Οι φορείς της αγοράς που συμμετέχουν στη "Διαρκή επιτροπή των Φορέων της Αγοράς στο Υπ. Οικονομικών" η οποία έχει συγκροτηθεί στο Υπουργείο Οικονομικών, βάσει της υπ. απόφ. 183796 ΕΞ 13-12-2023, ΦΕΚ Β' 7207/21-12-2023) και έχει θεσμικό συμβουλευτικό όργανο του Υπουργείου, κατέθεσε ένα υπόμνημα με 10 προτάσεις προς την κυβέρνηση για τα μέτρα της ΔΕΘ που δίνουν την έμφαση στο δημογραφικό, τη στήριξη της μεσαίας τάξης και της επιχειρηματικότητας.

Στη συγκεκριμένη επιτροπή συμμετέχουν μεταξύ άλλων: ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, η ΓΣΕΒΕΕ, η ΕΣΕΕ, ο ΣΕΒ, η ΠΟΦΕΕ, μέλη του ΟΕΕ, ο Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών και υπηρεσιακά στελέχη του Υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Ειδικότερα, το κείμενο της επιτροπής αναφέρει: 

Τα εγκαίνια της ιστορικής Έκθεσης λειτουργούν εδώ και δεκαετίες ως ανεπίσημη έναρξη του επόμενου οικονομικού έτους, με τις εξαγγελίες μιας μικρής ή μεγάλης λίστας ελαφρύνσεων. 

Το ύψος των φοροελαφρύνσεων που αναμένεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός, όπως ο ίδιος υπογράμμισε, θα είναι σε άμεση συνάρτηση με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. 

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Χριστόπουλος σημειώνει: "Η σύνοψη αυτή είναι στα πλαίσια της αποτελεσματικής συνεργασίας και της προσοχής που έτυχε από τον αρμόδιο υφυπουργό, αρμόδιο για τη φορολογική πολιτική  Γιώργο Κώτσηρα, ενόψει των αναμενόμενων εξαγγελιών από τον Πρωθυπουργό το Σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ.

Στόχος του πακέτου της ΔΕΘ πρέπει να είναι η ανακούφιση της μεσαίας τάξης

Η φιλοσοφία των προτάσεων μας που πρέπει να διαπνέει το "πακέτο της ΔΕΘ", ασφαλώς οφείλει να είναι αφενός λελογισμένη και αφετέρου προσαρμοσμένη στη λογική της ανακούφισης της μεσαίας τάξης, η οποία έχει επωμιστεί σημαντικά βάρη από την περίοδο των μνημονίων και μετά, με έμφαση στο επίμαχο ζήτημα του δημογραφικού

Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής  ότι οι πολίτες περιμένουν μέτρα που θα "φτάνουν στην τσέπη τους", ενώ οι επιχειρήσεις ζητούν σταθερά χαμηλότερο φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον, αλλά και μεγαλύτερη επενδυτική δυναμική. 

Παράλληλα η αγορά περιμένει γενναία μέτρα με άμεσα μετρήσιμα αποτελέσματα από την εφαρμογή τους, ως συνέπεια λόγων και έργων από το κυβερνητικό επιτελείο.

Και  η συνέπεια λόγων και έργων έχει πρακτικό αποτέλεσμα αν αποτυπωθεί σε αυτό το "πακέτο", ώστε να επιβεβαιώσει την επαφή με την κοινωνία καθιστώντας ρεαλιστικές τις προσδοκίες.

Η Επιτροπή θέλει να διαβεβαιώσει την συναντίληψη για τη συγκρότηση του συνεκτικού, τριπλού περιεχομένου πακέτου, με κοινωνικά, φορολογικά, επενδυτικά μέτρα. Και παράλληλα να προβλέπει την επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων που έχουν ωριμάσει, καθώς θα έχουν απήχηση στην κοινωνία.

Συνεπώς πρέπει να αποτελεί τη βάση και το πλαίσιο που θα επιχειρεί την προσέγγιση των προσδοκιών και όχι τη διαχείριση των απογοητεύσεων. 

Γνωρίζουμε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να "χωρέσουν" στο καλάθι της ΔΕΘ όλες οι ανάγκες μας, αλλά σίγουρα χωράνε μέτρα που μπορούν να προσφέρουν σταθερή στήριξη μόνιμου χαρακτήρα.

