Της Δήμητρας Καδδά

Ο χρόνος άλλαξε και τα δημοσιονομικά "βάρη" μεγαλώνουν για την αξιολόγηση που θα επιχειρηθεί να "ξεπαγώσει" τις επόμενες ημέρες.

Πλέον, στο "κάδρο" του πολυετούς προϋπολογισμού που πρέπει να συμφωνηθεί με τους δανειστές, δηλαδή του Μεσοπροθέσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Πολιτικής μπαίνουν  και τα πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για το έτος 2021.

Δηλαδή, μετακινείται κατά 1 χρόνο (για την περίοδο 2018 - 2021 αντί για την περίοδο 2017- 2020) η τετραετία για την οποία η κυβέρνηση θα πρέπει να συμφωνήσει με τους δανειστές και να καταθέσει προς ψήφιση στη Βουλή δεσμευτικά όρια εσόδων και δαπανών.

Ο λόγος για ένα από τα νέα "βάρη" που προκύπτουν από την χρονοκαθυστέρηση στην διαπραγμάτευση. Η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Πολιτικής είχε οριστεί για τον Μάιο του 2016. Πλέον η κυβέρνηση θα πρέπει υποχρεωτικά να καταθέσει ένα Μεσοπρόθεσμο εντός του 2017 και να δεσμευτεί για τον τρόπο με τον οποίο θα καταφέρει να φτάσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για τρία χρόνια μετά τη λήξη του Μνημονίου το καλοκαίρι του 2018.

Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να κλείσουν και τα υπόλοιπα μέτωπα της 2ης αξιολόγησης. Κι αυτό με γνώμονα την "αυστηρότητα" των πλεονασμάτων που θα εξαρτηθεί από τις (ασφυκτικές) απαιτήσεις του ΔΝΤ και από το αν τελικά (και με ποιο ρόλο) θα μετέχει αυτό στο πρόγραμμα. 

Πάντως ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, σε συνέντευξή του στη "Καθημερινή" αναφέρει ότι η κυβέρνηση θα δεχόταν, στο πλαίσιο ενός συμβιβασμού, την παράταση του αυτόματου "κόφτη" δαπανών μετά το 2018 επισημαίνοντας ότι θα μπορούσαν από τώρα να περιγραφούν τα μέτρα που θα ληφθούν. Αρνήθηκε πάντως την θεσμοθέτηση αυτών των μέτρων από τώρα αλλά τη λήψη παρεμβάσεων στα πεδία που ζητά το ΔΝΤ, δηλαδή σε συντάξεις και αφορολόγητο.

Και τούτο όταν τα σενάρια για την μείωση του αφορολογήτου παραμένουν στο τραπέζι μαζί με την κυοφορούμενη έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα που ακόμη δεν είναι σαφές αν θα ανακοινωθεί εντός του Ιανουαρίου, προκαλώντας ένα ακόμη "πρόσκομμα" στην διαπραγμάτευση.

Ωστόσο, οι πιέσεις για μέτρα χωρίς τον "άξονα" ΔΝΤ είναι πολύ μικρότερες όχι μόνο στο πεδίο των πλεονασμάτων μετά το 2018 αλλά και του εργασιακού. Επίσης ανοικτά παραμένουν τα μέτωπα και σε παρεμβάσεις στις αγορές, αλλά και στα δημοσιονομικά "πακέτα" για την περίοδο εντός του Μνημονίου.

Για το 2016 μένει να φανεί πως θα κλείσει το θέμα του κοινωνικού μερίσματος, για το 2017 η διευθέτηση της μη αύξησης του ΦΠΑ στα προσφυγικά νησιά, ενώ για το 2018 παραμένει, σύμφωνα με πληροφορίες, η "τρύπα" των 700 εκατ. ευρώ (0,4% του ΑΕΠ) με την κυβέρνηση να επιχειρεί να καταθέσει επαρκή ισοδύναμα αρνούμενη τις παρεμβάσεις στα οικογενειακά και στα αναπηρικά επιδόματα για να χρηματοδοτηθεί το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.

Το πρώτο μεγάλο ραντεβού είναι αυτό της 12ης Ιανουαρίου, όταν συνεδριάζει το EWG και μένει να φανεί αν θα "ξεπαγώσουν" τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αλλά και η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα για να υπάρξει αποτέλεσμα στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. Διαφορετικά, ως ημερομηνία "σταθμός" για την αξιολόγηση είναι η σύνοδος της 20ης Φεβρουαρίου και μετά οι δυσκολίες αυξάνουν καθώς αρχίζει (από τις 15 Μαρτίου) ο εκλογικός κύκλος στη Ευρώπη με αρχή από την Ολλανδία και συνέχεια σε Γαλλία και Γερμανία.