Του Τάσου Δασόπουλου 

Δανειακό πρόγραμμα σχεδόν διπλάσιο από τις ανάγκες της χώρας,  μείωση του υπολοίπου των εντόκων και συνέχιση της αποπληρωμής των μνημονιακών χρεών, είναι οι τρεις βασικές αλλαγές που έφερε η αναβάθμιση της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα,  από τον οίκο Fitch. 

Η αγορά είχε προεξοφλήσει και την 4η κατά σειρά αναβάθμιση της οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα από την Fitch και θεωρεί θέμα χρόνου να ακολουθήσει και η Moody's. Ωστόσο, το γεγονός ότι βρισκόμαστε κοντά στο τέλος του χρόνου, αναβάλλει για λίγες εβδομάδες την αλλαγή σκηνικού για τα ελληνικά ομόλογα. 

Η μείωση της απόδοσης του ελληνικού 10ετούς ομολόγου (διαμορφώθηκε στο 3,50% χθες, από 3,75% μια εβδομάδα νωρίτερα) δείχνει τη ζήτηση για τα ελληνικά ομόλογα τα οποία είναι εξαιρετικά δυσεύρετα λόγω της χαμηλής "ρευστότητας" της ελληνικής αγοράς. Τούτο διότι, από τα περίπου 90 δισ. ευρώ διαπραγματεύσιμων ομολόγων του δημοσίου, τα 38 δισ. τα κατέχει η ΕΚΤ ΕΚΤ μέσω του PEPP,  περίπου 30 δισ. κατέχουν και διακρατούν οι εμπορικές τράπεζες και τα υπόλοιπα περίπου 22 δισ. ευρώ έχουν όσοι έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα τα τελευταία χρόνια.

Με βάση τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΘΟ, μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας  θα χρειαστούν επιπλέον 10 δισ. ευρώ νέα ομόλογα,  για να καλυφθεί η ζήτηση που θα υπάρξει από τους λεγόμενους "παθητικούς" επενδυτές, δηλαδή όσων τοποθετούνται σε ομόλογα ως αποταμίευση. Όλοι αυτοί (ασφαλιστικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες κτλ.) μέχρι τώρα είχαν συμβολική συμμετοχή που δεν ξεπερνούσε το 6%,  στις εκδόσεις των ελληνικών ομολόγων. 

Αύξηση της ρευστότητας 

Συνεπώς,  η αύξηση της ρευστότητας των ελληνικών τίτλων είναι επιτακτική,  αν θέλει η Ελλάδα να ευεργετηθεί από τα οφέλη της επενδυτικής βαθμίδας που ανέμενε εδώ και 13 χρόνια. Στην κατεύθυνση αυτή, το ΥΠΕΘΟ έχει προγραμματίσει τρεις βασικές αλλαγές. 

Η πρώτη,  είναι η σκόπιμη ανακοίνωση δανειακού προγράμματος έως και διπλάσιο από τις ανάγκες χρηματοδότησης της χώρας. Συγκεκριμένα,  ο ΟΔΔΗΧ σχεδιάζει στη δημοσίευση που θα κάνει αργότερα μέσα στο μήνα,  να ανακοινώσει δανεικό πρόγραμμα από 7 έως 10 δισ. ευρώ,  ώστε να μπορέσουν να καλυφθούν παλιοί και νέοι επενδυτές. Την ίδια ώρα,  λόγω της επιστροφής της οικονομίας σε πρωτογενή πλεονάσματα, οι πραγματικές ανάγκες χρηματοδότησης δεν ξεπερνούν τα 5 - 5,5 δισ. ευρώ. 

Το δεύτερο μέτρο αύξησης της ρευστότητας είναι η μείωση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού, δηλαδή του υπολοίπου των εντόκων γραμματίων, το οποίο ανάλογα με την περίοδο, φτάνει τα 55-57 δισ. ευρώ. Με μια πρώτη εκτίμηση αναμένεται ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός να μειωθεί κατά 3 έως 5 δισ. ευρώ και να αντικατασταθεί,  με δανεισμό διάρκειας από 2 έως 30 χρόνια.

Η μείωση των διαθεσίμων 

Ωστόσο,  η αύξηση της ρευστότητας,  δεν θα πρέπει να έρθει σε αντίθεση με την επιτακτική ανάγκη μείωσης του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ, όσο και ως απόλυτου ποσού. Στην κατεύθυνση αυτή, σχεδιάζεται η πρόωρη αποπληρωμή δόσεων από το διμερές δάνειο ύψους 32,3 δισ. ευρώ με τα κράτη της Ευρωζώνης (GLF) να συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο και να επιταχυνθεί από το 2025 και μετά. Η προσπάθεια αυτή, θα συνδυαστεί και με τη μείωση των ταμειακών διαθεσίμων κατά 5 δισ. ευρώ τον χρόνο,  για τα επόμενα χρόνια. Με τα διαθέσιμα (που είναι έτσι κι αλλιώς χρέος) θα αποπληρώνουμε το GLF,  διαγράφοντας ίσο ποσό από το υπόλοιπο του χρέους.

Διαβάστε ακόμη: 

* Bloomberg: Η αναβάθμιση από τη Fitch ανοίγει το δρομο για επενδύσεις τρισ. δολαρίων στην Ελλάδα