Του Γ. Αγγέλη 

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς, εκπρόσωπος της Κομισιόν είχε μιλήσει τις τελευταίες εβδομάδες για την ανάγκη μίας συμφωνίας που θα είχε τον χαρακτήρα ενός "road map” που θα μπορούσε να καταλήξει στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. 

Τελικά οι προσδοκίες του φαίνεται να ξεπεράσθηκαν καθώς αυτός ο "οδικός άξονας”  που συμφωνήθηκε πριν από ένα 24ωρο στις Βρυξέλλες, είχε πολύ περισσότερα από ότι ένα απλό σχέδιο διαδρομής προς τη συμφωνία. 

Είχε τα πρώτα ουσιαστικά στοιχεία της συμφωνίας: το Eurogroup πέτυχε την αποδοχή από την ελληνική πλευρά της απαίτησής του να υποχρεωθεί η Αθήνα να νομοθετήσει άμεσα και χωρίς την προϋπόθεση ενός μηχανισμού τύπου "κόφτη”, ένα πακέτο μέτρων για την μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος περίοδο που θα "χτυπήσει” σε δύο μέτωπα, το φορολογικό και το ασφαλιστικό. Δηλαδή δύο περιοχές όπου η πρώτη αξιολόγηση είχε οριστικά "κλείσει” και οι οποίες σύμφωνα με τη νέα συμφωνία πρέπει να ξανανοίξουν...

Όσον αφορά το φορολογικό μέτωπο η συμφωνία που πρέπει να κλείσει δείχνει το αφορολόγητο όρο να κατεβαίνει πολύ πιο κάτω από εκεί που είχε τοποθετήσει η κυβέρνηση τη γραμμή διαπραγμάτευσης (τα 7000 ευρώ) στα 5000 – 5500 ευρώ.

Όσο για το ασφαλιστικό, το μέτωπο που ανοίγει αφορά -όπως ήταν αναμενόμενο- τις προσωπικές διαφορές οι οποίες βέβαια έτσι κι αλλιώς από το 2019 σύμφωνα και με τον νόμο Κατρούγκαλου θα έπρεπε να μπουν στην προκρούστια κλίνη του επανυπολογισμού των συντάξεων και της πορείας του ΑΕΠ...

Και τα δύο αυτά, σημεία εκκίνησης της διαδικασίας συμφωνίας, αποτελούν τον "κοινό τόπο” μεταξύ των απαιτήσεων του Eurogroup (και συγκεκριμένα του κ. Σόιμπλε) και του ΔΝΤ:  

* για το Eurogroup επειδή έτσι διασφαλίζεται η συμφωνία του Μαΐου για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% και
* του ΔΝΤ γιατί αυτά τα θεωρεί ως εκ των ών ουκ άνευ προκειμένου να αποκτήσουν αξιοπιστία οι δημοσιονομικοί στόχοι του (Τόμσεν). 

Η προσδοκία της κυβέρνησης να συνδεθούν οι απαιτήσεις αυτές με ένα μηχανισμό που θα τα ενεργοποιούσε (ρήτρα) μόνο αν αποτύγχανε να πετύχει τους στόχους της συμφωνίας του Μαΐου, απλά ...ακυρώθηκαν.  

Όπως ακυρώθηκαν και οι προσδοκίες για τη δρομολόγηση των μέτρων μεσοπρόθεσμης παρέμβασης στο χρέος που έτσι κι αλλιώς έχουν συμφωνηθεί από τον περασμένο Μάιο. 

Ο κ. Ντάισελμπλουμ φρόντισε μάλιστα να δηλώσει δημόσια ότι παρ' όλα αυτά δεν τίθεται θέμα άμεσης εκταμίευσης χρημάτων προς την Ελλάδα αφού δεν έχει πρόβλημα ρευστότητας μέχρι τουλάχιστον τον Μάιο. Αν αυτό πράγματι συμβεί, τότε μπορούμε να υποθέσουμε ότι υπάρχει ήδη σιωπηρή συμφωνία πως η Ελλάδα θα πληρώσει τις λήξεις των ομολόγων του Απριλίου που κατέχει η ΕΚΤ ύψους 1,3 δισ. ευρώ από τα διαθέσιμά της, χωρίς ούτε ένα ευρώ από το δάνειο.    

Αντί αυτών των "ακυρώσεων” η κυβέρνηση αποδέχθηκε την πρόβλεψη για λήψη μέτρων αναπτυξιακού χαρακτήρα, τα οποία μένει να συμφωνηθούν, γιατί έτσι κι αλλιώς τα απαιτούσε και εξακολουθεί να τα απαιτεί το ΔΝΤ προκειμένου να συζητήσει εκ νέου, σε συνδυασμό με τα αναθεωρημένα στοιχεία για την θετική πορεία της οικονομίας το 2016, το βιώσιμο ή μη του χρέους. 

Με άλλα λόγια η διαδικασία για μία συμφωνία ξεκίνησε με την ελληνική πλευρά να αποδέχεται όλες τις κατ' αρχήν απαιτήσεις του Eurogroup και του ΔΝΤ. 
Η συνέχεια θα είναι δύσκολη όχι τόσο στις "τεχνικές” διαβουλεύσεις με τους θεσμούς όσο με την προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει αυτά τα μέτρα (περίπου 1,5% - 1,7% του ΑΕΠ) από τη Βουλή μέσα στις επόμενες 20 με 30 ημέρες.

Το "θετικό” στοιχείο εδώ βέβαια είναι ότι η παρατεταμένη οικονομική δυσχέρεια που έχει επαναφέρει τον κίνδυνο της κεφαλαιακής επάρκειας στις ελληνικές τράπεζες, υποχρεώνει την ΕΚΤ σιωπηρά να πιέζει προς εξεύρεση μιας λύσης συμφωνίας, που θα της επιτρέψει να εντάξει σύντομα τις ελληνικές τράπεζες στο QE και να εκτονώσει έτσι την ασφυκτική πίεση...