Του Κώστα Κατίκου

Αναβολή για δεύτερη χρονιά παίρνει κατά τα φαινόμενα η αύξηση των εισφορών 1,4 εκατ. αυτοαπασχολουμένων με τον μηχανισμό του δείκτη μισθών, καθώς θα οδηγούσε σε διπλάσια επιβάρυνση σε σχέση με την αύξηση βάσει του πληθωρισμού στην οποία φαίνεται να καταλήγει το υπουργείο Εργασίας.

Ο δείκτης μεταβολής μισθών καταγράφει την αύξηση που σημείωσαν σε σχέση με το προηγούμενο έτος οι μισθοί όλων των εργαζομένων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και κατά το ποσοστό μεταβολής των μισθών θα πρέπει να αυξάνονται και οι εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών. Το νέο σύστημα θα ξεκινούσε από φέτος αλλά αναβλήθηκε γιατί δεν είχε καταρτιστεί ο δείκτης μισθών. Το ίδιο όμως φαίνεται πως θα γίνει και για το 2026 προκειμένου να αποφευχθεί μια μεγαλύτερη επιβάρυνση στις εισφορές των επαγγελματιών αλλά και των αγροτών σε σχέση με αυτή που θα έχουν από την αύξηση των εισφορών τους με βάση τον πληθωρισμό.

Με τον δείκτη μισθών οι εισφορές θα αυξάνονταν το 2026 κατά 5,5% με 6%, ενώ με τον πληθωρισμό η επιβάρυνση πέφτει στο μισό καθώς θα αυξηθούν κατά 2,6% με 2,7%. 

Με την αύξηση των εισφορών βάσει του πληθωρισμού του 2025 οι επιβαρύνσεις που θα προκύψουν το 2026 στις μηνιαίες εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών θα είναι από 6,6 ευρώ τον μήνα για την πρώτη κατηγορία ως 17,40 ευρώ τον μήνα για την έκτη. 

Η συνολική εισφορά της 1ης κατηγορίας (μαζί με τα 10 ευρώ για ανεργία) θα ανέλθει στα 261,27 ευρώ τον μήνα από 254 ευρώ τώρα, η 2η κατηγορία θα ανέβει στα 311,48 ευρώ από 303,59 ευρώ, η 3η θα φτάσει στα 371,25 ευρώ από 361,84 ευρώ, η 4η θα ανέλθει στα 444,16 ευρώ από 432,90 ευρώ, η 5η θα διαμορφωθεί στα 530,22 ευρώ από 516,78 ευρώ και η εισφορά της 6ης κατηγορίας θα αυξηθεί στα 686,79 ευρώ από 669,39 ευρώ που είναι τώρα. 

Με τον δείκτη μισθών και με μια μεταβολή κατά 5,5%, η αύξηση στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών θα ήταν διπλάσια σε όλες τις κατηγορίες. Με τον δείκτη μισθών η εισφορά της 1ης κατηγορίας θα ανερχόταν στα 268,66 ευρώ τον μήνα, η 2η κατηγορία θα ανέβαινε στα 320,29 ευρώ, η 3η θα έφτανε στα 381,74 ευρώ, η 4η θα ήταν στα 456,71 ευρώ, η 5η θα διαμορφωνόταν στα 545,20 ευρώ και η εισφορά της 6ης κατηγορίας θα αυξανόταν στα 706,21 ευρώ. 

Με τον δείκτη μισθών, οι μηνιαίες αυξήσεις που θα προέκυπταν στις εισφορές των επαγγελματιών θα ήταν από 14 ευρώ τον μήνα ως 37 ευρώ τον μήνα, ενώ με την αύξηση των εισφορών βάσει του πληθωρισμού η επιβάρυνση πέφτει στο μισό και είναι από 6,6 ευρώ τον μήνα στην πρώτη κατηγορία ως 17,40 ευρώ στην έκτη. 

Ένας πρόσθετος λόγος που οδηγεί το υπουργείο Εργασίας στο να αναβάλλει την αύξηση των εισφορών για τους επαγγελματίες με τον δείκτη μισθών είναι ότι οι 8 στους 10 επιλέγουν το χαμηλότερο ασφάλιστρο, και μόλις 2 στους 10 επιλέγουν τις υπόλοιπες κατηγορίες. Στην πράξη, ακόμη και με την πιο μικρή αύξηση βάσει του πληθωρισμού, οι εισφορές είναι για τους περισσότερους η τελευταία προτεραιότητα σε σχέση με τα υπόλοιπα ανελαστικά έξοδα και κόστη λειτουργίας. Για τον λόγο αυτόν, όχι μόνον επιλέγουν να μείνουν στην πρώτη κατηγορία, αλλά όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, το ποσοστό εισπραξιμότητας ακόμη και στις εισφορές της 1ης και χαμηλότερης κατηγορίας είναι γύρω στο 60%. Αυτό σημαίνει ότι μια αύξηση των εισφορών βάσει του δείκτη μισθών θα μείωνε την εισπραξιμότητα και ενδεχομένως και τα έσοδα του ΕΦΚΑ.