ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 17:51

Της Δήμητρας Καδδά

Η παραδοχή της απόκλισης κατά 1,86 δισ. ευρώ στον φετινό στόχο των φορολογικών εσόδων και κατά 580 εκατ. ευρώ το 2018 (κυρίως λόγω των άμεσων φόρων για το επόμενο έτος) καταγράφεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή. Ο λόγος για απόκλιση σε σχέση με τον Μεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό που ψήφισε η Βουλή τον προηγούμενο Μάιο.

Παρ'ολ'αυτά, εκτιμάται πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,21% του ΑΕΠ για το 2017 (έναντι 1,75% του ΑΕΠ μνημονιακής υποχρέωσης και 1,9% στόχου του Μεσοπροθέσμου) και στο 3,57% για το 2018 (έναντι 3,5% του ΑΕΠ μνημονικής υποχρέωσης). Δηλαδή καταγράφεται υπέρβαση στόχου κατά 823 εκατ. ευρώ φέτος και κατά 54 εκατ. ευρώ το 2018.

Νέο μέρισμα 800 εκατ. για το 2017, 320 εκατ. για το 2018

Το ΥΠΟΙΚ επίσης στην ανακοίνωση που συνοδεύει το Προσχέδιο, προαναγγέλλει  νέο μέρισμα για φέτος. "Η υπέρβαση αυτή επιτρέπει εφάπαξ δαπάνη με τη μορφή κοινωνικού μερίσματος και επιδίωξη τη στοχευμένη στήριξη οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών. Το ακριβές ύψος του ποσού και τα μέτρα στήριξης θα εξειδικευθούν με βάση τα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού το Νοέμβριο του τρέχοντος έτους", επισημαίνει.

Σε πίνακα του προσχεδίου αναφέρεται δαπάνη για δράσεις στήριξης της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής αξίας 800 εκατ. ευρώ φέτος και 320 εκατ. ευρώ το 2018.

Επίσης, στα ειδικά κεφάλαια του Προσχεδίου γίνεται λόγος για πιθανά νέα  έξοδο στις αγορές φέτος, αλλά αναφέρεται και ο σχεδιασμός για το 2018.  

Η σημερινή κατάθεση έγινε λόγω συνταγματικής υποχρέωσης. Θα αλλάξει εκ νέου – αφού μεσολαβήσει η κάθοδος των δανειστών και η διαπραγμάτευση για πιθανά νέα μέτρα το 2018 - και στην τελική του μορφή θα πρέπει να διαμορφωθεί στις 21 Νοεμβρίου.

Πάντως, ήδη περιλαμβάνει νέα μέτρα. Ο λόγος για τις παρεμβάσεις του προηγούμενου Μαΐου, που θεσπίστηκαν με ισχύ για το 2018, αλλά και τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με την αρχική συμφωνία του 2015 και την πρώτη αξιολόγηση του 2016. Υπενθυμίζεται ότι οι παρεμβάσεις που θα τεθούν σε ισχύ το 2018 φτάνουν στο 1,8 δισ. ευρώ περίπου και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, από αυξήσεις στις εισφορές των επαγγελματιών, παρεμβάσεις στα επιδόματα, στην υγεία και στις συντάξεις, την φορολόγηση δραστηριοτήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων τύπου Airbnb, την κατάργηση της μείωσης του φόρου εισοδήματος για ιατρικές δαπάνες, την κατάργηση της έκπτωσης κατά 1,5% στην φορολογία εισοδήματος, την κατάργηση της έκπτωσης από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης, αλλά και της θέσπισης ανώτατου ορίου δαπάνης για το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης.

