Του Κώστα Κατίκου

Μεγάλο εξακολουθεί να παραμένει  το χάσμα ανάμεσα στις συντάξεις του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. 

Στις νέες συντάξεις λόγω γήρατος που απονεμήθηκαν τον περασμένο Αύγουστο η μέση σύνταξη του δημοσίου διαμορφώθηκε στα 1.343,25 ευρώ μηνιαίως μικτά και η μέση σύνταξη ΕΦΚΑ για τους συνταξιούχους που προέρχονται από ταμεία του ιδιωτικού τομέα ήταν 862,32 ευρώ.

Οι νέοι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα δηλαδή λαμβάνουν ως και 483 ευρώ λιγότερα από τους συνταξιούχους του δημοσίου, ήτοι 56% χαμηλότερη σύνταξη.
Τα στοιχεία δημοσιεύονται στην τελευταία έκθεση του συστήματος Ηλιος  και εμμέσως αποκαλύπτουν τους λόγους για τους οποίους υπάρχει κα παραμένει το χάσμα στις συντάξεις του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.

Οι βασικοί λόγοι είναι οι εξής:

1.Οι συνταξιούχοι του δημοσίου προέρχονται από έναν κλάδο και δεν είναι από πολλούς και διαφορετικούς κλάδους με σημαντικές διαφορές μισθών όπως είναι οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα. Στο δημόσιο υπάρχει ένα μισθολόγιο που το ακολουθεί ο υπάλληλος μέχρι τη συνταξιοδότησή του, ενώ στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν πολλοί χαμηλοί μισθοί, διαστήματα ανεργίας,  και ακόμη πιο χαμηλές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες που κατεβάζουν και τον μέσο όρο των νέων συντάξεων.

2.Οι συνταξιούχοι του δημοσίου δεν έχουν οφειλές που να συμψηφίζονται με τη σύνταξη, πλην των εξαγορών πλασματικών ετών, ενώ οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα που προέρχονται από τα ταμεία των ελευθέρων επαγγελματιών, (ΟΑΕΕ) αν έχουν χρέη τα συμψηφίζουν από τη σύνταξη με αποτέλεσμα να τους μένει λενα μικρό ποσό μέχριο ν εξοφλήσουν τις οφειλές και αυτό το ποσό τραβάει προς τα κάτω και των μέσο όρο των συντάξεων δίνουν οι φορείς μισθωτών του ΕΦΚΑ (ΙΚΑ κ.λπ).

3.Στο δημόσιο η πλειονότητα των ασφαλισμένων συνταξιοδοτείται με καθεστώς πλήρους σύνταξης και όχι με μειωμένη, εν αντιθέσει με τους ασφαλισμένους σε ταμεία του ιδιωτικού τομέα οι οποίοι σε μεγάλο ποσοστό βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη αντί για πλήρη επειδή δεν συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για να πάρουν πλήρη σύνταξη. Οι πολλές μειωμένες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα κατεβάζουν και τον μέσο όρο των ποσών σε όλες τις νέες συντάξεις με αποτέλεσμα να διευρύνεται και το χάσμα με τις συντάξεις του δημοσίου.

Κατά τα λοιπά στην έκθεση Ήλιος για τον Αύγουστο του 2025, αποτυπώνεται μια βαθμιαία άνοδος του γενικού επιπέδου των συντάξεων αφενός λόγω των αυξήσεων που δίδονται κάθε χρόνο και αφετέρου εξαιτίας της αύξησης του χρόνου ασφάλισης που έχουν οι ασφαλισμένοι κατά τη συνταξιοδότησή τους.
Το 41,21% όλων των συνταξιούχων –παλαιών και νέων- περνούν παίρνουν κύρια σύνταξη άνω των 1.000 ευρώ μικτά. 

Το μέσο εισόδημα από κύριες συντάξεις γήρατος διαμορφώθηκε στα 1.117 ευρώ μικτά ενώ στα καθαρά μετά τις κρατήσει ΑΚΑΓΕ, ασθένειας και τον φόρο διαμορφώθηκε στα 952 ευρώ.

Βελτίωση εμφανίζουν και οι επικουρικές συντάξεις με το μέσο ποσό στην κατηγορία γήρατος να διαμορφώνεται στα 221 ευρώ.

Τον Αύγουστο απονεμήθηκαν με οριστικές αποφάσεις από τον ΕΦΚΑ 27.214 νέες συντάξεις εκ των οποίων οι 14.961 ήταν συντάξεις γήρατος, οι 6.251 συντάξεις λόγω θανάτου, 4.061 ήταν αναπηρικές και 1.942 ήταν άλλες περιπτώσεις (π.χ. επιδόματα που συγκαταβάλλονται με τις συντάξεις, ειδικές προσαυξήσεις συντάξεων κ.λπ) 

Το 25,96% των συνταξιούχων είναι ηλικίας άνω των 81 ετών, το 36,01% κυμαίνεται μεταξύ 71 και 80 ετών, το 35,04% μεταξύ 51 έως 70 ετών ενώ μόλις το 1,4% είναι συνταξιούχοι ηλικίας μικρότερης των 25 ετών. Συνταξιούχοι ηλικίας μεταξύ 61-70 ετών λαμβάνουν τα υψηλότερα ποσά σύνταξης.