Η αθέατη πλευρά της αύξησης των φορο-εσόδων

Πέμπτη, 26-Οκτ-2023 12:01

Η αθέατη πλευρά της αύξησης των φορο-εσόδων

Του Τάσου Δασόπουλου 

Μόνιμα και επαναλαμβανόμενα έσοδα αποτελεί πια το μεγαλύτερο μέρος της υπέρβασης των φορολογικών εσόδων ύψους 3,09 δισ. ευρώ, που καταγράφει ο προϋπολογισμός για το 9μηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου.

Με βάση τα τελικά στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, είχαν υπέρβαση στην οποία περιλαμβάνονται τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας του 2023 (470 εκατ. ευρώ) και περίπου 360 εκατ. ευρώ, που εισπράχθηκαν έναντι των τελευταίων δόσεων για φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ, για το έτος 2022. Ακόμη και χωρίς αυτά τα ποσά αφού πιστώνονται στα έσοδα του προηγούμενου χρόνου, η υπέρβαση είναι πολύ μεγάλη αφού φτάνει τα 2,26 δισ. ευρώ.

Το μεγάλο αυτό ποσό ανταποκρίνεται σε επιμέρους υπερβάσεις και 1,61 δισ. ευρώ από το φόρο εισοδήματος και κατά 779 εκατ. ευρώ από τον κύριο έμμεσο φόρο, το ΦΠΑ. Αντίθετα, τα έσοδα από ειδικό φόρο κατανάλωσης που επιβάλλεται ως γνωστό στην ποσότητες αγαθών που διακινούνται, καταγράφεται μειωμένος κατά 100 εκατ. ευρώ. 

Πιο σημαντική είναι ίσως είναι η υπέρβαση του φόρου εισοδήματος, η οποία μοιράζεται σε αύξηση κατά 830 εκατ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων και κατά 563 εκατ. ευρώ, από την υπέρβαση των εσόδων από νομικά πρόσωπα δηλαδή από επιχειρήσεις.

Από πού προέκυψε η υπέρβαση 

Σε ό,τι αφορά την προέλευση της υπέρβασης των εσόδων για τα φυσικά πρόσωπα, σε μια περίοδο μείωσης φόρων, η απάντηση είναι η μείωση της ανεργίας και η αύξηση των εισοδημάτων. 

Με δεδομένο ότι φέτος φορολογούνται τα εισοδήματα του 2022, θα πρέπει να θυμηθούμε τη μείωση του αριθμού των ανέργων κατά περίπου 280.000 άτομα την προηγούμενη τετραετία, μαζί με τα μέτρα στήριξης των εισοδημάτων που έφτασαν τα 13,5 δις, από τα οποία το μεγαλύτερο μέρος, διατέθηκε για - οριζόντιες- επιδοτήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος.

Επίσης, θα πρέπει να θυμίσουμε την αύξηση του κατώτερου μισθού κατά 9,7% για 660.000 εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, την περικοπή των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,21% και τη μέση αύξηση των μισθών κατά 5,5%, που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ για το σύνολο των μισθών το 2022.

Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι καπό τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, καταγράφεται και μια αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης (εμπρόθεσμη πληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων κατά περίπου 20% σε σύγκριση με το 2021. 

Σε ό,τι αφορά την υπέρβαση των φόρων των επιχειρήσεων κατά 563 εκ ευρώ, την εξήγηση δείχνει κατά ένα μέρος η μεγάλη αύξηση των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και η μεγάλη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 7,8% το 2022, παρά το υψηλό πληθωρισμό του 2022. 
 

Ο ΦΠΑ 

Από την άλλη, η υπέρβαση κατά 778 εκατ. ευρώ του ΦΠΑ μοιράζεται κατά 300 εκ ευρώ από την αύξηση των τιμών λόγω του πληθωρισμού, 279 εκ ευρώ από την αύξηση της κατανάλωσης και άρα την ανάπτυξη της οικονομίας και άλλα 199 εκ ευρώ, από την μείωση του λεγόμενου "κενού ΦΠΑ" λόγω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών του 2021, το οποίο επαναλήφθηκε και το 2022. 

Η υπέρβαση των εσόδων από "υγιή" και επαναλαμβανόμενα έσοδα , βοηθάει το υπουργείο εθνικής οικονομίας και οικονομικών , να σχεδιάσει την οικονομική και κοινωνική πολιτική σε πιο σταθερές βάσεις από τα προηγούμενα χρόνια .