Του Τάσου Δασόπουλου

Το υπό διαμόρφωση πακέτο στήριξης το οποίο ετοιμάζεται για το τέλος του χρόνου είναι η μεγαλύτερη αλλαγή που αναμένεται να έχει το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2024, σε σχέση με το προσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές του μήνα.

Το πακέτο αυτό έχει προαναγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν φάνηκε πια ότι οι αυξήσεις των τροφίμων θα επιμείνουν. Όπως είναι φυσικό, ο αρχικός σχεδιασμός δεν είχε συμπεριλάβει την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, η οποία μέχρι στιγμής έχει συνέπεια μια μέση αύξηση της τάξης του 15% στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Στην παρούσα φάση, περισσότεροι απεύχονται μεν αλλά φοβούνται δε την κλιμάκωση της τοπικής σύγκρουσης του Ισραήλ με τη Χαμάς σε έναν περιφερειακό πόλεμο.

Προς το παρόν, ο σχεδιασμός προβλέπει μια δεύτερη παράταση του market pass μέχρι και το τέλος του χρόνου, είτε ως έχει είτε ενισχυμένο μόνο για τους οικονομικά ευάλωτους, με προσαρμογή των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων. Επίσης, προβλέπει ακόμη ένα έκτακτο επίδομα που θα δοθεί σε όσους δεν είχαν άλλη ενίσχυση φέτος (π.χ. χαμηλοσυνταξιούχοι, μακροχρόνια άνεργοι), σε μια προσπάθεια άμβλυνσης των συνεπειών της ακρίβειας. Το ύψος της δαπάνης αναμένεται να φτάσει τα 450 - 500 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από την υπεραπόδοση του προϋπολογισμού, η οποία με βάση τις ροές των φορολογικών εσόδων θα είναι καλύτερη απ’ ό,τι αναμενόταν.

Επίσης, αναμένεται ότι θα είναι θετική και η απόφαση για την παράταση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ, σε εστίαση, τουρισμό, μεταφορές, θέατρα, κινηματογράφους, σχολές χορού και γυμναστήρια που θα κοστίσει περίπου 250 εκατ. ευρώ.

Αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΘΟ τονίζουν ότι, σε περίπτωση ακραίας κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή, που θα φέρει μια δεύτερη ενεργειακή κρίση, ανάλογη με εκείνη του 2022,θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ για να καθοριστεί η περαιτέρω πορεία της Ελλάδας σχετικά με τα μέτρα στήριξης μέσα στο 2024.

Αλλαγή στην ανάπτυξη

Οριακή, αλλά σημαντική θα είναι η αλλαγή της πρόβλεψης για τον ρυθμό ανάπτυξης από το 2,3% που προέβλεπε το προσχέδιο στο 2,4%. Η αναθεώρηση αυτή μπορεί να μην είναι η τελική, αλλά είναι επιβεβλημένη λόγω της αλλαγής βάσης μετά την αναθεώρηση της ανάπτυξης του 2022 στο 5,6%, από 5,9% τον περασμένο Απρίλιο.

Την αναθεώρηση επιβάλλει και η υψηλότερη δυναμική της οικονομίας, όπως αποτυπώνεται από την αύξηση των επενδύσεων, της κατανάλωσης, αλλά και των εξαγωγών, κυρίως λόγω του τουρισμού, για τον οποία προβλέπεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά να παραταθεί μέχρι και τον Νοέμβριο. Επίσης, θα υπάρξουν διορθώσεις στο ύψος των εσόδων, αλλά και των δαπανών, που θα είναι υψηλότερα σε σχέση με αυτά που προέβλεπε το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Οριακές οι αναθεωρήσεις στα δημοσιονομικά

Σε ό,τι αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα, παραμένει η πρόβλεψη για το 1,1% του ΑΕΠ, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα θα παραμείνει στην περιοχή του 2% του ΑΕΠ.

Μια οριακή μεταβολή θα έχουμε στο χρέος, το οποίο μπορεί να είναι οριακά υψηλότερο στο 159,4%-159,5% του ΑΕΠ, λόγω της οριακής αναθεώρησης κατά 1,3% του ΑΕΠ που έγινε στο χρέος του 2022, στο 173,6% του ΑΕΠ, από 171,3% που ήταν η πρόβλεψη του περασμένου Απριλίου.