H νέα μορφή του Ταμείου Ανάκαμψης μετά την αναθεώρηση που έστειλε η Αθήνα στις Βρυξέλλες
Τετάρτη, 05-Νοε-2025 16:00
Του Τάσου Δασόπουλου
Αναθεώρηση περίπου 900 εκατ. ευρώ, η οποία εξασφαλίζει τους βασικούς στρατηγικούς στόχους του προγράμματος Ελλάδας 2.0., εξασφαλίζοντας και μια πιο ομαλή συνέχεια για τις τελευταίες τρεις δόσεις του προγράμματος, περιγράφει το κείμενο που έστειλε το βράδυ της Τρίτης στις Βρυξέλλες το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών.
Με μαξιλάρι περίπου 6,8 δισ. μεταξύ των ενταγμένων έργων, ο προϋπολογισμός φτάνει τα 25 δισ. ευρώ και, σε σύγκριση με τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό των 18,2 δισ. ευρώ, η Ελλάδα θα καταφέρει την πλήρη απορρόφηση των πόρων του ΤΑΑ.
Ωστόσο, σε καίρια προγράμματα όπως το δημοφιλές "Εξοικονομώ", όπου καταγράφονται καθυστερήσεις από τον πρώτο κύκλο του 2021, το υπουργείο ρισκάρει να δηλώσει ότι οι αξιολογήσεις προτάσεων που εκκρεμούν θα ολοκληρωθούν σε χρόνο ρεκόρ και οι δικαιούχοι θα πάρουν τα χρήματά τους.
Σε ένα ενδιάμεσο στάδιο βρίσκονται έργα βασικών υποδομών, όπως ο ΒΟΑΚ, ο οποίος είχε συνολική χρηματοδότηση ύψους 490 εκατ. ευρώ από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία θα υποστούν μερική απένταξη από το ΤΑΑ.
Στο συγκεκριμένο οδικό δίκτυο, ο βασικός άξονας (Χανιά–Ηράκλειο) χρηματοδοτείται με 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ στα δύο άλλα τμήματα (Χερσόνησος–Νεάπολη και Νεάπολη–Άγιος Νικόλαος) θα γίνουν προσαρμογές στον προϋπολογισμό και το φυσικό αντικείμενο του έργου.
Τα έργα που απεντάσσονται
Στα έργα που απεντάσσονται από το πρόγραμμα περιλαμβάνονται τα 5+1 μεγάλα αρδευτικά έργα, τα οποία είναι ενταγμένα στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μέσω πέντε διαγωνιστικών διαδικασιών.
Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 534.500.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (πληρωμές διαθεσιμότητας σε καθαρή παρούσα αξία), με παράλληλη χρηματοδότηση από το ΤΑΑ ύψους 157.377.407,40 ευρώ.
Η συμβατική διάρκεια των έργων είναι 25 έτη, περιλαμβανομένου του χρόνου μελέτης–κατασκευής, δοκιμών και λειτουργίας, ενώ οι διαγωνισμοί διεξήχθησαν με τη διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου.
Το πρόγραμμα "Απόλλων" κατά της ενεργειακής φτώχειας
Καθυστερήσεις οδηγούν το πρόγραμμα σε απένταξη από το Ταμείο Ανάκαμψης, που το χρηματοδοτούσε με 100 εκατ. ευρώ, τα οποία είχαν διασφαλιστεί για την υλοποίηση της πρώτης φάσης.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναζητά νέες πηγές χρηματοδότησης προκειμένου να προχωρήσει το πρόγραμμα και να επιτευχθούν οι στόχοι για μείωση του ενεργειακού κόστους στις συγκεκριμένες κατηγορίες καταναλωτών.
Μέσω του "Απόλλων", στόχος είναι να επωφεληθούν οι 13 περιφέρειες και οι 332 δήμοι για μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα δημοτικά κτίρια, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους, καθώς και 127.500 δικαιούχοι του ΚΟΤ Α, νοικοκυριά δηλαδή με ετήσιο εισόδημα έως 5.400 ευρώ, και επιπλέον 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ.
Επίσης, μια σειρά από ψηφιακές επενδύσεις, κυρίως του ιδιωτικού αλλά και του δημόσιου τομέα, ο προϋπολογισμός των οποίων δεν ξεπερνά τα 45 εκατ. ευρώ, θα μεταταχθούν για να ολοκληρωθούν με χρήματα του ΕΣΠΑ.
Τα προγράμματα που προστίθενται
Παράλληλα, μέρος των πόρων που κόβονται από τα έργα θα χρηματοδοτήσουν επιπλέον δράσεις του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης "Προλαμβάνω", οι οποίες έχουν βοηθήσει σημαντικό αριθμό πολιτών να αντιμετωπίσει εγκαίρως και αποτελεσματικά παθήσεις που αγνοούσαν.
Επιπλέον, ενισχύεται με πέμπτο κύκλο το ιδιαίτερα αποτελεσματικό πρόγραμμα δασικής προστασίας Antinero, ενώ διευρύνεται με νέες τεχνολογίες που αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη στο Ψηφιακό Σχολείο.
Επίσης, διευρύνεται το gigabit voucher που φέρνει την οπτική ίνα μέχρι το σπίτι, προστίθεται σύστημα παρακολούθησης και διαχείρισης κινδύνων από φυσικές καταστροφές και επεκτείνεται το πρόγραμμα για τις έξυπνες γέφυρες. Παράλληλα, θα ενισχυθούν έργα που υλοποιούνται από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης τόσο στον τομέα της οδικής ασφάλειας όσο και στον κρίσιμο τομέα της επεξεργασίας λυμάτων.