Στον αντίποδα, η δική μας αντίληψη και προσδοκία ακολουθεί και προσανατολίζεται στην ενίσχυση των εισοδημάτων, κυρίως µέσω φορολογικών ελαφρύνσεων για μια καλύτερη καθημερινότητα της μεσαίας τάξης και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, πάντα με έμφαση στο δημογραφικό.

Επισήμανση 1

Κύρια Μηνύματα από την Αγορά - Στόχοι: Πρακτικά η στήριξη μέσα από διάφορα μέτρα και πολιτικές,  όπως φορολογικές ελαφρύνσεις,  ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και  προώθηση της καινοτομίας.

Έμφαση στο δημογραφικό, με ελάφρυνση των οικογενειακών βαρών, ανακούφιση της μεσαίας τάξης που έχει επωμιστεί σημαντικά βάρη από την περίοδο των μνημονίων και μετά,  της επιχειρηματικότητας,  επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων που έχουν ωριμάσει, καθώς θα έχουν απήχηση στην κοινωνία.

Οι πολίτες περιμένουν μέτρα: 

- για φορολογική "ανάσα" σε πάνω από 4,3 εκατομμύρια πολίτες, (προστασία της αγοραστικής δύναμης απέναντι στην παρατεταμένη ακρίβεια που απομυζά τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό).

- που θα "φτάνουν στην τσέπη τους", 

- ενώ οι επιχειρήσεις ζητούν σταθερά χαμηλότερο φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον, αλλά και μεγαλύτερη επενδυτική δυναμική. 

- μείωση φορολογικών βαρών ειδικά για εισοδήματα από 10.000 έως 50.000 ευρώ, με αλλαγές στην φορολογική κλίμακα, αύξηση του αφορολόγητου και ειδικές ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά.  

Ενδεικτικά Μέτρα

Μέση τάξη:  Μείωση φόρων, τμηματική φορολογική κλίμακα, αφορολόγητο, ελάφρυνση για οικογένειες

Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις:  Ευρύτερη φορολογική και ρυθμιστική ανακούφιση, πρόσβαση σε χρηματοδότηση

Φιλοσοφία Μέτρων: Μακροπρόθεσμη υποστήριξη, όχι επιδόματα ("μακριά από επιδοματικές λογικές")

Δημοσιονομική βάση: Χρηματοδοτούμενα μέτρα από υπεραπόδοση εσόδων και τουρισμό

Επισήμανση 2

Κύριοι Άξονες Παρεμβάσεων:

1. Φοροελαφρύνσεις μεσαίας τάξης

- Αναθεώρηση κλιμάκων & συντελεστών φορολογίας 

- Ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης

- Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων

- Ενίσχυση οικογενειών: αύξηση αφορολόγητου και στοχευμένα κίνητρα 

Εδώ επικεντρωνόμαστε και στην ανάγκη αποσαφήνισης των μισθολογικών ορίων στα οποία εμπίπτει η έννοια των μεσαίων στελεχών στην Ελλάδα και παράλληλα στον εξορθολογισμό της φορολογίας εκείνων των μισθολογικών κλιμακίων τα οποία επωμίζονται πάνω από μία δεκαετία τις συνέπειες των διαδοχικών οικονομικών, πανδημικών, και σήμερα πληθωριστικών κρίσεων, χωρίς να έχουν απολαύσει κανένα φορολογικό όφελος. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να εξεταστούν μέτρα όπως:

- Στήριξη των στελεχών υψηλής τεχνογνωσίας και εξειδίκευσης που ενισχύουν την   παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. 

- Διακράτηση ή /και προσέλκυση στελεχών από την Ευρώπη σε μια συγκυρία που  το   δημογραφικό γίνεται ολοένα και πιο έντονο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι  βάσει πρόσφατης έρευνας του CEDEFOP, μέχρι το 2035 η Ελλάδα θα  υπολείπεται άνω των 600.000 στελεχών με εξειδίκευση στον τομέα της   πληροφορικής, των δεδομένων, του ΑΙ και εν γένει της ψηφιακής και πράσινης   οικονομίας. 

Στο πλαίσιο αυτό, κρίνουμε ενδεδειγμένο να τεθεί προς αξιολόγηση η παρακάτω σκέψη αναπροσαρμογής των φορολογικών κλιμακίων. 

