"Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και οι Έλληνες μηχανικοί δημιουργούμε μια νέα γενιά Τεχνικών Οδηγιών, για βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον κατασκευές, που θα καθορίσουν το μέλλον της βιώσιμης δόμησης στη χώρα μας", τονίζει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, ανακοινώνοντας ότι το ΤΕΕ έχει ξεκινήσει την κατάρτιση των νέων "ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης", με σημείο αναφοράς το τεχνικό ντοκουμέντο: "Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη σύνταξη και αναθεώρηση των ΤΟΤΕΕ που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο της Εθνικής Συμμαχίας Αειφόρου Δόμησης", με χαρακτηριστικό τίτλο "ΤΟΤΕΕ 0".

"Καλώ τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ, ολόκληρο τον τεχνικό κόσμο, όσες/όσους εμπλέκονται στο οικοσύστημα των δομικών προϊόντων και κατασκευών, και τους ιδιοκτήτες και χρήστες των κτηρίων, να συμμετάσχουν ενεργά στην τελική διαμόρφωση της νέας γενιάς Τεχνικών Οδηγιών του ΤΕΕ, που θέτουν τους κανόνες, ώστε  οι κατασκευές μας να μην ρυπαίνουν, να εξοικονομούν ενέργεια, να χρησιμοποιούν σωστά τους φυσικούς πόρους και να προστατεύουν το περιβάλλον" σημειώνει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, με σημείο αναφοράς, τη δημόσια διαβούλευση της πρώτης κατευθυντήριας Τεχνικής Οδηγίας "ΤΟΤΕΕ 0".  

Το κείμενο της "ΤΟΤΕΕ 0" έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ (εδώ) προς δημόσια διαβούλευση, για την οποία ορίστηκε και ισχύει νέα προθεσμία ολοκλήρωσής της, έως την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2025.  

"Το ΤΕΕ, ως θεσμοθετημένος τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας, και εκ της αρμοδιότητάς του να μεριμνά για κάθε επαγγελματικό και επιστημονικό θέμα που επηρεάζει τις επιστήμες και τα επαγγέλματα του μηχανικού, τα έργα και την ανάπτυξη στη χώρα, έθεσε στη δημόσια διαβούλευση την Τεχνική Οδηγία με τίτλο "ΤΟΤΕΕ 0" σημειώνει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ  Γιώργος Στασινός και αναφέρει ότι:

"Πρόκειται για ένα βασικό κείμενο, που ορίζει τους κανόνες και τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για τη σύνταξη και αναθεώρηση όλων των Τεχνικών Οδηγιών που θα σχετίζονται με την αειφόρο δόμηση, με σεβασμό στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία. .

Η "ΤΟΤΕΕ 0" αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία μιας νέας γενιάς τεχνικών οδηγιών – των "ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης" – που υλοποιούν το ΤΕΕ και οι Έλληνες διπλωματούχοι μηχανικοί, παράγοντας πρότυπο και πρωτοποριακό σε ευρωπαϊκό επίπεδο τεχνικό επιστημονικό έργο, και θα  αξιοποιηθούν ευρέως από μηχανικούς, μελετητές, τεχνικές εταιρείες, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, ώστε οι κατασκευές στην Ελλάδα να γίνουν πιο σύγχρονες, ασφαλείς, φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικές.

Αυτή η πρωτοβουλία είναι αποτέλεσμα της συμμετοχής του ΤΕΕ στην Εθνική Συμμαχία Αειφόρου Δόμησης. Στόχος μας είναι όλες οι νέες ΤΟΤΕΕ να εξειδικεύουν χρηστικά στην πράξη τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, των διεθνών προτύπων και των ευρωπαϊκών πολιτικών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης.

Μέσα από τις ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης προωθείται η εξοικονόμηση ενέργειας, η χρήση ανανεώσιμων πηγών, η κυκλική οικονομία, η αξιοποίηση πράσινων τεχνολογιών και η δημιουργία κτηρίων με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Αυτά είναι κρίσιμα ζητήματα όχι μόνο για το περιβάλλον, αλλά και για τη δημόσια υγεία, την οικονομία και την ποιότητα ζωής όλων μας.

