Της Δήμητρας Καδδά

Μείωση του "χάσματος" στα εργασιακό αλλά και στα μέτρα του 2018, αναζητούν σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί πριν "κλειδώσουν" την κάθοδό τους στην Αθήνα για να διασφαλίσουν ότι θα υπάρξει μία μερική πολιτική συμφωνία φέτος, καθώς το χάσμα για τα μέτρα των 4,5 δις ευρώ και τον "κόφτη" μαίνεται.

Μόνο που και αυτή η μερική μείωση του "χάσματος", προσέκρουε μέχρι χθες το βράδυ στην άκαμπτη στάση του ΔΝΤ αλλά και στις αντιρρήσεις της Αθήνας, χωρίς πάντως να είχε αποκλεισθεί η σταδιακή έναρξη της καθόδου κάποιων τεχνικών κλιμακίων των θεσμών από σήμερα το βράδυ ή το αργότερο από την Τρίτη.

Ο χρόνος που απομένει έως τα Χριστούγεννα (σ.σ. λίγες ημέρες πριν θα γίνει διακοπή διαβουλεύσεων) είναι λίγος. Και στόχος είναι, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μία πρώτη συμφωνία φέτος στα… εφικτά μέτωπα, με σημείο "κλειδί" το εργασιακό, καθώς θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι μεταφέρεται για το επόμενο έτος διαπραγμάτευση για τα πρωτογενή πλεονάσματα 2019 – 2020, τα νέα μέτρα 4,5 δις ευρώ και τον "κόφτη".

Η συμφωνία 2 σταδίων

Με στόχο να κατέβουν στην Αθήνα έχοντας ήδη μία πρώτη "μαγιά" η οποία θα μπορέσει να οδηγήσει σε σύγκλιση σε ένα μέρος της 2ης αξιολόγησης συνεχίστηκαν και χθες, σύμφωνα με πληροφορίες, εξ αποστάσεως διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμών.

Το ζήτημα "κλειδί" σε πρώτη φάση είναι το εργασιακό. Και τούτο διότι αποτελεί το μεγάλο αγκάθι του πρώτου σταδίου της πολιτικής συμφωνίας για τις μεταρρυθμίσεις της 2ης αξιολόγησης (σ.σ. που πλέον επιχειρείται να χωριστεί σε δύο φάσεις) και περιλαμβάνει επίσης τον προϋπολογισμό του 2017 (που έχει κλείσει κατά το Eurogroup) και του 2018 (η κυβέρνηση προετοιμάζει εναλλακτικές προτάσεις για να κλείσει το κενό που βλέπουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί).

Το πρώτο αυτό στάδιο της πολιτικής συμφωνίας θα περιλάμβανε και τις υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις στα κόκκινα δάνεια, στις αγορές και στο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων.

 Όσο για την συνολική συμφωνία που περιλαμβάνει και τα πρωτογενή πλεονάσματα του 2019 και του 2020 (με το ΔΝΤ να επιμένει στα μέτρα των 4,5 δις ευρώ αν δεν γίνουν αποδεκτές επιπλέον παρεμβάσεις το χρέος τις οποίες δεν δέχεται η Γερμανία) αυτή δεν φαίνεται να είναι "κοντά". Το κλίμα άλλωστε περιέγραψε από τη Βουλή ο ΥΠΟΙΚ λέγοντας ότι "τέτοιο διμέτωπο αγώνα σπανίως έχω δει τόσο μπαταρισμένο σε 1 πλευρά" μιλώντας για την απουσία πίεσης του ΔΝΤ προς την Γερμανία.

Το βασικό σενάριο πλέον αναφέρει ότι μία συνολική απόφαση είναι ανέφικτη εντός του έτους και ότι το μεγάλο παζάρι θα πρέπει να γίνει από τον Ιανουάριο με τέλος "χρόνου" τον εκλογικό κύκλο που ξεκινά τον Μάρτιο από την Ολλανδία για να ακολουθήσει η Γαλλία και η Γερμανία.