"Η σημαντική υπέρβαση των στόχων που επιτεύχθηκε κατά τα δύο προηγούμενα έτη, αλλά και εκείνη που αναμένεται για το τρέχον έτος (πλεόνασμα 2,21% έναντι στόχου 1,75% του ΑΕΠ), έχουν συμβάλλει στην αποκατάσταση της διεθνούς αξιοπιστίας στα ελληνικά δημόσια οικονομικά και δημιουργούν στέρεες βάσεις για την επιστροφή της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων με τρόπο διατηρήσιμο", αναφέρουν οι κ.κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Χουλιαράκης κατά την κατάθεση του Προϋπολογισμού.

Τι θα κρίνει την ανάπτυξη

Το προσχέδιο προβλέπει (όπως αναμενόταν) ΑΕΠ στο 1,8% το 2017 επισημαίνοντας ότι η επίδοση αυτή θα κριθεί από  την πρόοδο υλοποίησης του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, τη συμμετοχή της Ελλάδας στο επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη, την εμπροσθοβαρή αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020, την δημοσιονομική υπερ-απόδοση, που συνέβαλε στην αναβάθμιση των προοπτικών της οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης τον Ιούλιο του 2017, και έκανε εφικτή την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα, αλλά  και τη δέσμευση των θεσμών ότι θα υποστηρίξουν την Ελλάδα στην ομαλή επιστροφή της στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, μέσω της δημιουργίας ταμειακών αποθεμάτων κατά τις επόμενες εκταμιεύσεις του προγράμματος στήριξης.

Η επίτευξη ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,4% το 2018 σύμφωνα με το  ΥΠΟΙΚ συνδέεται με "την πραγματοποίηση των παρακάτω οροσήμων:

•    της ομαλής προόδου του προγράμματος στήριξης μέσω του ΕΜΣ, έως την ολοκλήρωση του τον Αύγουστο του 2018,

•      της ομαλής επιστροφής της χώρας στη χρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές, με την υποστήριξη των θεσμών στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος στήριξης,

•    της εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους (συμπεριλαμβανομένης της πλήρους εξειδίκευσης του μηχανισμού προσαρμογής των μέτρων ελάφρυνσης στην πραγματική εξέλιξη του ΑΕΠ), και

•       της επικράτησης ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, έναντι των διεθνών αναταράξεων που επενέργησαν από το 2015 (προσφυγική κρίση, εσωστρέφεια σε επίπεδο κρατών-μελών της ΕΕ, πολιτική αποκλίσεων από το γενικότερο πνεύμα της παγκόσμιας συνεργασίας)".

Η τρύπα του 2017

Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, σε ταμειακή βάση τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, μετά τη μείωση των επιστροφών φόρων, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 49.804 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας απόκλιση κατά 1.860 εκατ. ευρώ ή 3,6% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021. Η απόκλιση αυτή οφείλεται κυρίως σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ:

·  στις αυξημένες επιστροφές φόρων, οι οποίες αναμένεται να διαμορφωθούν σε 4.686 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.362 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ωστόσο σε δημοσιονομική βάση η επίπτωσή τους περιορίζεται σε 406 εκατ. ευρώ,

·   στη μείωση κατά 945 εκατ. ευρώ στο Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (ΦΕΦΠ),

·  στη μετακύλιση της τελευταίας δόσης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), του έτους 2017, εκτιμώμενου ποσού 325 εκατ. ευρώ, στον Ιανουάριο του 2018.

Ωστόσο, λόγω της εκτιμώμενης υπέρβασης άλλων κατηγοριών εσόδων έναντι του στόχου, ύψους 772 εκατ. ευρώ (σε ταμειακή βάση), η παραπάνω απόκλιση περιορίζεται στα 1.860 εκατ. ευρώ, επισημαίνεται.

Οι συνολικές δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού για το έτος 2017 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν (σε ταμειακή βάση) στα 49.251 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 593 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο του ΜΠΔΣ 2018-2021 και κατά 1.432 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016, εάν δεν ληφθούν υπόψη οι δαπάνες για την υλοποίηση του προγράμματος εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του 2016, ύψους 2.824 εκατ. ευρώ. Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 43.601 εκατ. ευρώ, μειωμένες επίσης κατά 593 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Οι στόχοι του 2018

Για το έτος 2018, το ΥΠΟΙΚ εκτιμά ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε όρους ΣΧΔ προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 6.671 εκατ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ, αυξημένο έναντι του στόχου της ΣΧΔ κατά 135 εκατ. ευρώ και κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ.