Επισήμανση 3. ΣΤΕΓΗ - Στεγαστικές Παρεμβάσεις:

Παρεμβάσεις προτείνονται για αλλαγές και στα εισοδήματα από ενοίκια, καθώς το οικονομικό επιτελείο θέλει προδήλως να δώσει προτεραιότητα στην αναλογικότερη κατανομή των φορολογικών επιβαρύνσεων και στην ενίσχυση των κινήτρων ώστε να δηλώνονται τα πραγματικά μισθώματα, να περιοριστεί η εκτόξευση των τιμών στα μισθώματα και να βγουν στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα. 

Μειωμένοι φόροι για ενοίκια + κίνητρα για διαθέσιμα ακίνητα (κλειστά) 

Στόχος: "θετικό σοκ προσφοράς" στέγης 

Φορολογικά κίνητρα για ενοικιάσεις: Σήμερα τα ενοίκια φορολογούνται με 15% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ ετησίως και με 35% έως τις 35.000 ευρώ και 45% για μεγαλύτερα ποσά.  

Ένας από τους λόγους υποδήλωσης των εισοδημάτων από ενοίκια είναι και η υψηλή φορολογία. Οι συντελεστές για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ εκτινάσσονται από το 15% στο 35% και για σημαντικά υψηλότερα εισοδήματα στο 45%. 

Βλέπουμε εξαιρετικά αποτελεσματικό το ζήτημα που εξετάζει το οικονομικό επιτελείο  να αλλάξει η φορολογική κλίμακα προσθέτοντας έναν ή δύο συντελεστές, ώστε να περιορισθούν οι επιβαρύνσεις. 

Συγκεκριμένα: Μείωση του συντελεστή 15% που ισχύει σήμερα για τα εισοδήματα έως 12.000 ευρώ στην περιοχή του 5%, ή 10% για το τμήμα του εισοδήματος έως 6.000 ευρώ και διατήρησή του από τις 6.001 έως 12.000 ευρώ. 

Για παράδειγμα: Ο φόρος σήμερα για εισόδημα 12.000 ευρώ ανέρχεται σε 1.800 ευρώ,  με συντελεστές 5% για έως 6.000 ευρώ και 15% από 6.001 έως 12.000 ευρώ διαμορφώνεται σε 1.200 ευρώ, δηλαδή 600 ευρώ χαμηλότερα

Για εισόδημα ύψους 15.000 ευρώ, ο φόρος πέφτει στις 2.250 ευρώ από 2.850 ευρώ και για εισόδημα 20.000 ευρώ, η επιβάρυνση μειώνεται στις 4.000 ευρώ από 4.600 ευρώ.

Επίσης, εναλλακτικά προτείνουμε προσθήκη ενός ενδιάμεσου συντελεστή, ανάμεσα στο 15% με 35%, που εφαρμόζεται σήμερα στο τμήμα εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ.

Επισήμανση 4

Ενίσχυση ευάλωτων & οικογενειών (επιδόματα παιδιών, τρίτεκνων, αναπήρων)

Εισφορές και τεκμήρια: Μείωση 0,5% στις ασφαλιστικές εισφορές, "κούρεμα" τεκμηρίων διαβίωσης (τουλάχιστον κατά 30%)

Επιβράβευση συνεπών φορολογούμενων - καθολικό αίτημα των φορέων της αγοράς με προτάσεις: 

Μπόνους και κίνητρα για τους συνεπείς φορολογούμενους 

Ακολουθεί μια περιεκτική και σαφής σύνοψη των προτεινόμενων κινήτρων – "μπόνους" για τους συνεπείς φορολογούμενους, που θα μπορούσαν να ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό από το βήμα της ΔΕΘ.

Το νέο πλαίσιο κινήτρων – "Λευκό Μητρώο"

Η επιτροπή μας στηριζόμενη σε έγκυρες πληροφορίες ότι η κυβέρνηση, σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ, προετοιμάζει  ένα πακέτο επιβράβευσης τόσο για φυσικά όσο και για νομικά πρόσωπα που επιδεικνύουν φορολογική συνέπεια, χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές και με συνέπεια εξυπηρέτησης όσοι είναι ενταγμένοι σε ρυθμίσεις, προτείνει:

Επίσης η Επιτροπή υιοθετεί τις ακόλουθες διευκολύνσεις:

- Επέκταση έκπτωσης φόρου (4–5 %) για εφάπαξ εξόφληση του ΕΝΦΙΑ και ασφαλιστικών εισφορών 

