Του Τάσου Δασόπουλου

Τη διαδικασία με την οποία θα επιταχύνει κατά τουλάχιστον μια 10ετία την αποπληρωμή των 32,3 δισ. ευρώ του διμερούς δανείου της Ελλάδας με τις χώρες της Ευρωζώνης (GLF) εκπονεί το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και οικονομικών, με στόχο την περαιτέρω βελτίωση του προφίλ του χρέους.

Μετά και τη χθεσινή δεύτερη πρόωρη αποπληρωμή της διπλής δόσης, ύψους 5,29 δισ., το ελληνικό δημόσιο έχει αποπληρώσει επίσημα την διετία 2023 - 2023 συνολικά τέσσερεις δόσεις του δανείου συνολικού ύψους 10,58 δισ. ευρώ ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 33% του συνόλου του.

Το σχέδιο ταχύτερης αποπληρωμής θα τεθεί σε εφαρμογή υπό δύο προϋποθέσεις.

Η πρώτη είναι να υποχωρήσουν τα επιτόκια της ΕΚΤ από το 4% κοντά στο 2% ώστε το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του συνόλου του χρέους να μειωθεί κάτω από το 1% του ΑΕΠ από το 1,63% σήμερα. Με άλλα λόγια το μέσο επιτόκιο δανεισμού να υποχωρήσει στο 1,5%, όσο περίπου και το επιτόκιο του GLF.

H δεύτερη προϋπόθεση είναι η Ελλάδα να έχει απτά αποτελέσματα στο χαρτοφυλάκιο ομολόγων της από την επενδυτική βαθμίδα. Αυτό μεταφράζεται σε μια νέα αναβάθμιση του αξιόχρεου της οικονομίας. Με άλλα λόγια να καταφέρουμε να διεκδικήσουμε ή και να πετύχουμε νέα αναβάθμιση εντός της επενδυτικής βαθμίδας.  Επίσης, θα πρέπει να έχουν ενεργοποιηθεί οι επενδυτές νέας γενιάς οι οποίοι θα τοποθετηθούν σε ελληνικά ομόλογα.

Αν εκπληρωθούν και οι δύο προϋποθέσεις στην συνέχεια θα μπορεί το ΥΠΕΘΟ να προτείνει και να επιτύχει ένα "δοσολόγιο" συμπυκνώνοντας τον αριθμό αλλά και το ύψος ων δόσεων για την αποπληρωμή του GLF τα επόμενα χρόνια.

Η δόση του 2024

Η δόση του GLF για το 2024 αναμένεται ότι θα είναι και πάλι 5,29 δισ.. Ωστόσο, η τρίτη διπλή δόση θα συνδεθεί και με ένα νέο μήνυμα που θέλει να περάσει το ελληνικό δημόσιο για εταίρους και αγορές. Η 3η δόση αυτή που θα δοθεί και πάλι προς το τέλος του επόμενου χρόνου, θα μειώσει ισόποσα και το "μαξιλάρι" των ταμειακών διαθεσίμων το οποίο κυμαίνεται από τα 33 δισ. έως και τα 39 δισ. ευρώ, ανάλογα με την περίοδο.

Το μήνυμα θα είναι ότι η Ελλάδα μετά την επενδυτική βαθμίδα έχει πια την "αυτοπεποίθηση" να μειώσει το ρευστό της απόθεμα το οποίο ήταν υψηλό ακριβώς επειδή τα ομόλογά της δεν είχαν την επενδυτική βαθμίδα.

Η απελευθέρωση του μαξιλαριού για το χρέος

Ένα πρώτο βήμα θα είναι "απελευθέρωση" των περίπου 15,5 δισ. ευρώ της τελευταίας δόσης του δανείου του ESM από το τρίτο μνημόνιο. Το ποσό αυτό δόθηκε από το δάνειο των 85 δισ. από το 3ο μνημόνιο με στόχο να μπορέσει η Ελλάδα να αποκαταστήσει την επαφή της με τις αγορές.

Η χρήση του ποσού αυτού, που αντιστοιχεί στο 43% του μαξιλαριού των διαθεσίμων του δημοσίου είχε συνδεθεί με περιορισμούς. Πριν από τη χρήση του ποσού για την μείωση του χρέους η Ελλάδα θα έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσει την άδεια του ESM.

Μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, και την άνετη πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές η ρήτρα αυτή θεωρείται υπερβολική. Έτσι λοιπόν έχει αποφασιστεί στις αρχές του 2024 το ESM να συγκαλέσει το ΔΣ του και να αποφασίσει την άρση των περιορισμών στη χρήση των 15 δισ. ευρώ.

Με την ευελιξία αυτή το ΥΠΕΘΟ και ο ΟΔΔΗΧ θα μπορούν να επιλέξουν και να αποπληρώσουν πρόωρα και άλλα παλαιότερα ακριβά δάνεια μειώνοντας ακόμη περισσότερο το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.