Αναφέρει όμως ότι τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, σε ταμειακή βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50.693 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 580 εκατ. ευρώ ή 1,1%, έναντι των εκτιμήσεων του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Η μείωση αυτή, οφείλεται κυρίως στην επίπτωση που θα έχει στο 2018, η εκτιμώμενη μείωση των άμεσων φόρων  του έτους 2017, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ. Εξηγεί ότι:

·  Οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 20.775 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 678 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου. Στα έσοδα αυτά περιλαμβάνεται και ποσό ύψους 325 εκατ. ευρώ λόγω της είσπραξης τον Ιανουάριο 2018 της τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ του έτους 2017. Ωστόσο, το ποσό αυτό, σε δημοσιονομική βάση, θα υπολογισθεί στο έτος 2017.

· Οι έμμεσοι φόροι, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο ποσό των 27.652 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 150 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

·  Τα μη φορολογικά έσοδα αναμένεται να διαμορφωθούν σε 3.747 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 85 εκατ. ευρώ.

· Οι επιστροφές φόρων προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 3.566 εκατ. ευρώ, αυξημένες  κατά 183 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι συνολικές δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού (σε ταμειακή βάση) για το έτος 2018 προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 48.857 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 394 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το έτος 2017 και κατά 496 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021, κυρίως λόγω της μείωσης  του ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ, της επανεκτίμησης των αποδιδόμενων πόρων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της μείωσης των δαπανών για καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και της μείωσης της δαπάνης τόκων.  Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 43.157 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 297 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.
 

¹ Προσωρινά στοιχεία σύμφωνα με τα στοιχεία της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ) Απριλίου 2017 της ΕΛΣΤΑΤ.

²  Το τροποποιημένο ταμειακό αποτέλεσμα των νομικών προσώπων των ΟΤΑ περιλαμβάνεται στη γραμμή Τροπ. Ταμ. Αποτέλεσμα των ΟΤΑ για όλα τα έτη.

³    Ενσωματωμένες στο ισοζύγιο των ΟΚΑ είναι οι οροφές της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ ύψους 2.003 εκατ. ευρώ για το 2017 και 2.001 εκατ. ευρώ για το 2018. Επίσης, ενσωματωμένες στο ισοζύγιο των ΟΚΑ είναι οι οροφές των δαπανών για παροχές ασθενείας του ΕΟΠΥΥ ύψους 1.525 εκατ. ευρώ για το 2017 και 1.462,5 εκατ. ευρώ για το 2018.

⁴  Το αποτέλεσμα του Ειδικού Λογαριασμού Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ) ύψους +89 εκατ. ευρώ για το 2017 και -51 εκατ. ευρώ για το 2018 έχει ενσωματωθεί στο ισοζύγιο των ΔΕΚΟ, έναντι των πραγματοποιήσεων έτους 2016 και των στόχων του ΜΠΔΣ για τα έτη 2017 και 2018 που περιλαμβανόταν στις εθνικολογιστικές προσαρμογές των δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού

⁵  Η μεταβολή του υπολοίπου λογαριασμών Θησαυροφυλακίου σε σχέση με την 31/12 του προηγούμενου έτους εμφανίζεται στις εθνικολογιστικές προσαρμογές των εσόδων της Κεντρικής Διοίκησης, έναντι των πραγματοποιήσεων έτους 2016 και των στόχων του ΜΠΔΣ για τα έτη 2017 και 2018 που περιλαμβανόταν στις εθνικολογιστικές προσαρμογές των δαπανών της Κεντρικής Διοίκησης.