Προς αλλαγές στο μέτρο της προκαταβολής έναντι της σύνταξης

του Δημήτρη Κατσαγάνη

Εισηγήσεις αλλαγών στο ''καθεστώς'' των προκαταβολών συντάξεων έχουν πέσει στο τραπέζι των ταμείων και του Υπουργείου Εργασίας, μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου των αιτήσεων στις 31 Μαρτίου 2021.

Στο επίκεντρο των εισηγήσεων αυτών βρίσκονται οι ασφαλιστικές οφειλές όσων έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, για τις οποίες προτείνεται η αύξηση του ορίου τους αλλά και η επιβολή παρακράτησης (υπέρ της εξόφλησης των χρεών) επί των προκαταβολών.

Και αυτό προκειμένου να αυξηθούν όσοι μπορούν να λάβουν προκαταβολή σύνταξης, αλλά και να μειωθούν έμμεσα οι οφειλές προς τα ταμεία.

Τι ισχύει σήμερα

Υπενθυμίζεται πως με βάση το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, όσες οφειλές ξεπερνούν ένα ορισμένο όριο ανά ταμείο αποτελούν εμπόδιο όχι μόνο για τη λήψη προσωρινής και οριστικής σύνταξης, αλλά και της προκαταβολής.

Συγκεκριμένα, όσοι επαγγελματίες χρωστάνε πάνω από 20.000 ευρώ (στον τέως ΟΑΕΕ), όσοι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι κλπ) οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ και όσοι αγρότες χρωστάνε (στον τέως ΟΓΑ) πάνω από 4.000 ευρώ (ή πάνω από 6.000 ευρώ εφόσον έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση των 120 δόσεων) ''κόβονται'' ακόμα και από την προκαταβολή σύνταξης και όχι μόνο από την προσωρινή και οριστική σύνταξη.

Αυτός ο "κόφτης” λόγω οφειλών (πέραν από τα προαναφερθέντα όρια ανά ταμείο), σύμφωνα με στελέχη των ταμείων με τα οποία ήλθε σε επαφή το Capital.gr, φαίνεται πως ήταν, ίσως, ο βασικότερος λόγος για το γεγονός ότι οι αιτήσεις για προκαταβολής σύνταξης ανήλθαν γύρω στις 44.500, ενώ εκείνες οι οποίες πήραν το δρόμο της πληρωμής πριν το Πάσχα ανήλθαν λίγο πάνω από 36.000.

Σημειώνεται πως οι άτυπες προβλέψεις αρμοδίων στελεχών των ταμείων ανέβαζαν το πλήθος όσων θα πληρώνονταν στα πλαίσια του πρώτου κύκλου πληρωμών (πριν το Πάσχα) θα έφταναν τις 60.000 ή ακόμα και τις 75.000.

Αν και η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για προκαταβολή σύνταξης παραμένει ανοιχτή τόσο για εκείνους που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης έως τις 15 Μαρτίου, όσο και για εκείνους που υποβάλλουν σχετική αίτηση μετά τις 15 Μαρτίου και, έτσι, όσοι δεν εκπλήρωσαν τις προϋποθέσεις σε σχέση με τα όρια των οφειλών, έως τις 31 Μαρτίου, μπορούν να το κάνουν το επόμενο διάστημα, έχουν αρχίσει να κατατίθενται σκέψεις για ''χαλάρωση'' των σχετικών ''ρητρών'' (περί ορίου οφειλών).

Τι προτάσεις έχουν πέσει στο τραπέζι

Συγκεκριμένα, έχουν πέσει προτάσεις για αύξηση του ορίου των οφειλών, πέραν του οποίου δεν θα επιτρέπεται η συνταξιοδότηση, ο αποκλεισμός όσων δεν έχουν πληρώσει τουλάχιστον επί 15 χρόνια εισφορές αλλά και των στρατηγικών κακοπληρωτών και, τέλος, η επιβολή παρακρατήσεων ακόμα και επί της προκαταβολής σύνταξης.

Σε σχέση με το ύψος των οφειλών ανά ταμείο και, μαζί τα όρια οφειλής για τη συνταξιοδότησης, ενδεικτικά, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τα τελευταία στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, η μέση οφειλή προς τον τέως ΟΑΕΕ ανέρχεται κοντά στα 22.500 (ενώ το όριο οφειλή για να βγει κάποιος στη σύνταξη είναι τα 20.000 ευρώ), η μέση οφειλή προς το τέως ΕΤΑΑ είναι περίπου 17.700 ευρώ (ενώ το όριο οφειλής είναι τα 15.000 ευρώ) και τέλος η μέση οφειλή στον τέως ΟΓΑ είναι 5.300 ευρώ (ενώ το όριο οφειλής είναι τα 4.000 ευρώ).

Παράλληλα, με την αύξηση του ορίου οφειλής ανά ταμείο, σε αρμόδια στελέχη υπάρχει η σκέψη για επιβολή παρακράτησης και επί της προκαταβολής.

Με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο, παρά μόνο επί της προσωρινής και της οριστικής.

Το ύψος της μηνιαίας παρακράτησης φτάνει κατ΄ελάχιστον στο 1/60 της συνολικής οφειλής. Προκειμένου, να ξεμπλοκάρει η ένταξη περισσότερων συνταξιούχων με οφειλές στα ταμεία, εξετάζεται η επιβολή μιας ελάχιστης παρακράτησης, πχ 50 ευρώ/μήνα ή επιβολή μιας παρακράτησης ως ποσοστό πχ 20% επί της προκαταβολής σύνταξης.