Καλώ όλους τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ, τους  επαγγελματίες του τεχνικού κόσμου, όσες/όσους εμπλέκονται στο οικοσύστημα των δομικών προϊόντων και κατασκευών, τους ιδιοκτήτες και χρήστες των κτηρίων, να συμμετάσχουν ενεργά στη διαβούλευση.

Όλοι μαζί μπορούμε να χτίσουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Η συμμετοχή όλων είναι πολύτιμη".

Οι δέκα απαιτήσεις – κατευθύνσεις, που καλύπτουν οι  "ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης"

Σύμφωνα με το κείμενο της "ΤΟΤΕΕ 0" που έχει τεθεί σε διαβούλευση, το οποίο συντάχθηκε από Ομάδα Εργασίας ειδικών με το αντικείμενο μηχανικών, κατόπιν σχετικής Απόφασης της Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ και έχει ενσωματώσει τα σχόλια της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπή Υποδομών Ποιότητας του ΤΕΕ, οι "ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης" προάγουν την ορθή ανάπτυξη και την αντιμετώπιση νέων τεχνολογικών προκλήσεων και την εναρμόνιση του ελληνικού βιομηχανικού και κατασκευαστικού τομέα με τις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις της αειφορίας.  

Η σύνταξη νέων και η αναθεώρηση υφιστάμενων ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης συντελούνται με τρόπο, που αυτές να διασφαλίζουν και να προάγουν:

1. Γενικότερα, την προληπτική προστασία των οικοσυστημάτων από τη ρύπανση, την ενίσχυση ορθής διαχείρισης – απόθεσης και ελάττωσης αποβλήτων, την εξοικονόμηση πόρων στο πλαίσιο της αειφορίας, χωρίς πρωταρχικό στόχο την εξοικονόμηση κόστους, και, ειδικότερα, την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τον βιοκλιματικό σχεδιασμό, κ.λπ.∙

2. την υιοθέτηση και ορθή χρήση καινοτόμων τεχνολογιών φιλικών με το περιβάλλον, σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης, ώστε οι ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης να συμβάλλουν στην ορθή ανάπτυξη του τεχνικού κλάδου, με την καθοδήγηση των επαγγελματιών για την ορθή εφαρμογή των βέλτιστων λύσεων στην επιλογή μίας παραγωγικής διαδικασίας, στη χρήση εξοπλισμού και σε όλα τα στάδια της κατασκευής ενός τεχνικού έργου∙

3. την εναρμόνιση, επικαιροποίηση και συμμόρφωση με τα Διεθνή (Πρότυπα ISO, IEC), τα Περιφερειακά (ειδικά τα Ευρωπαϊκά - Πρότυπα EN) και τα Εθνικά Πρότυπα (Πρότυπα ΕΛΟΤ), τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες (ιδίως την Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση Κτηρίων - Energy Performance of Buildings Directive, EPBD - όπως ισχύει) και τις ελληνικές νομοθετικές διατάξεις∙

4. την προώθηση στον κατασκευαστικό τομέα των Πράσινων Δημοσίων Συμβάσεων (ΠΔΣ), που αποτελούν στρατηγικό εργαλείο για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, ενσωματώνοντας περιβαλλοντικά κριτήρια στις διαδικασίες προμηθειών και αναθέσεων του δημόσιου τομέα, βάσει των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων που θέτει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) για τις ΠΔΣ, που εγκρίθηκε με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. 14900 (ΦΕΚ 466/Β'/08.02.2021)∙

5. την επίτευξη των δεσμεύσεων της χώρας όπως προκύπτουν από την υπογραφή του Green Deal και την έκδοση του Ν. 4936/2022 "Εθνικός Κλιματικός Νόμος" (Α’ 105).  Σημειώνεται σχετικά ότι  ο νόμος θεσπίζει το πλαίσιο για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και ειδικότερα μεταξύ άλλων προβλέπεται  ότι από την 1η Ιανουαρίου 2023, όλα τα νέα κτήρια πρέπει να πληρούν πρότυπα μηδενικών εκπομπών, ενώ θεσπίζονται τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα, πενταετούς διάρκειας, μεταξύ άλλων και στον τομέα των κτηρίων. Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2030, όλα τα νέα κτήρια κατοικιών θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών ρύπων.

