Του Γ. Αγγέλη

Η χθεσινή ημερίδα της EBA (European Banking Authority) στις Βρυξέλλες ήταν μία έκπληξη για το ευρύ κοινό στον τραπεζικό χώρο, αλλά όχι για όλους. 

Ο κ. Ενρία, επικεφαλής της EBA, παρουσία του κ. Ρέγκλινγκ (υπεύθυνος του ESM και εκ των "ημετέρων” του κ. Σόιμπλε) ανακοίνωσε οτι έχει ετοιμασθεί ένα σχέδιο για την δημιουργία μίας ευρωπαϊκής bad bank (με το status μιας Asset Management Company) στην οποία θα μπορούσε να απορροφηθεί το σύνολο των "κόκινων δανείων” του συνόλου των ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. 

Η ανακοίνωση δεν θα είχε το βάρος και την επισημότητα που είχε η χθεσινή τοποθέτηση του κ. Ενρία αν δεν ήταν παρών – και σύμφωνος – ο κ. Ρέγκλινγκ. 

Η ιδέα είναι ότι μία τέτοια bad bank μπορεί να λειτουργήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να καλύψει όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες χωρίς να παραβιασθεί στο παραμικρό η αρχή της "μη αμοιβαιοποίησης” του χρέους μεταξύ των χωρών και των τραπεζών. 

Η χθεσινή παρουσίαση από τον κ. Ενρία έδωσε τις διευκρινίσεις αυτές παρουσιάζοντας ένα "μικτό” μηχανισμό ο οποίος σε επίπεδο ευρωπαϊκό διαμορφώνει ένα τριετές χρονικό περιθώριο "ευρωπαϊκής διαχείρισης” και ο οποίος στην συνέχεια παραπέμπει σε "εθνικό επιπεδο” τις οποιεσδήποτε ζημίες ή κέρδη που κατανέμονται σε δημόσιο και τράπεζες με βάση την οδηγία του bail in, δηλαδή την BRRD.

Η εκτίμηση της EBA είναι ότι ένας όγκος ενός τρισ. ευρώ NPLs – αυτό υπάρχει ως βάση αυτή τη στιγμή – αποτελεί ένα πλεονέκτημα με μία ευρωπαϊκής διάστασης διαχείριση που μειώνει στο ελάχιστο τη δυνατότητα κερδοσκοπίας από τα "κοράκια” στις αγορές...

Ο κ. Ρέγκλινγκ δεν παρέλειψε βέβαια να επισημάνει οτι μία τέτοια bad bank είναι ένα γιγάντιο εγχείρημα με ανοικτά θέματα ως προς τη διαχείριση και τη χρηματοδότησή του, αν και όπως επισήμανε αυτή θα μπορούσε σχετικά εύκολα να γίνει με ευρωπαϊκά ομολογιακά δάνεια. 

Πώς θα λειτουργήσει 

Στην καρδιά της ιδέας για την ευρωπαϊκή bad bank βρίσκονται τέσσερα στοιχεία: 

- Το διάστημα στο οποίο τα NPLs μία τράπεζας θα βρίσκονται προς πώληση/διαχείριση στην ΒΒ θα είναι μία τριετία. Στην συνέχεια θα "επιστρέφονται” στην τράπεζα προέλευσής τους με κέρδη ή ζημίες ανάλογα με τις διαφορές τιμών ανάμεσα σε αυτές που τα έχει αναλάβει η BB και σ' αυτές που θα έχουν πουληθεί. Αυτή η διαδικασία θα προηγείται πριν η τράπεζα χρειασθεί να ενταχθεί στην BRRD αν στο μεταξύ υπάρχουν σχετικά προβλήματα που δεν έχουν καλυφθεί από την πώληση των NPLs. 

- Στην τριετία αυτή θα δίνεται η δυνατότητα συνολικής διαχείρισης ενώ ταυτόχρονα η τράπεζα θα είναι απαλλαγμένη από την ανάλογη υποχρέωση στον ισολογισμό της. Αυτή η απαλλαγή όμως θα αφορά το ποσό με το οποίο η ΒΒ τα έχει αναλάβει και όχι την τρέχουσα αξία των δανείων.

- Η αγορά NPLs που δημιουργείται είναι τεράστια και κατά συνέπεια ανοίγει τη δυνατότητα ενεργού διαχείρισης με την παραγωγή χρηματοπιστωτικών σύνθετων προϊόντων που θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν το εγχείρημα, επιτρέποντας έτσι στον ESM να αποκτήσει δραστηριότητα σε ευρύτερο πεδίο στις αγορές κεφαλαίου.

- Η συλλογική αυτή διαχείριση τόσο στο χρονικό διάστημα της τριετίας όσο και μετά δεν δημιουργεί καμία υποχρέωση στον ESM και στην ΒΒ (θα είναι μία Asset Management Company) καθώς όλες οι πιθανές "ζημίες” όταν υπάρχουν επιστρέφονται στη χώρα και στην τράπεζα προέλευσης...

Αρμόδιος παράγοντας στις Βρυξέλλες στον οποίο απευθύνθηκε το Capital.gr για το θέμα αυτό σημειώνει ότι η κίνηση αυτή δεν είναι "πρωτοβουλιακή”, είναι σε γνώση και έμμεση έγκριση των εποπτικών αρχών (ΕΚΤ) και επιπλέον έχει συζητηθεί αρμοδίως λεπτομερειακά, καθώς αγγίζει σοβαρά προβλήματα στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα που αφορούν μεγάλες τράπεζες στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ολλανδία. 

Σημειώνεται δε ότι η ιταλική εμπειρία (MPS) έχει αποδείξει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν ρεαλιστικές λύσεις σε εθνικό επίπεδο.

To χρονοδιάγραμμα για τη δημιουργία της ΒΒ δεν έγινε σαφές από την πλευρά της ΕΒΑ, αλλά όπως αναφέρθηκε στο περιθώριο της Ημερίδας που πραγματοποιήθηκε για τον σκοπό αυτό, "το 2017 είναι μία εξαιρετικά καθοριστική χρονιά” για το εγχείρημα παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν λόγω του πολιτικού κύκλου στον οποίο έχουν μπεί πολλές χώρες της Ευρωζώνης.

Το ερώτημα βέβαια που αφορά στις ελληνικές τράπεζες και τα NPLs στην περίπτωση που δεν υπάρξουν απρόβλεπτα εμπόδια για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής ΒΒ, είναι δύσκολο να απαντηθεί. 

Και αυτό γιατί όπως αποκάλυψε το Σάββατο (28/1) το Κεφάλαιο, έχει τεθεί τελεσίγραφο προς τις τέσσερις συστημικές τράπεζες για αποτελέσματα όσον αφορά στα NPLs μέχρι τον Απρίλιο, τόσο από τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές και το ΔΝΤ, αλλά και την πίεση των Funds που έχουν εμπλακεί στο θέμα της πώλησης των κόκκινων δανείων...