Της Δήμητρας Καδδά

Η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας "τελεί υπό την προϋπόθεση της απαρέγκλιτης εφαρμογής του προγράμματος και της ολοκλήρωσης της ανάλυσης της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους από την ΕΚΤ", αναφέρεται στην Ετήσια Ενημερωτική Έκδοση Δημόσιο Χρέος & Δανεισμός που ανακοίνωσε σήμερα το ΥΠΟΙΚ.

Ουσιαστικά η έκθεση αποτελεί έναν απολογισμό του 2016, στον οποίο όμως ως εισαγωγή επισημαίνεται ότι "η έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης θα ανοίξει το δρόμο για να ξεκινήσει η συζήτηση σχετικά για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Η λήψη μέτρων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ανάγκες για την εξυπηρέτησή του θα παραμένουν σε διατηρήσιμο επίπεδο, στο πλαίσιο και των σχετικών ανακοινώσεων του Συμβουλίου των Υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης (Eurogroup)  αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των αγορών στις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και να συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τροφοδοτώντας την οικονομική μεγέθυνση".

Τι λέει για το QE

Αναφέρει επίσης ότι "για τους ίδιους λόγους και προς την ίδια κατεύθυνση (η απόφαση για το χρέος) είναι δυνατόν να συμβάλει και η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που τελεί υπό την προϋπόθεση της απαρέγκλιτης εφαρμογής του προγράμματος και της ολοκλήρωσης της ανάλυσης της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους από την ΕΚΤ".

Αναφέρεται ότι "σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup (25 Μαΐου 2016), για την εκάστοτε αξιολόγηση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους, υιοθετήθηκε για πρώτη φορά με τον πλέον επίσημο τρόπο τόσο από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς (ΕΕ, ΕΜΣ, ΕΚΤ) όσο και από το ΔΝΤ, ο δείκτης των εκάστοτε ετήσιων μεικτών χρηματοδοτικών αναγκών του ΕΔ (Gross Financing Needs – GFN) ως ποσοστό του ΑΕΠ (GFN/GDP ratio). Ο εν λόγω δείκτης λαμβάνει υπόψη τον κίνδυνο ρευστότητας και τους κινδύνους αγοράς που ενυπάρχουν στο υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο χρέους και αποδίδει με μεγαλύτερη ακρίβεια, αναφορικά με το δημόσιο χρέος, τη σχετική θέση της χώρας τόσο στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης όσο και αυτού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμβάλλοντας στη βελτίωση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ (Debt/GDP ratio). Ο αρχικός στόχος που έχει τεθεί είναι ο δείκτης των ετήσιων μεικτών χρηματοδοτικών αναγκών να μην υπερβαίνει το 15% του ΑΕΠ, για τα έτη έως τα τέλη της δεκαετίας 2030 – 2040, ποσοστό που είναι σημαντικά χαμηλότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης, ενώ μετέπειτα ο δείκτης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 20% του ΑΕΠ, ποσοστό που ισοδυναμεί με αυτό του μέσου όρου των χωρών της ευρωζώνης. Η υιοθέτηση του εν λόγω δείκτη ως βασικό κριτήριο βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους, από τους "θεσμούς" ικανοποιεί τις πάγιες επιδιώξεις και στόχους της διαχείρισης του δημοσίου χρέους, όπως αυτοί είχαν κατά καιρούς υποβληθεί, μετά την αναδιάρθρωση του PSI και τη διαδικασία επαναγοράς (debt buy back), εξαιτίας των οποίων το ελληνικό δημόσιο χρέος απέκτησε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει σήμερα και τα οποία καθιστούν το λόγο χρέος προς ΑΕΠ ανεπαρκή δείκτη για την εξακρίβωση της βιωσιμότητάς του, δεδομένου ότι μέσω αυτού δεν λαμβάνεται υπόψη η νομική διαμόρφωση των απαιτήσεων που απορρέουν από αυτό αλλά και η αντικειμενική οργάνωσή τους, οι μεγάλες περίοδοι χάριτος για το κεφάλαιο αλλά και για μεγάλο μέρος των τόκων, το χαμηλό πλέον κόστος εξυπηρέτησής του (επίπεδα κόστους ΑΑ+ εκδότη) καθώς και η εξαιρετικά μεγάλη διάρκεια ωρίμανσής του".

Επισημαίνεται επίσης ότι "η δέσμευση των χωρών της ευρωζώνης για λήψη όλων των απαραίτητων συμπληρωματικών μέτρων σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα ώστε να προστατευτεί το χαρτοφυλάκιο του χρέους από τους κινδύνους των αγορών, καθώς και οι αντίστοιχες προτάσεις του ΔΝΤ προς την ίδια κατεύθυνση, εκφράζουν τη βούληση των πιστωτών για την αποτροπή οποιουδήποτε είδους πιστωτικού γεγονότος στο μέλλον, βάζοντας παράλληλα οριστικό τέλος στην όποια συζήτηση περί GREXIT. Έχει ήδη χαραχθεί ο οδικός χάρτης για τη διαδικασία περαιτέρω ελάφρυνσης του ελληνικού δημοσίου χρέους, και δη αυτού που κατέχει ο "επίσημος" τομέας, ώστε να καταστεί περαιτέρω βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο. Η διαδικασία αυτή θα είναι σταδιακή, προσβλέποντας στην αποκατάσταση του αξιόχρεου του ελληνικού δημοσίου που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έξοδο στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, μαζί με τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών χρεογράφων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης".

Οι εκδόσεις του 2016

Οι εκδόσεις χρέους κατά τη διάρκεια του έτους ανήλθαν σε € 36.921 εκ. και αποτελούνται σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ από:  

- Τα μακροπρόθεσμα δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης European Stability Mechanism(ESM) εντός του έτους ανήλθαν σε €10.300 εκ. με μεσοσταθμικό κόστος 0,89%.  

- Από Ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων €368 εκ. με μεσοσταθμικό κόστος 1,92%
Αναχρηματοδότηση βραχυχρόνιου χρέους εντόκων γραμματίων του 2015 ύψους €14.881 εκ. Οι νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων 13 και 26 εβδομάδων ανήλθαν σε €40.998 εκ. με μεσοσταθμικό κόστος δανεισμού 2,82% ενώ οι λήξεις εντόκων εντός του έτους ήταν €40.989 εκ. Διατηρώντας το stock των εντόκων γραμματίων για το 2016 στα €14.890 εκ.

- Αναχρηματοδότηση βραχυχρόνιου χρέους REPO €10.000 εκ. του 2015 και σύναψη νέων συμφωνιών repo, με αποτέλεσμα την αύξηση, κατά €1.363 εκ. το 2016 ανεβάζοντας το χρέος από συμφωνίες repo συνολικά στο τέλος του 2016 στα €11.363 εκ.

Η μεσοσταθμική διάρκεια του νέου δανεισμού για το 2016 διαμορφώθηκε στα 13,1 έτη ενώ το μεσοσταθμικό κόστος του νέου δανεισμού - εκτός των συμφωνιών REPO - διαμορφώθηκε σε 2,03% .

Στα 314,897 δισ. ευρώ ανήλθε το χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2016, ενώ το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης ανήλθε σε 326,358 δισ. ευρώ, έναντι 321,332 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015.