6. την εναρμόνιση με την Αστική Πολιτική που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 39 του Ν. 5106/2024 "Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας και άλλες επείγουσες διατάξεις" (Α’ 63) και είναι υπό σύνταξη∙

7. την εναρμόνιση με την Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 42 του Ν. 5106/2024 και είναι υπό σύνταξη∙

8. την εναρμόνιση με την Εθνική Στρατηγική για τη Διαχείριση του Οικιστικού Αποθέματος, που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 43 του Ν. 5106/2024 και είναι υπό σύνταξη∙

9. την υποστήριξη των χρηματοδοτικών προγραμμάτων που προωθεί το ΥΠΕΝ όπως ενδεικτικά το "Εξοικονομώ", το "Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους", το "Εξοικονομώ-Αυτονομώ", το "Εξοικονομώ κατ΄ Οίκον ΙΙ 2023", το "Φωτοβολταϊκά στη Στέγη", το "Ανακυκλώνω-Αλλάζω Θερμοσίφωνα", το "Διατηρώ", το "Διαβιώ κατ΄ Οίκον" κ.λπ., όπως και το πρόγραμμα των Αστικών Αναπλάσεων του ΤΑΑ. Τέλος, θεσπίστηκε και το πρόγραμμα "ΗΛΕΚΤΡΑ" για την ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίωνκτηρίων∙

10. την υποστήριξη των 6 ελληνικών δήμων που έχουν ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Αποστολή "100 κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις μέχρι το 2030", καθώς και των 90 ελληνικών δήμων που έχουν υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το ΥΠΕΝ με στόχο την κλιματική τους ουδετερότητα.

Οι ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης κατατάσσονται στις παρακάτω διακριτές κατηγορίες:

1.Έγγραφα Απαιτήσεων, στα οποία περιλαμβάνονται οι απαιτήσεις που έχουν διατυπωθεί μέσω κανονιστικών κειμένων μέχρι την έκδοση ή την αναθεώρηση της ΤΟΤΕΕ Αειφόρου Δόμησης, με σαφή αναφορά σε αυτά τα κανονιστικά κείμενα. Επίσης περιλαμβάνονται οι σχετικές απαιτήσεις στις περιπτώσεις που υπάρχουν από διαθέσιμα πρότυπα ή άλλες κοινά αποδεκτές προδιαγραφές. Παράλληλα, διατυπώνονται επιπλέον απαιτήσεις από τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης και απαιτήσεις που έχουν δημιουργηθεί από τις ανάγκες και τις τάσεις της αγοράς, χωρίς όμως αυτές να έρχονται σε αντίφαση μεταξύ τους.

2 Κατευθυντήριες Οδηγίες, στις οποίες περιλαμβάνονται στοιχεία που αναμένεται να ακολουθήσουν οι μελετητές ή οι κατασκευαστές προκειμένου να μελετήσουν ή να υλοποιήσουν ένα τεχνικό έργο στην προοπτική της αειφόρου δόμησης.

3 Οδηγοί Καλής Πρακτικής, οι οποίοι περιλαμβάνουν παραδείγματα ορθής εφαρμογής από παρόμοιες εργασίες. Περιέχονται πίνακες, DOs and DON’Ts, εικόνες, προτεινόμενα εργαλεία κ.λπ, ώστε να προσφέρουν την κατάλληλη μορφή για την αποτύπωση διαδικασιών, είτε αυτές προδιαγράφονται σε σχετικά Πρότυπα, είτε προσφέρονται από τους ίδιους τους παραγωγούς υλικών και κατασκευαστές προϊόντων δομικών κατασκευών, με κατάλληλο περιεχόμενο ενόψει της δημιουργίας του συστήματος ψηφιακών διαβατηρίων δομικών προϊόντων, όπως αυτό προβλέπεται στο άρθρο 75 του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/3110.

4 Σχήματα Πιστοποίησης Προσώπων, τα οποία θα συντάσσονται με βάσει το άρθρο 30 του Ν. 4712/2020 όπως ισχύει, και το περιεχόμενό τους θα είναι σε συμφωνία με τις απαιτήσεις του Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17024 στην ισχύουσα έκδοσή του, λαμβάνοντας υπόψη και τις απαιτήσεις του ΕΛΟΤ EN ISO/IEC 17067 στην ισχύουσα έκδοσή του.

Σημειώνεται ότι η κατάρτιση της ΤΟΤΕΕ 0 χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2021-2027.