Αλλά και μία "μερική" πολιτική συμφωνία, δεν απαιτεί την μείωση του "χάσματος" μόνο στο εργασιακό αλλά και την κρίσιμη "ερμηνεία" του δημοσιονομικού κενού του 2018. Δηλαδή για το κατά πόσο πρέπει να εφαρμοστούν από το 2018 ή από το 2019 τα μέτρα 4,5 δις ευρώ (2,5% του ΑΕΠ) που ζητά το ΔΝΤ.

Η αναβολή της καθόδου

Αναφορικά με τους λόγους της καθυστέρησης, αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι η αιτία είναι κυρίως η ανάγκη να βρεθεί κάποιο κοινό έδαφος μετά τις αποφάσεις του Εurogroup για να μην αποβεί και αυτή η κάθοδος στην Αθήνα άκαρπη. Το κοινό έδαφος περιλαμβάνει όχι μόνο τις θέσεις ελληνικής πλευράς αλλά και τη στάση που θα τηρήσει το διεθνές νομισματικό ταμείο και τις "εντολές" που θα λάβει η κα Βελκουλέσκου. Οσο για το μέρισμα πηγές των θεσμών ανέφεραν ότι έχει προκαλέσει "γκρίνια" μεταξύ των δανειστών αλλά δεν φαίνεται - προς το παρόν τουλάχιστον - να παρακωλύει τη διαδικασία διαπραγμάτευσης.

Όσο για την παρουσία των επικεφαλής των κλιμακίων στην Αθήνα, πλέον αναμένεται να είναι ολιγοήμερη, καθώς ούτως ή άλλως έχει αποφασιστεί οι θεσμοί αναχωρήσουν κάποιες μέρες πριν τα Χριστούγεννα προκειμένου να ξεκινήσουν τις διακοπές.

Σημειώνεται ότι αρχικά είχε σχεδιαστεί να ξεκινήσει σήμερα η κάθοδος των τεχνικών κλιμακίων και αύριο των επικεφαλής. Ωστόσο από την προηγούμενη Παρασκευή ο σχεδιασμός άλλαξε με την ημερομηνία επιστροφής των επικεφαλής των θεσμών να χαρακτηρίζεται από αρμόδιες πηγές ως "ασαφής" και να επισημαίνεται ότι η παραμονή τους στην Αθήνα θα είναι σύντομη.

Πολιτικές ζυμώσεις

Σήμερα ξεκινάει και μία διαδικασία πολιτικών επαφών δια ζώσης τόσο στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο του Συνεδρίου στο οποίο θα μετέχουν στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και εκπρόσωποι των δανειστών (αν και με πολύ μεγάλες απουσίες σε σχέση με το αρχικό πρόγραμμα). Στο συνέδριο του Capitallink θα μετέχει (σύμφωνα με το διαθέσιμο πρόγραμμα) από πλευράς θεσμών μόνο ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Ντέκλαν Κοστέλο, ενώ στην αρχική ατζέντα ήταν και οι 4 επικεφαλής των κλιμακίων. Από ελληνικής πλευράς θα μετέχει εξ αποστάσεως ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ  Γ. Χουλιαράκης. Το παρόν όμως θα δώσουν πολλά στελέχη της κυβέρνησης μεταξύ των οποίων και ο κεντρικός διαπραγματευτής υπουργός Ενέργειας Γ. Σταθάκης.  

Οι πολιτικές επαφές θα κορυφωθούν τις επόμενες ημέρες με τις συναντήσεις που θα έχει στην Ευρώπη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επ' ευκαιρία της Συνόδου Κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου. Θα συναντηθεί μεταξύ άλλων την Πέμπτη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, και με τον Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ αλλά και την Παρασκευή με τη Γερμανίδα καγκελάριο, 'Ανγκελα Μέρκελ και με τον Γερμανό αντικαγκελάριο, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.