- Μείωση παρακράτησης για φορολογική ενημερότητα: Π.χ. για πώληση ακινήτου, αντί του τρέχοντος έως 70%, οι συνεπείς φορολογούμενοι θα βλέπουν σημαντικά μειωμένα ποσοστά παρακράτησης 

- "Ξεκλείδωμα" τραπεζικών λογαριασμών: Διευθέτηση για αύξηση του ακατάσχετου ορίου πάνω από 1.250 €, ανάλογα με τον αριθμό και το ποσό των δόσεων πληρωμής 

- Ψηφιακό προφίλ φορολογουμένου: Δημιουργείται ηλεκτρονικός φάκελος με την εικόνα των ρυθμίσεων και της φορολογικής του συμπεριφοράς, με περιοδική αξιολόγηση – ειδικότερα για μεγαλοοφειλέτες 

Γενική εικόνα και η φιλοσοφία της επιτροπής: 

Αυτά τα μέτρα, προωθούμενα αποσκοπούν:

- Στην ενθάρρυνση φορολογικής συνέπειας

- Στην βελτίωση της ρευστότητας των πολιτών και επιχειρήσεων

- Στην ελάφρυνση των συναλλαγών με το Δημόσιο

- Και στην πρακτική ευκολία και γενικά οικονομικά κίνητρα. (Αναμένουμε να ληφθούν υπόψη ώστε να ενεργοποιηθούν μέσα στο φθινόπωρο ή σύντομα μετά την ΔΕΘ 2025).

Προώθηση της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας: Η ενίσχυση της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας θεωρείται βασικός μοχλός για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, με στόχο τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας.

Μείωση της γραφειοκρατίας: Η απλοποίηση των διαδικασιών και η μείωση της γραφειοκρατίας αποτελούν προτεραιότητα για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την προσέλκυση νέων επενδύσεων (μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, όπως η παροχή δανείων με ευνοϊκούς όρους και η απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης).

Επισήμανση 5: Προτεινόμενα μέτρα για μακροχρόνιες μισθώσεις κατοικιών

Φορολογία: Τριετής απαλλαγή εισοδήματος → εκτεταμένη & πιο ευέλικτη

Φορολογική κλίμακα: Ισοδύναμη με ελεύθερους επαγγελματίες

Ανακαινίσεις: Βελτιωμένα και ευρύτερα επιδοτούμενα προγράμματα

(Με τη συνεργασία της ΠΟΜΙΔΑ και τον πρόεδρο Στράτο Παραδιά)
Συγκεκριμένα:

-  Κίνητρο 1: Φορολογική απαλλαγή μισθωμάτων έως 3 χρόνια. Απαλλαγή φόρου εισοδήματος σε ιδιοκτήτες που μετατρέπουν κενές ή Airbnb κατοικίες σε μακροχρόνιες μισθώσεις.  Απαραίτητη διάρκεια μίσθωσης μειώνεται από 3 σε 1 έτος – διευρύνοντας το εύρος ωφελούμενων.  Επέκταση της απαλλαγής σε περισσότερες κατηγορίες κατοικιών (π.χ. νεόδμητες, κληρονομημένες, αλλαγής χρήσης) και παράταση έως 31/12/2026.

- Κίνητρο 2: Εξομοίωση φορολογικής κλίμακας μισθωμάτων με ελεύθερους επαγγελματίες. Προτεινόμενη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για ιδιοκτήτες, ώστε τα μισθώματα να φορολογούνται όπως τα επαγγελματικά εισοδήματα. 

- Κίνητρο 3: Φερεγγυότητα ενοικιαστών. Ενεργοποίηση πλατφόρμας πιστοληπτικής αξιολόγησης (π.χ. Τειρεσίας) για ασφαλέστερη επιλογή ενοικιαστών και μείωση κινδύνων.

-  Κίνητρο 4: Ανακαινίσεις & Ενεργειακή αναβάθμιση. Επέκταση προγραμμάτων επιδότησης για ανακαίνιση + "ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ", χωρίς αυστηρά κριτήρια. Αύξηση επιστροφής φόρου μέχρι 50% για υλικά ανακαίνισης, συμπεριλαμβανομένων αναβαθμίσεων ανελκυστήρων.

