Της Δήμητρας Καδδά

Πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισήμαιναν στο Capital.gr ότι "είμαστε πολύ κοντά σε Staff Level Agreement", εξηγώντας ότι η διαπραγμάτευση στην Αθήνα που ολοκληρώθηκε χθες "πήγε πολύ καλά". Οι επεξηγήσεις για την πρόοδο στα προαπαιτούμενα που θα "ξεκλειδώσουν" τη μεγάλη συμφωνία για το χρέος και το ΔΝΤ, δόθηκαν τον απόηχο της χθεσινής κοινής δήλωσης των θεσμών για τη δεύτερη αποστολή στην Αθήνα που ολοκληρώθηκε το πρωί της ίδιας ημέρας.

Και στην κοινή αυτή δήλωση των θεσμών, γίνεται μεν λόγος για ικανοποιητική πρόοδο, αλλά δεν θεωρείται δεδομένη η συμφωνία την 5η Δεκεμβρίου στην σύνοδο του Eurogroup.

Έτσι, ξεδιπλώνονται τα σενάρια για νέα κάθοδο των δανειστών στην Αθήνα μέσα στον Δεκέμβριο, ή ακόμη και για νέο έκτακτο Eurogroup μέσα στον μήνα για να μην πιάσει… Ιανουάριος και αρχίσουν να πυκνώνουν τα σύννεφα των πολιτικών εξελίξεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, αλλά και της χρονικής επέκτασης του Μεσοπρόθεσμου.

Τα μέτωπα και η τρύπα σε άμυνα και υγεία 

Παρά την πρόοδο που αποτυπώνεται στις δηλώσεις των αξιωματούχων, τίθεται πλέον επιτακτικά το θέμα του χρόνου που απομένει, όχι μόνο για να μηδενιστεί το δημοσιονομικό "κενό", αλλά και για να βρεθεί σύγκλιση στα άλλα ανοικτά προαπαιτούμενα της 2ης αξιολόγησης: Στο εργασιακό, στην αγορά ενέργειας, στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, στις αγορές, στην παιδεία και όχι μόνο.

Ειδικά στο δημοσιονομικό πεδίο, οι δανειστές αμφισβητούν ότι η κυβέρνηση μπορεί να συγκρατήσει και να "νοικοκυρέψει" - όπως έχει δεσμευθεί - τις δαπάνες των υπουργείων, για να διασφαλίσει τον δημοσιονομικό στόχο του 2018. Και εντοπίζει τους "αστερίσκους" κυρίως στα πεδία των αμυντικών δαπανών, του προϋπολογισμού του υπουργείου Υγείας και του clawback, αλλά και στη γενικότερη δυνατότητα συγκράτησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες. Πρόοδος κατεγράφη, όπως ανέφεραν και χθες αξιωματούχοι της κυβέρνησης, μειώνοντας το αρχικό "κενό" των 600 εκατ. ευρώ.

Υπάρχει και ένα ακόμη - μεγάλο - μέτωπο που μένει ανοικτό, αλλά η κυβέρνηση θέλει να πετύχει "πίστωση" χρόνου. Ο λόγος για το ζήτημα του Μεσοπρόθεσμου και των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018, για τα οποία η κυβέρνηση επιμένει ότι πρέπει να υπάρξει μείωση (από το 3,5% του ΑΕΠ) που θα αποφασιστεί σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις για το χρέος.

Ο κίνδυνος για "αυτογκόλ" 

Η συμφωνία στα προαπαιτούμενα είναι πλέον πολύ κρίσιμη. Και τούτο διότι τα γεγονότα στην παράλληλη "μεγάλη" διαπραγμάτευση για το χρέος κινούνται με μεγάλες ταχύτητες και με πρώτο σταθμό το θρίλερ με την σύνοδο του Washington Group. 

Έτσι, στο πεδίο των προαπαιτούμενων η κυβέρνηση επιχειρεί να αποφύγει ένα... "αυτογκόλ" καθυστέρησης της συμφωνίας που θα "σκιάσει" την μεγάλη διαπραγμάτευση. Επιχειρείται τηλεδιάσκεψη του οικονομικού επιτελείου με τους θεσμούς πριν το τέλος της εβδομάδας, με στόχο την μέγιστη δυνατή σύγκλιση πριν την 28η Νοεμβρίου (σύνοδος EWG αλλά και κάθοδος Μοσκοβισί- Κερέ στην Αθήνα), ή έστω έως το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου και σε νέο EWG που μπορεί να συγκληθεί - αν χρειαστεί το πρωί - της ίδιας ημέρας για να υπάρξει συμφωνία.

Το σχέδιο "Β" νέου Eurogroup

Αν παρ όλα αυτά ανοικτά μέτωπα παραμείνουν, είτε στα προαπαιτούμενα είτε στο πεδίο του χρέους και του ρόλου του ΔΝΤ, υπάρχει και σχέδιο "Β", μίας νέας καθόδου των θεσμών στην Αθήνα τον Δεκέμβριο για την τεχνική συμφωνία ή ακόμη και νέου έκτακτου Eurogroup μέσα στον μήνα. 

Αλλιώς η διαπραγμάτευση μεταφέρεται χρονικά στο 2017, με τα "σύννεφα" της αλλαγής ηγεσίας στις ΗΠΑ και του εκλογικού κύκλου να πυκνώνουν, αλλά και με ένα ακόμη "αγκάθι" να εμφανίζεται: την ανάγκη το Μεσοπρόθεσμο πλέον να έχει δημοσιονομικό στόχο και για το 2021...