει να αποκλιμακωθεί περαιτέρω στο 134,5% το 2027.
Τονίζεται μάλιστα ότι η διατήρηση σε πτωτική πορεία του δείκτη δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ παραμένει καθοριστική, δεδομένου του ακόμη υψηλού επιπέδου χρέους και των υψηλών μελλοντικών πιέσεων στις δαπάνες, από τις μεγάλες επενδυτικές ανάγκες, την κλιματική αλλαγή και τη γήρανση του πληθυσμού.