Επισήμανση 6: Πρόταση ΦΠΑ

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι περισσότερες δικηγορικές και δικαστικές υπηρεσίες υπάγονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος σήμερα ανέρχεται σε 24%. Αυτός ο υψηλός συντελεστής επιβαρύνει οικονομικά πολίτες, επιχειρήσεις και επαγγελματίες του νομικού κόσμου, εντείνοντας τα εμπόδια στην πρόσβαση στη δικαιοσύνη, ιδιαίτερα για τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα. 

Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι να δημιουργηθεί ένα κοινωνικό αποτύπωμα για τη Δικαιοσύνη ως θεσμό,  η ενίσχυση της ισότητας στην πρόσβαση στη Δικαιοσύνη η ανακούφιση των επαγγελματιών και των μικρών νομικών γραφείων.

Επισήμανση 7: Πρόταση για την φορολόγηση με το τεκμαρτό εισόδημα

Η κατάργηση της φορολόγησης των επαγγελματιών με τεκμαρτό τρόπο  μπορεί να υποστηριχθεί για διάφορους σοβαρούς λόγους, τόσο φορολογικής δικαιοσύνης όσο και οικονομικής αποτελεσματικότητας, καθώς ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης επιβάλλει φόρους με βάση υποθέσεις και όχι πραγματικά στοιχεία.

Η πρακτική του μέτρου έχει δείξει ότι κάποιοι επαγγελματίες φορολογούνται για εισοδήματα που δεν έχουν. Άλλοι πάλι, που μπορεί να έχουν μεγαλύτερα έσοδα, φορολογούνται λιγότερο εάν τα τεκμήρια είναι χαμηλά. Όλα αυτά δημιουργούν ανισότητες που πλήττουν  κυρίως τους μικρομεσαίους και τους νέους επαγγελματίες.

Ένα σύστημα που βασίζεται σε τεκμαρτή φορολόγηση υπονοεί ότι το κράτος δεν εμπιστεύεται τα στοιχεία που δηλώνονται και επιπλέον ενισχύει την καχυποψία και τη φοροδιαφυγή, αντί να προάγει τη συμμόρφωση.

Υπάρχουν πλέον στην φαρέτρα της ΑΑΔΕ όλα τα ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να ελέγχουν τα οικονομικά δεδομένα όλων των επαγγελματιών και να προχωρούν σε ασφαλή ελεγκτικά συμπεράσματα. Θεωρούμε ότι το 2025 θα πρέπει να είναι η τελευταία φορολογική χρονιά που θα εφαρμοστεί ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης.

Επισήμανση 8: Ελάφρυνση και παροχή ρευστότητας προς μικρομεσαίους με μείωση της προκαταβολής του ετήσιου φόρου εισοδήματος (φυσικών προσώπων)

Προτείνεται η περαιτέρω μείωση του συντελεστή (55%) της προκαταβολής επι των επιχειρηματικών κερδών των φυσικών προσώπων.
Επίσης προτείνεται η τροποποίηση της διάταξης της παρ.1 του άρθρου 69 του ν.4172/2013, ώστε το ποσό της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος να περιορίζεται στο μισό, όπως ισχύει και στα νομικά πρόσωπα "κατά τα τρία (3) πρώτα οικονομικά έτη από τη δήλωση έναρξης εργασιών τους.

Επισήμανση 9. Συνέργειες

Η στήριξη της μεσαίας τάξης και της επιχειρηματικότητας είναι αλληλένδετες. 
δημιουργεί αυξημένη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες, ωφελώντας τις επιχειρήσεις, ενώ η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας δημιουργεί θέσεις εργασίας και εισόδημα για τη μεσαία τάξη.

Αυτά είναι τα βασικά μηνύματα της αγοράς εν όψει ΔΕΘ 2025:  Αναπτυξιακά, στοχευμένα, μακροπρόθεσμα μέτρα με επίκεντρο τη μεσαία τάξη και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Επισήμανση 10

Η πίεση, ωστόσο, δεν περιορίζεται στο πεδίο των αριθμών: Οι αποκαλύψεις για καταβολές επιδοτήσεων σε "αγρότες-φαντάσματα" από τον ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις, αλλά και ανάγκες κάλυψης νέων αναγκών, όπως και διασφάλισης των εισοδημάτων των "νομοταγών" αγροτών, τα οποία ενδεχομένως να βρεθούν εν κινδύνω ανάλογα με το πώς θα επιβληθούν οι δημοσιονομικές διορθώσεις από την ΕΕ.
                                 

Διαβάστε περισσότερα για όσα συμβαίνουν στην 89η ΔΕΘ